با مرگ ویندوز موبایل مایکروسافت تمام نیروی خود را روی اندروید می گذارد

اوایل هفته ی گذشته جو بلفیور (Joe Belfiore) معاون بخش سیستم عامل مایکروسافت با یک توییت از مرگ ویندوز فون خبر داد. مایکروسافت دیگر روی افزودن ویژگی های جدید به ویندوز موبایل کار نخواهد کرد و تمامی ساپورت های این سیستم عامل به همراه پچ های امنیتی تا سال 2019 به پایان می رسد.

پیش از ورود نسل جدید تلفن های همراه در نیمه ی دهه ی نخست 2000،  دستگاه های PDA تنها موبایل های پیشرفته ی آن روزگار بودند. این دستگاه ها را شرکت های امریکایی می ساختند و با وجود رواج بسیار در امریکا چندان جهانی نشد. اگر بین سال های 2000 تا 2005 کسی در امریکا از این دستگاه های PDA می خرید، مطمئن بود که قرار است از ویندوز موبایل استفاده کند. ویندوز موبایل مدت ها پلتفرم غالب در دنیای فناوری بود. اما مایکروسافت نتوانست به خوبی از انحصار  خود در صنعت دستگاه های هوشمند حفاظت کند و خیلی زود شرکت های تازه نفس از راه رسیدند و هرچه مایکروسافت در زمینه ی موبایل داشت را از چنگش درآوردند.

چطور به اینجا رسیدیم؟

سیستم عامل موبایل مایکروسافت یا همان ویندوز موبایل ظرف 10 سال از محبوب ترین سیستم عامل موبایل به جایی رسید که هفته ی پیش مرگش اعلام شد. شاید رشد اپل استور و پلی استور گوگل به نظرتان بیاید اما این ها در مرگ ویندوز موبایل نقش اندکی داشتند. دلیل از بین رفتن این پلتفرم طاعونی به نام « مرگ اپلیکیشن ها» است که فروشگاه اپ مایکروسافت را دچار خود کرد

کافی است به طور تصادفی برخی از محبوب ترین اپ های دنیا را جستجو کنید؛ روی پلتفرم ویندوز فون تعداد اندکی اپ با توسعه دهندگان تصادفی و پراکنده را خواهید دید و حتی در برخی موارد اصلا نتیجه ای نشان داده نمی شود. با وجود اینکه مایکروسافت به توسعه دهندگان نرم افزار پول می دهد و حتی اپ هایشان را برای آن ها توسعه می دهد، این کمپانی هرگز نتوانست محصولات نام های بزرگ را در فروشگاه اینترنتی نرم افزار خود گردآوری کند. قطعا هنگامی که اپلیکیشنی نباشد، کاربری هم نخواهد بود.

آخرین تیر تفنگ مایکروسافت برای باقی ماندن در رقابت سیستم عامل های موبایل، ویندوز 10 موبایل بود. مایکروسافت این سیستم عامل جدید را در سال 2015 منتشر کرد و وعده داد فروشگاه یکپارچه ای از نرم افزار های موبایل و کامپیوتر ایجاد کند. این فروشگاه Windows Store نام دارد و به هیچ وجه مانند فروشگاه هایی نظیر اپل استور و پلی استور به اپلیکیشن های کاربردی مجهز نیست. نام های بزرگ در زمینه ی نرم افزار هم در فروشگاه ویندوز دیده نمی شود.

Windows Store قرار بود دو پلتفرم را کنار هم بیاورد. اما مایکروسافت روی این فروشگاه قمار خطرناکی کرد. این شرکت تصمیم گرفت به بخش دستگاه های دسکتاپ خود امکانات گسترده ای بدهد تا این بخش برای قسمت موبایل مایکروسافت نرم افزار تولید کند. مایکروسافت امیدوار بود بخش تقویت شده ی دسکتاپ، مجموعه ای از اپ های مختلف را برای موبایل تولید کند و این مجموعه آنقدر بزرگ و خوب باشد که کاربران را جذب کند.

اما ویندوز 10 موبایل هرگز از زمین بلند نشد. تکان بزرگی که مایکروسافت می خواست ایجاد شود و آن را از زمین بلند کند هرگز اتفاق نیفتاد. نام های بزرگ در زمینه ی نرم افزار مانند یوتیوب، گوگل مپ، اسنپ چت، پاندورا و بقیه به فروشگاه ویندوز نیامدند و مایکروسافت در نهایت با همان مشکلات قبلی روی دستش نمی دانست چه کند.

مایکروسافت پول و تبلیغات فراوانی برای ویندوز 10 موبایل هزینه کرده بود اما این پروژه شکست خورد. ابتدا، انتشار پشتیبانی سخت افزار متوقف شد، سپس ویژگی های جدید رفته رفته کندتر شدند. سرانجام دو سال پس از انتشار، ویندوز 10 موبایل به پایان راه خود رسید.

شکست ویندوز 10 موبایل آنقدر بزرگ بود که باعث مرگ اصل ویندوز فون شد و این هفته جو بلفیور اعلامیه ی ویندوز فون را هم کنار اعلامیه ی ویندوز 10 موبایل چسباند.

اکنون چه باید کرد؟

رسیدن آفتاب عمر ویندوز موبایل به غروب خود به این معنا نیست که مایکروسافت باید به طور کل از دنیای موبایل چشم پوشی کند. در این بین یک نکته ی مهم هست که بیشتر مردم از آن خبر ندارد. مایکروسافت در دو سال گذشته روی ساخت اپلیکیشن های اندروید هم کار کرده است.

مایکروسافت در این مدت چندین اپ شناخته شده مانند Wunderlist، تقویم Sunrise و اپ کیبورد معروف SwiftKey را خریداری کرده است. این کمپانی با توسعه ی این اپ ها، آن ها را به نام خود بهبود بخشیده است. از سوی دیگر بخش موبایل مایکروسافت تجهیزات کم نظیری دارد و مایکروسافت اگر بخواهید می تواند اکوسیستم اپ مورد نظر خود را ایجاد کند؛ منتها باید این کار را روی اندروید انجام دهد نه ویندوز فون.

مایکروسافت اگر می خواهد نقشه ی راه این مسیر را پیدا کند کافی است به شرکت آمازون در سیاتل نگاه کند که تنها نیم ساعت به سمت غرب با مایکروسافت فاصله دارد. مایکروسافت می تواند برای بهتر کردن خود از اشتباهات هر دو شرکت درس بگیرد. آمازون شرکتی است که مانند مایکروسافت زیرساخت های سخت افزاری عظیمی ندارد، اما با امکانات محدود اولین تلفن همراه خود را عرضه کرد. کمتر دستگاه به مانند تلفن هوشمند آمازون اینقدر مفتضحانه شکست خورده اند. اما آمازون خیلی زود متوجه اشتباهش شد، سرمایه گذاری خود را از این بخش بیرون کشید و خود را از شر باقیمانده ی تاسیسات تلفن همراه خلاص کرد. سپس به سراغ استراتژی جدیدی در زمینه ی موبایل رفت. آمازون حالا تمام فکر و ذکرش این است که اپ های خود را وارد گوشی شما کند. مایکروسافت هم کافی است همین کار را انجام دهد.

کمپانی مایکروسافت از چند مزیت کلیدی برخوردار است که شرکتی مانند آمازون آن ها را ندارد. در وهله ی اول، مایکروسافت طرفداران محدود و وفاداری دارد که عاشق تلفن های همراه این شرکت هستند. یکی از این طرفداران پر و پا قرض همسر من است. او چند روز است که به خاطر مرگ ویندوز موبایل عزا گرفته و این درحالی است که در دو سال گذشته از ویندوز فون استفاده نکرده است.

آخرین امید همسر من لومیا 950 مایکروسافت بود که علاوه بر تمام کمبودهای ویندوز موبایل، دچار مشکلات عملکردی هم هست. این گوشی مدت کوتاهی در خانه ی ما دوام آورد. همسرم از آن زمان بین iOS و اندروید سرگردان است. بالاخره به یک سامسونگ گلکسی S8 رضایت داده اما تم آن را کاملا شبیه ویندوز فون کرده است.

مایکروسافت با رفتن به سمت اندروید به راحتی می تواند طرفداران وفادارش را با خود همراه کند. این شرکت در حال حاضر بیش از 100 اپلیکیشین روی Play Store گوگل دارد. اما هیچ کدام از این اپ ها تجربه ی ویندوز موبایل را شبیه سازی نمی کنند. کافی است مایکروسافت ترکیبی از ویندوز و اندروید به وجود آورد تا هواداران برای آن سر و دست بشکنند.

ویندوز فون به اندازه ی اندروید محبوب نبوده اما مایکروسافت تعداد بیشماری از آن را به فروش رسانده است. این کاربران با وفا پس از مرگ ویندوز فون دنبال خانه ی جدید می گردند. بسیاری از آن ها در iOS احساس غریبی می کنند و در اندروید دنبال رد پای مایکروسافت می گردند. اقدامی در حد ساخت یک لانچر ویندوز موبایل شمار زیادی از این کاربران را خوشحال و امیدوار می کند. شاید این ایده به نظرتان مسخره برسد. مایکروسافت یک شبیه ساز از سیستم عامل خودش برای پلتفرم های دیگر تولید کند؟ اما اگر به صفحه ی یکی از لانچرهایی که نما و کارکرد ویندوز 10 موبایل را شبیه سازی می کند بروید، مشاهده خواهدید کرد که تا کنون بیش از نیم میلیون بار دانلود شده است.

کمک کننده ی فراموش شده

وقت آن رسیده که مایکروسافت پا پیش بگذارد و کار درست را انجام دهد. این شرکت با امکاناتی که دارد می تواند بهترین لانچر جهان را بسازد. مایکروسافت باید اجازه دهد کاربران از دستگاه های اندرویدی خود استفاده کنند منتها رنگ و لعاب ویندوز را به آن اضافه کند.

مایکروسافت در ساخت این لانچر فرضی باید یک برگ برنده رو کند. چیزی که محصول را جذاب و کاربران را کنجکاو کند. چه چیزی بهتر از کورتانا به عنوان یک برگ برنده. کورتانا یک هوش مصنوعی است که صدای خانم دارد. پیش تر در پلازا شرح داده ایم که کورتانا از کجا آمده و اکنون در چه وضعیتی قرار دارد.

به تازگی در خبری گفتیم که مایکروسافت قصد دارد کورتانا را با نرم افزار اسکایپ ادغام کند. این ایده شاید در نگاه اول مناسب به نظر برسد اما اگر کمی دقت کنیم می بینیم اصلا هوشمندانه نیست. اسکایپ نرم افزار محبوب و مهمی است اما سوزاندن برگ برنده ی بزرگی مانند کورتانا برای اسکایپ چندان کار عاقلانه ای نیست. از یک طرف اسکایپ همین الان هم بسیار موفق است و از طرف دیگر در دست داشتن ابزاری مانند کورتانا چیزی است که همه ی غول های فناوری حسرت آن را می خورند و در آرزویش هستند.

البته خبرهایی هم در مورد وارد کردن کورتانا به ویندوز به عنوان یک راهنما به گوش می رسد که فکر بکری است. کورتانا آنقدر عالی که حتا آن دسته از کاربرانی که علاقه زیادی به ویندوز ندارند هم دوست دارند با آن ارتباط برقرار کنند. همسر من که عاشق ویندوز فون است کورتانا را به تمامی دستیاران صوتی ترجیج می دهد. اما همسر من هم مانند دیگر کاربران به ندرت از کورتانا استفاده می کند. چرا؟ چون امکان مناسب برای این کار وجود ندارد. کورتانا مانند Siri  و Google Assistant درون یک دستگاه تعبیه نشده است. راه دسترسی به کورتانا، اپ های مایکروسافت است که آن هم سردرد می آورد.

مایکروسافت هرگز نمی تواند محصول خود را جایگزین Google Assistant کند زیرا گوگل هرگز اجازه ی این کار را نمی دهد. اما مایکروسافت در این مورد هم می تواند به آن طرف شهر سیاتل، یعنی به آمازون نگاه کند و درس بگیرد. آمازون چندی پیش دستیار صوتی الکسا را در اپلیکیشن موزیک خود قرار داد. به همین سادگی. مایکروسافت می تواند کورتانا را در تمامی اپلیکیشن هایی که منطقی به نظر می رسد قرار دهد.

کورتانا در حال حاضر در جنگ دستیاران هوشمند شانسی ندارد. آمازون، اپل و گوگل در این جنگ از هیچ تلاشی دریغ نمی کنند و مایکروسافت همچنان انگار از مرحله پرت است. این کمپانی باید خود را به رقابت بر سر تصاحب کاربران نزدیک کند. چرا کاربران به جای آنکه لمس ممتد دکمه ی home گوشی برای فعال کردن Google Assistant ، روی دکمه ی کورتانا نزنند و از آن استفاده نکنند؟

عقب بودن امروز کورتانا از الکسا و سری و بیکسبی نتیجه ی کم کاری مایکروسافت است. اگر کورتانا با این پتانسیل در دست هر کدام از شرکت های آمازون، اپل یا گوگل بود، آن شرکت خیلی زود در جنگ دستیاران هوشمند صوتی برنده می شد زیرا کورتانا شخصیت دارد و نسبت به بقیه برای کاربر ملموس تر است. فراموش نکنیم که مایکروسافت با ویندوز بیشتر کامپیوترهای روی این کره ی خاکی را در سیطره ی خود دارد و می تواند یک شبه کورتانا را در مقیاس چند صد میلیونی منتشر کند.