این روزها همه درباره آزادسازی سهام عدالت صحبت می‌کنند. اگر می‌خواهید اطلاعات کاملی در این رابطه و همچنین درباره ارزش سهام عدالت به دست آورید، با این مقاله همراه باشید.
آزادسازی سهام عدالت موضوعی است که زیاد درباره آن می‌شنویم. همه می‌خواهند بدانند که ارزش سهام عدالت چقدر است و آیا می‌توانند این سهام را به صورت عادی خرید و فروش کنند یا خیر. همچنین سوالات زیادی درباره نحوه آزادسازی سهام عدالت و روش‌های مدیریت آن پرسیده میشود. به همین خاطر تصمیم گرفتیم در این مقاله درباره ابهامات موجود در این زمینه به شکل ساده و قابل فهم توضیح بدهیم. با پلازا همراه باشید.
آنچه در ادامه می‌خوانید:
- سهام عدالت چیست و شامل چه کسانی میشود؟
- ارزش سهام عدالت چقدر است؟
- سبد سهام عدالت شامل چه شرکت‌هایی میشود؟
- منظور از آزادسازی سهام عدالت چیست؟
- روش مستقیم و غیرمستقیم برای مدیریت سهام عدالت؛ کدام بهتر است؟
- آموزش نحوه آزادسازی سهام عدالت
سهام عدالت چیست و شامل چه کسانی میشود؟
دولت نهم جمهوری اسلامی ایران در سال 1385 به منظور گسترش عدالت اجتماعی و برای بهره‌مندی همه اقشار جامعه از منابع و ثروت‌های ملی، تصمیم گرفت تا بخشی از سهام شرکت‌های تجاری بزرگ را به مردم واگذار کند. به همین خاطر چند گروه کم‌برخوردار از افراد جامعه مثل کارگران فصلی و ساختمانی، عشایر و همچنین بازنشستگان دستگاه‌های اجرایی برای دریافت سهام عدالت انتخاب شدند. به مرور گروه‌های دیگری نیز به این جمع اضافه شدند و آمار کلی مشمولان سهام عدالت به بیش از 49 میلیون نفر رسید؛ یعنی در حال حاضر بیشتر از 49 میلیون ایرانی دارنده سهام عدالت هستند.
جالب است که در 10 سال اول ارائه این سهام، همه سود آن برای مستهلک کردن هزینه‌های صدور سهام استفاده شد و به همین خاطر طی این 10 سال هیچ سودی به مردم تعلق نگرفت. اولین بار در سال 1396 بود که واگذاری سود سهام عدالت به مردم انجام شد. طی سال‌های اخیر همیشه آزادسازی سهام عدالت مطرح بوده و دولت قصد داشت که مدیریت این سهام را به خود مردم واگذار کند. بالاخره امسال پس از تصویب نمایندگان و اجازه رهبری، روند آزادسازی این سهام آغاز شد.
اما تکلیف کسانی که از ابتدا سهام عدالت به آنها تعلق نگرفته چه میشود؟ آیا این افراد می‌توانند اکنون برای دریافت این سهام اقدام کنند؟ پاسخ این سوال منفی است. میزان سهامی که دولت برای واگذاری به مردم در اختیار داشت محدود بود و به همین خاطر تنها به شش دهک اختصاص یافت. مراحل ثبت نام سهام عدالت نیز در سال 94 تکمیل شد و پس از واریز اولین سود در سال 96، عملاً پرونده ثبت نام سهام عدالت بسته شد.
برای اینکه بفهمیم آیا سهام عدالت به ما تعلق گرفته یا خیر، می‌توانیم به وبسایت Samanese.ir مراجعه کنیم. پس از ورود به این وبسایت باید روی دکمه «ورود به سامانه» کلیک کنیم. در مرحله بعد باید شماره ملی خود را وارد کرده و اطلاعات هویتی مثل نام و نام پدر را تایید کنیم. اگر به عنوان دارنده سهام عدالت تشخیص داده شویم، در کادری با عنوان «صورت وضعیت دارایی سهام» امکان مشاهده جزئیات مربوطه وجود خواهد داشت.
ارزش سهام عدالت چقدر است؟
اما بیشترین سوالی که این روزها مطرح میشود درباره ارزش سهام عدالت است. همه می‌خواهند بدانند که پس از واگذاری این سهام به خودشان، صاحب چه میزان سرمایه می‌شوند. برای پاسخ به این سوال باید رشد ارزش دارایی شرکت‌هایی را که سهامشان در سبد سهام عدالت قرار دارد مورد بررسی قرار دهیم. در این سبد شاهد سهام 36 شرکت بورسی و 13 شرکت غیربورسی هستیم؛ یعنی در مجموع سهام 49 شرکت در سبد سهام عدالت دیده میشود.
طبق برآوردهای رسمی، کل ارزش دارایی‌های این شرکت‌ها در زمان واگذاری (یعنی در سال 1385) برابر با 266,363 میلیارد ریال بود. اما حالا ارزش دارایی این شرکت‌ها به رغم 4,298,466 میلیارد ریال رسیده است که تقریباً 16 برابر سال 1385 میشود. بنابراین ارزش سهام یک میلیون تومانی در سال 1385 حالا در حدود 16 میلیون تومان است. البته برخی کارشناسان شیوه دیگری را برای تعیین ارزش سهام عدالت مورد استفاده قرار می‌دهند که در آن روش، ارزش این سهام کمی پایین‌تر است.
در اینجا باید به یک موضوع مهم توجه داشته باشید؛ اینکه همه افراد صاحب سهام یک میلیون تومانی نیستند. در واقع بخشی از مردم از ابتدا سهام 500 هزار تومانی دریافت کرده بودند که به همین نسبت ارزش فعلی سهام آنها نیز کمتر و در حدود 8 میلیون تومان خواهد بود.
سبد سهام عدالت شامل چه شرکت‌هایی میشود؟
همان‌طور که گفتیم سهام 49 شرکت تجاری و اقتصادی در این سبد موجود است. یکی از مزایای سهام عدالت این است که شامل شرکت‌های پربازده زیادی میشود؛ یعنی اکثر شرکت‌هایی که سهامشان در این سبد وجود دارد، فعالیت‌های اقتصادی سودده و موفقی را انجام می‌دهند و معمولاً سود سالیانه خوبی را بین سهامداران خود تقسیم می‌کنند. در ادامه می‌توانید نام 49 شرکتی که سهامشان در سبد سهام عدالت وجود دارد را مشاهده کنید.
منظور از آزادسازی سهام عدالت چیست؟
تا قبل از این، مدیریت سهام عدالت به عهده دولت بود. یعنی دولت از جانب مردم مسئولیت داشت تا اقدامات لازم در خصوص تعیین میزان سود و تقسیم آن بین سهامداران را انجام دهد. از حدود دو سال پیش، دولت تصمیم گرفت تا لایحه‌ای را به مجلس بفرستد که به موجب آن، همه اختیارات و مسئولیت‌های سهام عدالت به مردم واگذار شود. به دلیل تاثیرات نامعلومی که این موضوع می‌توانست روی اقتصاد جامعه داشته باشد، اجرایی شدن آن تا حالا طول کشید. بالاخره نمایندگان مجلس پس از بررسی‌های طولانی، این لایحه را تصویب کردند و تایید رهبری نیز اجازه نهایی برای آزادسازی سهام عدالت را صادر کرد.
اما برای آزادسازی سهام عدالت دو روش در نظر گرفته شده است. افراد می‌توانند با انتخاب یکی از روش‌های مستقیم یا غیر مستقیم، مسئولیت سهام خود را به عهده بگیرند. اگر بخواهیم به طور ساده و خلاصه بگوییم، در روش مستقیم شما مالکیت کامل روی ارزش سهام عدالت و خرید یا فروش آن خواهید داشت. اگر روش غیر مستقیم را انتخاب کنید، مدیریت سهام شما از طریق شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی انجام خواهد شد و فقط می‌توانید از سود سالیانه سهام خود برخوردار شوید. اما هر کدام از این روش‌ها چه مزایا و ایراداتی دارند؟ این سوالی است که در بخش بعدی به آن پاسخ می‌دهیم.
روش مستقیم و غیرمستقیم برای مدیریت سهام عدالت؛ کدام بهتر است؟
اگر دارای کد بورسی هستید و سابقه فعالیت در بورس را دارید، بهتر است روش مستقیم را انتخاب کنید. در این روش شما به صورت مستقیم مالکیت سهام خود را به عهده می‌گیرید و پس از گذشت مدتی می‌توانید آن را بفروشید یا حتی به تعدادش اضافه کنید. اگر هم کد بورسی نداشته باشید و بخواهید فعالیت در بورس را آغاز کنید، می‌توانید روش مستقیم را انتخاب کرده و سپس برای دریافت کد بورسی به سامانه سجام (Sejam.ir) و یکی از کارگزاری‌ها مراجعه کنید.
همان‌طور که گفتیم در روش غیر مستقیم، شما همه مسئولیت‌های سهام خود را به شرکت سرمایه‌گذاری استان خودتان واگذار می‌کنید. شاید این روش نسبت به روش مستقیم زیاد جالب به نظر نرسد، اما مزایای خاص خودش را دارد. همه مردم نسبت به چالش‌ها و پیچیدگی‌های بورس آگاهی ندارند و ممکن است با کوچکترین نوسان قیمت، سهام اشتباهی را بخرند یا سهام ارزشمند خود را بفروشند. شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی با تجربه زیادی که در بورس دارند، در زمینه سودآوری مطمئن‌تر هستند. همچنین این شرکت‌ها با سرمایه‌ای که در اختیار دارند می‌توانند پروژه‌های اقتصادی را تقبل کنند و از این طریق نیز ارزش سهام عدالت را افزایش دهند. پس اگر با بورس آشنایی چندانی ندارید و وقت یا حوصله آشنایی با قوانین معاملات بورس را هم ندارید، بهتر است روش غیر مستقیم را در آزادسازی سهام عدالت خود انتخاب کنید.
نکته بسیار مهمی که باید به آن توجه داشته باشید آن است که انتخاب روش مستقیم یا غیر مستقیم تنها یک بار امکان پذیر خواهد بود و در آینده نمی‌توانید روش انتخابی خود را تغییر دهید. بنابراین بهتر است در این زمینه با افراد مطلع مشورت کنید و در نهایت بهترین تصمیم را بگیرید.
آموزش نحوه آزادسازی سهام عدالت
برای آزادسازی سهام عدالت و انتخاب یکی از روش‌های مستقیم یا غیر مستقیم، ابتدا باید وارد وبسایت Samanese.ir شوید. با ورود به این وبسایت تصویر زیر را مشاهده خواهید کرد. اگر روی دکمه پایینی (آبی) کلیک کنید، وارد بخش اخبار مربوط به سهام عدالت می‌شوید. اما برای آزادسازی سهام عدالت و همچنین بررسی وضعیت سهام خودتان باید روی دکمه بالایی (نارنجی) کلیک کنید.
در بخش بعدی مقررات این سامانه را مشاهده می‌کنید. پیشنهاد می‌کنیم که این مقررات را با دقت بخوانید و سپس تیک تایید را بزنید و وارد مرحله بعدی شوید.
در این مرحله، همان‌طور که در تصویر زیر هم مشاهده می‌کنید، باید ابتدا کد ملی خودتان را وارد کنید و سپس با ورود کد امنیتی، روی دکمه «ادامه» بزنید. توجه داشته باشید که اگر جزو دارندگان سهام عدالت نباشید، امکان ورود به مرحله بعدی را نخواهید داشت.
حالا در چند مرحله سوالاتی از قبیل نام، نام خانوادگی، شماره شناسنامه، نام پدر و غیره از شما پرسیده می‌شوند که بیشتر جنبه اعتبارسنجی دارند و باید به آنها پاسخ درست بدهید.
همان‌طور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید، در نهایت اطلاعاتی که وارد کرده‌اید به شما نمایش داده می‌شوند و باید آنها را تایید کنید.
با ورود به بخش بعدی (تصویر زیر)، یعنی اطلاعات شما تعیین شده‌اند و می‌توانید جزئیات مختلف درباره سهام عدالت خود را مشاهده کنید. همان گونه که می‌بینید، چهار بخش اصلی در این صفحه مشاهده می‌شوند.
اگر روی بخش اول از سمت راست که با شماره 4 مشخص شده است کلیک کنید، با تصویر زیر مواجه خواهید شد. در این تصویر، در قسمتی که با شماره 8 مشخص شده، می‌توانید ارزش سهام عدالت خود را ببینید و در قسمت 9 وضعیت واریز سودهای سهام را مشاهده می‌کنید.
در کادرهای شماره 5 و شماره 6 هم می‌توانید وضعیت شماره شبای بانکی و همچنین شماره تلفن خود را که قبلاً در سامانه ثبت شده‌اند مشاهده کنید. اما برای آزادسازی سهام عدالت باید از کادر آخر که با شماره 7 مشخص شده استفاده کنید. با کلیک روی این کادر تصویر زیر ظاهر میشود که به کاربران هشدار می‌دهد تنها یک بار می‌توانند روش آزادسازی سهام عدالت را انتخاب کنند.
سپس مطابق با تصویر زیر، اطلاعات مهمی درباره هر کدام از روش‌های مستقیم و غیر مستقیم ارائه میشود و می‌توانید یکی از آنها را انتخاب کنید.
در صفحه بعدی باید شماره تلفن و شماره ملی خود را تایید کنید. از آنجا که کد تایید آزادسازی سهام عدالت به همین شماره ارسال خواهد شد، باید توجه داشته باشید که شماره تلفن شما درست باشد.
در بخش بعدی باید کد ارسال شده به تلفن خود را در کادر مربوطه وارد کنید.
در نهایت صفحه زیر به نمایش گذاشته میشود که نشان می‌دهد مراحل آزادسازی سهام شما با موفقیت به پایان رسیده و یک کد پیگیری نیز نمایش داده میشود. بهتر است این کد را ذخیره کنید تا برای پیگیری‌های آینده از آن بهره ببرید.
سعی کردیم در این مقاله اطلاعات کامل و مفیدی درباره ارزش سهام عدالت و نحوه آزادسازی آن ارائه کنیم. اگر سوالی در این زمینه دارید که در مقاله به آن اشاره نشده، می‌توانید در بخش کامنت‌ها مطرح کنید تا به آن پاسخ دهیم.