تا به حال پیش آمده که هنگام کار حواس شما پرت شود و مشغول به انجام کارهای بیهوده شوید؟ در ادامه به روش‌هایی اشاره می‌کنیم که به کمک آن‌ها می‌توانید به افزایش تمرکز در هنگام کار دست یابید.
تا به حال پیش آمده که سرکار خود به کاری دیگر مشغول شوید و تا ساعت‌ها متوجه نشوید؟ این تنها مشکل شما نیست، افراد زیادی وجود دارند که از کم بودن تمرکز خود در حین انجام کار راضی نیستند. برای این که تمرکز خود را در حین انجام کار خود حفظ کنید، در ادامه روش‌هایی را خواهیم گفت که امتحان کردن آن‌ها می‌تواند شما را در افزایش تمرکز هنگام انجام کار، یاری کند. درست است که طبق آمار، راندمان و کارایی افراد در سرکارشان از یک ماهی قرمز بسیار بهتر است اما توجه داشته باشید که انجام چند کار به صورت همزمان راندامان و کارایی شما را پایین می‌آورد و ممکن است در روند کاری شما تاثیر منفی زیادی داشته باشد.
یافته‌های حاصل از مطالعات نشان می‌دهد، زمانی مردم از انجام چند کار به صورت همزمان لذت می‌برند که بتوانند به آسانی و به سرعت بین این کارها به نوعی جابجا شوند تا اینکه همزمان بر روی چند کار تمرکز کرده و همه را نه به صورت کامل بلکه به صورت سرسری انجام دهند. در حقیقت کسانی که چندوظیفهگی را انتخاب کرده‌اند، با راندمان بالا و کارایی مناسب خود خداحافظی می‌کنند.
با این وجود اگر شما طرفدار چندوظیفهگی یا multitasking هستید (مفهوم تمرکز بر انجام فقط یک کار تا انتهای آن، در مقابل مفهوم چندوظیفهگی قرار داشته و monotasking نامیده می‌شود) قطعا تک‌وظیفه‌گی را نمی‌پسندید و سعی در انجام کارها به صورت همزمان دارید. یانا وینشتاین، یکی از بنیانگذاران علم یادگیری، یک آزمایش ساده اما موثر و آموزنده را برای نشان دادن هزینه‌های مخفی چندوظیفهگی و تعویض چندباره بین چندین کار انجام داده است. این آزمایش تنها چند دقیقه وقت می‌گیرد. دوست دارید آن را انجام دهید؟ پس کارهای زیر را به ترتیب انجام بدهید:
- از عدد 1 تا 26 بشمارید
- حروف الفبا را از A تا Z بگویید
- اعداد و حروف را به صورت یک درمیان (مثلا 1A، 2B و…) بگویید. این مرحله به نوعی تعویض‌های متوالی بین مورد 1 و 2 است
اگر این تست را انجام دهید متوجه می‌شوید که انجام مرحله سه، در عین این که ترکیبی از مرحله 1 و 2 است اما زمان و انرژی بیشتری را از مجموع انجام این دو مرحله به صورت مجزا از شما می‌گیرد. اگر ذهن شما در تعویض بین این دو کار ساده مشکل دارد، ببینید با تعویض‌های متوالی بین کارهای سخت چه بلایی را سر مغز خود می‌آورید! همان طور که همه می‌دانند، موفقیت‌های بزرگ مجموعه‌ای از موفقیت‌های روزانه و کوچک است که باید در رسیدن به این امور دقت کافی شود.
آنچه در این مقاله می‌خوانید:
چگونه تمرکز کنیم؟
ما در یک دنیای بسیار سریع زندگی می‌کنیم. همه چیز به سرعت تغییر می‌کنند و ما فرصت کمی برای تطبیق خود با شرایط داریم؛ پس لازم است راه‌هایی را بیاموزیم که به ما در افزایش تمرکز کمک می‌کنند و حواس پرتی‌های ما را دور می‌کنند. این 4 روش به شما کمک می‌کنند که تمرکز خود را افزایش داده و کارهایتان را به بهترین نحو انجام دهید:
۱. حواس پرتی‌های اطراف خود را حذف کنید
قرار دادن گوشی هوشمند در حالت سایلنت برای مدت طولانی، یکی از موثرترین راه‌ها برای از بین بردن حواس پرتی‌های شماست. اما اگر شما هم مثل خیلی از انسان‌ها بخش زیادی از روز را جلوی کامپیوتر به سر می‌کنید، گوشی تلفن همراه شما تنها یک منبع حواس پرتی برای شماست. زمانی که شما خود را موظف به چک کردن شبکه‌های اجتماعی می‌دانید (این پدیده نئوفیلیا نام داشته و به معنای وابستگی شدید به چیزهای جدید است) این مورد می‌تواند برای شما یک حواس پرتی همه جانبه باشد.
جای تعجب نیست که ابزار‌های جالب و زیادی بوجود آمده اند که ما را از این حواس پرتی‌ها برهانند. به طور مثال، فیسبوک یکی از اصلی ترین متهمان از بین بردن وقت و تمرکز ما بر روی کار است. News Feed Eradicator یک افزونه مرورگر گوگل کروم است که فید فیسبوک شما را حذف می‌کند و به جای آن، جملات آموزنده ای مثل «آزادی واقعی بدون اینکه ذهن با یک نظم جدی یکپارچه شود، میسر نخواهد بود» را به شما نشان می‌دهد! این افزونه زمانی به داد شما می‌رسد که در گروه‌های دوستی زیادی عضو هستید و برای تمرکز روی کارتان به یک وسیله بیرونی برای کنترل دسترسی‌ها نیاز دارید.
StayFocusd یکی دیگر از افزونه‌های مرورگر گوگل کروم است. شما برای این افزونه یک سری بازه زمانی برای بازدید از سایت‌هایی مشخص تعیین می‌کنید. مثلا در هنگام کار نمی‌توانید فیسبوک را چک کنید و حتما باید در موقع استراحت این کار را کنید. همچنین شما می‌توانید محدودیت زمانی هم برای این کار در نظر بگیرید. مثلا تنها روزی 30 دقیقه StayFocusd به شما اجازه دیدن سایت فیسبوک را می‌دهد و بعد از آن فیسبوک تا 24 ساعت از دسترس شما خارج می‌شود!
Freedom هم یک ابزار مثل افزونه‌های بالا است اما با این تفاوت که از Freedom باید در سیستم عامل مک استفاده کرد. به طور کلی تمام این برنامه‌ها و افزونه‌ها وسیله هستند؛ این شما هستید که باید با برنامه ریزی و رعایت نظم و عادت دادن خود به تمرکز، حواس پرتی‌های دور و برتان را یکی پس از دیگری شناسایی و حذف کنید.
۲. بخوانید
جالب است بدانید که باراک اوباما روزی 1 ساعت از وقت خود را برای مطالعه اختصاص می‌داد. وارن بافت هم به دانش آموزان توصیه می‌کرد که خواندن روزی 500 صفحه کتاب می‌تواند برای آن‌ها به منزله یک سرمایه‌گذاری باشد. وارن بافت در این مورد می‌گوید که اگر انسان‌ها بتوانند تمرین کنند که روزی 30 دقیقه بدون وقفه و از دست دادن تمرکز کتاب بخوانند، گام مهمی را در جهت افزایش تمرکز خود در کارشان برمی‌دارند. اگر عادت دارید از روی تبلت و یا کتاب خوان‌های خود کتاب بخوانید، جالب است بدانید که این کار نتیجه عکس می‌دهد. خواندن کتاب از روی صفحه نمایش دیجیتال می‌توان حواس پرتی شما حین مطالعه را افزایش دهد. این کار نه تنها باعث حواس پرتی شما می‌شود، بلکه باعث می‌شود خواندن شما به یک خواندن سطحی تبدیل شود.
پاتریسیا گرینفیلد، که یک روانشناس است می‌گوید نتیجه مطالعه سطحی می‌تواند چیزهای مثل کم شدن سرعت خواندن مطالب و کم شدن دقت را به دنبال داشته باشد. مطالعه سطحی کم کم بسط پیدا می‌کند و کسانی که این گونه مطالعه می‌کنند، نمی‌توانند در مطالب مهم و حیاتی عمیق شوند و استدلال‌های منطقی کنند.
۳. ورزش کنید
ورزش فیزیکی و تحرکات بدنی فواید بسیار زیادی برای شما دارد. وندی سوزوکی، استاد علوم عصبی دانشگاه نیویورک و نویسنده کتاب «مغز سالم، زندگی خوشبخت»، در گفتگوی اخیر خود در برنامه TED گفت که آزمایش‌های او نشان داده که:
یک تمرین کوتاه می‌تواند توانایی شما برای تمرکز و توجه را بهبود بخشد. این بهبود حداقل تا دو ساعت اثر ماندنی دارد.
اثرات تمرینات طولانی مدت و منظم تمرکز روی توانایی تمرکز شما بسیار بیشتر است. سوزوکی دریافت که شایع ترین یافته در مطالعات علوم اعصاب این است که با داشتن تمرینات طولانی مدت ورزشی، می‌توان بهبود شگرفی را در میزان تمرکز خود مشاهده کرد. از همه مهمتر نیازی نیست که برای افزایش تمرکز، در دو ماراتن شرکت کنید؛ روزی 30 دقیقه پیاده روی می‌تواند کافی باشد.
۴. تمرین‌های ذهنی
مدیتیشن و تمرین‌های ذهنی می‌تواند راه شما را برای رسیدن به افزایش تمرکز هموار کند. شرکت‌ها و سازمان‌هایی وجود دارند که این تمارین ذهنی را برای کارکنان خود ارائه می‌دهند. نایک، گوگل و اپل از جمله آن‌ها هستند. تحقیق در زمینه‌هایی مانند روانشناسی، علوم اعصاب و پزشکی، شواهد فراوانی را نشان می‌دهد که تمارین ذهنی باعث می‌شوند شما احساسات، فیزیولوژی و رفتارهای بسیار مناسبی را داشته باشد. اپلیکیشن‌های موبایلی مثل Calm و Headspace می‌توانند به شما در راه یادگیری این شیوه‌های افزایش تمرکز کمک کنند.
حرف آخر
نگه داشتن تمرکز در هنگام کار، آسان نیست اما با رعایت نکات بالا (شناسایی و حذف عوامل حواس پرتی، خواندن عمیق مطالب، ورزش کردن و انجام تمارین ذهنی) می‌توانید خود را روز به روز برای افزایش تمرکز در تمام زندگی، آماده‌تر کنید.