یکی از محبوب‌ترین حوزه‌ها در دنیای ادبیات را می‌توان رمان های جنایی دانست. تعدادی از بهترین و هیجان‌انگیزترین قصه‌های خلق شده در تاریخ بشریت رمان های پلیسی بوده‌اند. در این مقاله برخی از این رمان‌ها را معرفی می‌کنیم.
رمان های جنایی از قدیمی‌ترین انواع داستان‌گویی به حساب می‌آیند. در غیاب سینما، تلویزیون و بازی‌ها، این رمان های پلیسی بودند که داستان‌هایی هیجان‌انگیز، درگیرکننده، پیچیده و جذاب را به مخاطبان خود ارائه می‌دادند. بسیاری از فیلم‌ها، سریال‌ها و بازی‌های ویدیویی مدرن با الهام از استانداردهای روایی رمان های جنایی ساخته می‌شوند. در این مطلب سعی می‌کنیم با ادبیات پلیسی و تعدادی از بهترین رمان های جنایی تاریخ آشنا شویم. با پلازا باشید.
آنچه در ادامه می‌خوانید:
- معرفی رمان های سبک جنایی و پلیسی
- تاریخچه رمان های جنایی و پلیسی
- چهارچوب رمان های پلیسی و جنایی
- بهترین رمان های پلیسی و جنایی
معرفی رمان های سبک جنایی و پلیسی
در این بخش با تاریخچه و قالب رمان های پلیسی و جنایی آشنا می‌شویم.
تاریخچه رمان های جنایی و پلیسی
ریشه‌های رمان های پلیسی را می‌توان در داستان‌های هزار و یک شب جستجو کرد. یکی از معروف‌ترین حکایت‌های جنایی این مجموعه، «سه سیب» نام داشته و روایتگر ماجرایی هیجان‌انگیز و پر پیچ و خم است. در کنار سه سیب، شهرزاد قصه‌گو دو داستان جنایی دیگر به نام‌های «فروشنده و دزد» و «خواجه علی» را روایت کرده که آن دو نیز تمامی المان‌ها و ویژگی‌های کلاسیک این ژانر محبوب را در بر دارند. یکی از مهم‌ترین اجزای رمان های پلیسی، کارآگاه‌های باهوش هستند؛ افرادی که به بررسی مدارک و شواهد جنایت پرداخته و از طریق قدرت استنتاج، قاتل را می‌یابند. قاتلان در رمان های جنایی معمولا شخصیت‌هایی مهم بوده که در طول داستان حضور قابل توجهی دارند.
همچنین هویت این شخصیت‌ها عموما شگفتی مخاطب را برمی‌انگیزد. نخستین مثال از شکل مدرن رمان های پلیسی را می‌توان داستان «مادمازل داسکودری» به قلم ای‌تی‌ای هافمن دانست. در ادامه ادگار الن پو، شاعر و داستان سرای افسانه‌ای قرن نوزدهم، برخی از بهترین رمان های جنایی دوران خود را نگاشت. شخصیت اصلی این کتاب‌ها کارآگاه باهوش و متفاوتی به نام سی آگوست دوپین بود. بسیاری آثار الن پو را منبع الهام اصلی سر آرتور کانن دویل در خلق کارآگاه محبوب و جاودان خود، شرلوک هولمز می‌دانند. در سال‌های بعد و با افزایش وسعت صنعت چاپ، داستان‌های پلیسی و جنایی محبوبیت بالایی به دست آوردند. در سایر نقاط جهان چون ایتالیا و چین نیز شاهد گسترش این ژانر در قالب کارهای نویسندگانی چون لئوناردو شاشا و چنگ ژیاکینگ بودیم. امروزه با پیشرفت اینترنت، داستان‌های جنایی محبوبیت دوباره‌ای در قالب پادکست‌ها پیدا کرده‌اند.
چهارچوب رمان های پلیسی و جنایی
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های آثار این ژانر، تمرکز آنها بر روان‌شناسی شخصیت‌ها و حتی مخاطب است. خوانندگان چنین کتاب‌هایی بسته به تمایل نویسنده به تعدادی از سرنخ‌ها دست یافته و تبدیل به شاهدی برای جنایت‌ها و در ادامه پروسه حل آنها می‌شوند. بسیاری از صاحب‌نظران، این ژانر را یکی از بهترین راه‌های سرگرمی و فرار از دشواری‌ها و نگرانی‌های زندگی روزانه می‌دانند. رمان‌هایی جنایی این امر را از طریق ارائه داستانی تاثیرگذار، عمیق، قدرتمند و درگیرکننده انجام می‌دهند. همچنین بسیاری از کارشناسان ادبی بر تاثیر مثبت این داستان‌ها بر سلامت روانی خوانندگان تاکید کرده و آن را به عنوان نوعی درمان مطرح می‌کنند.
یکی از ویژگی‌های مشترک بسیاری از نویسندگان رمان های پلیسی استفاده آنها از اسامی مستعار به جای نام‌های حقیقی خود است. این امر عموما به عنوان یک استراتژی تجاری از جانب ناشران به کار می‌رفت. رمان های جنایی به گونه‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. از مشهورترین این گونه‌ها می‌توان به داستان‌های کارآگاهی اشاره کرد که عموما در قالب مجموعه منتشر شده و از مشهورترین آنها می‌توان به ماجراهای شرلوک هولمز، هرکول پوآرو و خانم مارپل اشاره کرد. رمان های پلیسی نیز با تمرکز بر روال‌های قانونی حل جرایم و دستگیری مجرمان نگاشته شده و دریچه‌ای به زندگی حرفه‌ای کارآگاه‌های واقعی هستند. برخی از نویسندگان نیز سیر روایی متفاوتی را در پیش گرفته و داستان خود را از زاویه دید مجرم روایت می‌کنند. همچنین نباید از کتاب‌های دادگاهی نیز چشم پوشید. شخصیت‌های این داستان‌ها را عمدتا وکلا تشکیل داده و روایت آنها دیالوگ محور است.
بهترین رمان های پلیسی و جنایی
- در این بخش نگاهی به بهترین آثار این ژانر خواهیم داشت. در گزینش این کتاب‌ها سعی کرده‌ایم تعادلی بین آثار تخیلی و رمان‌های حقیقی برقرار کنیم.
رمان پلیسی In Cold Blood
- نویسنده: ترومن کاپوتی
شاهکار ترومن کاپوتی به عنوان پدرخوانده رمان های جنایی واقعی شناخته می‌شود. اگر از شیفتگان این نویسنده متفاوت باشید، به احتمال زیاد از شیوه‌های تحقیق افراطی او برای خلق این کتاب خبر دارید. شیوه‌هایی که به خوبی در دو فیلم Infamous و Capote به تصویر کشیده شدند.
کتاب In Cold Blood از شیوه روایی روان و جذاب کاپوتی بهره برده و تجربه‌ای بی‌مانند و تکرارنشدنی از مطالعه یک اثر جنایی را برای خواننده فراهم می‌کند. در واقع این کتاب را می‌توان انقلابی در دنیای ادبیات دانست. بسیاری از رمان های جنایی محبوب سال‌های اخیر چون Helter Skelter، رمان Serial و Making a Murderer الهامات فراوانی از نوشته‌های جاودانه ترومن کاپوتی گرفته‌اند.
رمان جنایی The Hounds of the Baskervilles
- نویسنده: سر آرتور کانن دویل
شرلوک هولمز و دکتر واتسون در طول داستان‌های مشهور آرتور کانن دویل، درگیر ماجراهای سرگرم‌کننده و جذاب پرشماری می‌شوند. یکی از هیجان‌انگیزترین این داستان‌ها را می‌توان The Hounds of the Baskervilles دانست.
در جریان این قصه هولمز و واتسون پس از شنیدن شایعات فراوانی مبنی بر حمله سگی افسانه‌ای به نواحی اطراف عمارت خانواده بسکرویل، تصمیم به بررسی آن می‌گیرند. این اثر را می‌توان یکی از بهترین رمان های پلیسی تاریخ دانست که مملو از هیجان و پیچش‌های داستانی است.
رمان پلیسی The Devil in the White City
- نویسنده: اریک لارسن
یکی از پرفروش‌ترین رمان های جنایی قرن بیست و یکم میلادی، داستان پیچیده The Devil in the White City به قلم زیبای اریک لارسن است. این اثر روایتگر ماجرای واقعی و پیچیده معمار مشهور جشنواره جهانی 1893 شیکاگو و درگیری او با یکی از بدنام‌ترین و معروف‌ترین مجرمین قرن نوزدهم به نام دکتر اچ‌اچ هولمز است.
بسیاری او را نخستین قاتل سریالی تاریخ می‌دانند. هولمز صاحب هتلی مجلل در شهر شیکاگو بود؛ هتلی که در آن انواع و اقسام لوازم قتل و شکنجه یافت می‌شدند. این اثر را می‌توان یکی از تاثیرگذارترین رمان های جنایی تاریخ دانست.
رمان جنایی The Murder of Roger Ackroyd
- نویسنده: آگاتا کریستی
این کتاب را می‌توان یکی از بهترین رمان های پلیسی دانست. شاهکار ماندگار آگاتا کریستی او را به نویسنده‌ای موفق تبدیل کرد. این کتاب ماجرای خودکشی بیوه‌ای تنها و رابطه او با مردی ثروتمند به نام راجر اکروید را روایت می‌کند.
با مرگ اکروید، هرکول پوآرو برای کشف رمز این جنایت وارد قصه می‌شود. شخصیت‌های فراوان و به‌یادماندنی و پیچش‌های متعدد را می‌توان از برجسته‌ترین ویژگی‌های این اثر فراموش‌نشدنی از کریستی دانست.
رمان پلیسی Midnight in the Garden of Good and Evil
- نویسنده: جان برنت
شاهکار جاویدان جان برنت را می‌توان به عنوان یکی از به‌یادماندنی‌ترین رمان های جنایی تاریخ به حساب آورد. از عمارت عظیم حاضر در مرکز این داستان گرفته تا شخصیت‌های عجیب و معماری‌های گوتیک، همگی نقشی غیر قابل انکار در راستای خلق جو درگیرکننده، ترسناک و هیجان‌انگیز این کتاب دارند.
جالب است بدانید که این ماجرای فراموش‌نشدنی بر اساس داستانی واقعی نگاشته شده است. اگر به دنبال اثری مرموز و مملو از شخصیت‌های جالب هستید، مطالعه این کتاب را از دست ندهید.
رمان جنایی The Godfather
- نویسنده: ماریو پوزو
دیگر کمتر کسی است که با کتاب پدرخوانده آشنایی نداشته باشد. خانواده کورلئونه نخستین مافیای آمریکا بوده و پوزو در این اثر به دقت به میراث آنها می‌پردازد؛ میراثی ماندگار از جنس سنت، خون و شرافت که زمینه‌ساز خلق یکی از بهترین رمان های جنایی تاریخ می‌شود.
تمامی تصمیمات شخصیت‌ها در این داستان آغشته به وفاداری به خانواده، طمع و قدرت‌خواهی است. پدرخوانده روایتی حماسی از جنایت و خیانت بوده و خوانندگان را در بطن جهان خلافکاران شیک‌پوش آمریکا قرار می‌دهد.
رمان پلیسی Under the Banner of Heaven
- نویسنده: جان کراکائر
جان کراکائر از نویسندگان مطرح معاصر بوده و بیشتر با شاهکار بی‌نظیر خود، یعنی Into the Wild شناخته می‌شود. با این وجود کراکائر یکی از بهترین رمان های پلیسی مدرن را نیز به رشته تحریر درآورده است. این اثر روایتگر قتل دو نفر در جامعه‌ای گوشه‌گیر از مسیحیان مورمون بوده و بر دو برادر به نام‌های ران و دن لفرتی تمرکز می‌کند.
این دو باور دارند که از طرف خدا مامور قتل زنی جوان و کودک بی‌گناهش هستند. کراکائر در این اثر با دقت به این ماجرای وحشتناک حقیقی پرداخته و یکی از بهترین رمان های جنایی سال‌های گذشته را خلق می‌کند.
رمان جنایی The Girl with the Dragon Tattoo
- نویسنده: استیگ لارسن
در سال‌های گذشته شاهد اقتباس‌های سینمایی گوناگونی از مجموعه رمان های جنایی استیگ لارسن سوئدی بوده‌ایم. معروف‌ترین این اقتباس‌ها فیلم The Girl with the Dragon Tattoo به کارگردانی دیوید فینچر و بازی دنیل کریگ و رونی مارا است. این کتاب با ناپدید شدن زنی جوان از خانواده ثروتمند ونگر آغاز می‌شود.
چهل سال بعد، عموی این زن یک خبرنگار با انگیزه به نام میکائیل بلومکویست و یک نابغه کامپیوتری به نام لیزبث سلندر را برای حل معمای مذکور به کار می‌گیرد. آنها در این راه درگیر ماجرایی پر پیچ و خم از فساد اخلاقی می‌شوند. این رمان را می‌توان یکی از سرگرم‌کننده‌ترین و هیجان‌انگیزترین آثار جنایی تاریخ ادبیات دانست.
در این مطلب با تعدادی از بهترین رمان های پلیسی و جنایی تاریخ ادبیات آشنا شدیم؛ آثاری ارزشمند که هر کدام تجربه‌ای بی‌مانند را برای خوانندگان خود به ارمغان می‌آورند. آیا شما مورد دیگری را به فهرست بالا اضافه می‌کنید؟ نظراتتان را با ما به اشتراک بگذارید.