بهترین فیلم های قدیمی ایرانی قبل از انقلاب ؛ از رگبار تا سوته دلان

صنعت سینما در ایران کار خود را پیش از انقلاب شروع کرد و فیلم ایرانی قدیمی نیز مربوط به دوره قبل از سال 1357 می‌شود. حال در ادامه مقاله پیش‌رو قصد داریم تا مروری بر بهترین فیلم های قدیمی ایرانی داشته باشیم.

مظفرالدین شاه قاجار در سال 1279 برای اولین بار دستگاه سینماتوگراف را وارد ایران کرد. در همان سال نیز اولین سالن سینمای ایران، سینما سولی، در شهر تبریز تأسیس شد و تا سال 1295 به کار خود ادامه داد. در سال 1305 نخستین سالن رسمی سینما در ایران، با نام سینما ایران، در تهران افتتاح شد. اولین فیلم بلند سینمایی ایران نیز فیلم صامتی با عنوان آبی و رابی بود که در سال 1309 به کارگردانی اوانس اوگانیانس ساخته شد. سه سال بعد، در سال 1312 فیلم دختر لر که اولین فیلم ناطق سینمای ایران بود به کارگردانی اردشیر ایرانی ساخته‌ شد و سپس در اوایل دهه بیست، سینما در ایران رونق گرفت.

در این مقاله از مجله پلازا به معرفی فیلم های ایران قدیم قبل از انقلاب پرداخته‌ایم. برای آشنایی با بهترین فیلم های قدیمی ایرانی در این مقاله با ما همراه ما باشید.

فهرست مطالب:

لیست بهترین فیلم های قدیمی ایرانی

در دهه‌های بیست و سی سینمای ایران شکلی تجاری و عامه‌پسند داشت و محتوا نقش مهمی در آثار سینمایی نداشت. در دهه‌های چهل و پنجاه موج نویی در سینمای ایران به راه افتاد و آثار فاخری ساخته ‌شد که کمک بسیاری به ارتقا سطح فرهنگ و سلیقه جامعه کرد و راه برای ساخت آثار پرمحتوا باز شد.

سینمای قبل از انقلاب آثار خوب و خوش ‌ساخت بسیاری دارد که بیشتر محصول دهه 40 و دهه 50 هستند و اکثر کارگردانان بزرگ سینمای ایران نیز کار خود را از همین سال‌ها آغاز کردند. فیلم‌های درخشانی در لیست فیلم های ایران قدیم قرار دارند که در اینجا بیست فیلم از لیست بهترین فیلم سینمایی قدیمی ایران آورده ‌شده ‌است.

1. فیلم سوته دلان ؛ از لیست بهترین فیلم های قدیمی ایرانی

• سال تولید: 1356
• کارگردان: علی حاتمی
• امتیاز IMDb: نمره 8.3
• بازیگران: بهروز وثوقی، شهره آغداشلو، جمشید مشایخی، جهانگیر فروهر، سعید نیکپور و  فخری خوروش

بهترین فیلم سینمایی قدیمی ایران سوته دلان که از تحسین‌شده‌ترین فیلم های قبل از انقلاب است، با لحنی شاعرانه زندگی عشقی سه برادر را روایت می‌کند. مجید، برادر کوچک‌تر، معلول ذهنی است و عاشق یک روسپی به نام اقدس می‌شود که توسط برادر بزرگترش، حبیب، استخدام شده ‌است تا او را سرگرم کند. مجید حقیقت حرفه اقدس را نمی‌داند.

کریم، برادر وسطی چنان شیفته بلدرچین است که تقریباً همسرش و احساسات او را نادیده می‌گیرد. حبیب خودش عاشق فروغ، بانوی خیاطی است که با آنها زندگی می‌کند، در حالی که احساس مسئولیت او در مورد مجید، او را از ابراز محبت به فروغ باز می‌دارد.

ما می‌توانیم در این فیلم که از بهترین فیلم های سینمایی قدیمی است مانند سایر کارهای علی حاتمی سنت‌های ایرانی را ببینیم مثل خانه‌های قدیمی و خانواده‌هایی که با هم زندگی می‌کنند. بهروز وثوقی در این فیلم زمان شاهی ایرانی شگفت انگیز بود و صحنه‌هایی که او با خودش صحبت می‌کند عالی است.

2. فیلم گاو

• سال تولید: 1348
• کارگردان: داریوش مهرجویی
• امتیاز IMDb: نمره 8
• بازیگران: علی نصیریان، عزت‌الله انتظامی، جمشید مشایخی و پرویز فنی‌زاده

یکی از بهترین فیلم های سینمایی قدیمی فیلم گاو اثر زنده یاد داریوش مهرجویی است. داستان این اثر از بهترین فیلم های سینمایی ایرانی قبل انقلاب درباره مش حسن صاحب تنها گاو در یک روستای دورافتاده و متروک است. او با گاو مثل فرزند خودش رفتار می‌کند. وقتی او در ده نیست، گاوش می‌میرد. اهالی روستا با دانستن رابطه بین مشت حسن و گاوش، جنازه گاو را با عجله از بین می‌برند. وقتی مش حسن برمی‌گردد، به او می‌گویند که گاو فرار کرده ‌است. مش حسن که از نظر روانی ویران شده ‌است، تمام وقت خود را در طویله، یونجه می‌خورد و آرام آرام باور می‌کند که گاو است.

فیلم گاو یک فیلم سینمایی ایرانی قدیمی که برگرفته از رمانی از نویسنده ایرانی غلامحسین ساعدی است، از بهترین فیلم های قدیمی ایرانی محسوب می‌شود. این فیلم وسواس فکری، از دست دادن ایمان و نابودی یک دهکده فقیرنشین روستایی را نشان می‌دهد که کالای قابل فروش خود را که یک گاو است، از دست می‌دهد. فیلم گاو نیز باید در فهرست دانلود بهترین فیلم های قدیمی ایرانی قبل از انقلاب شما قرار بگیرد.

3. فیلم گوزن ها ؛ از لیست بهترین فیلم های قدیمی ایرانی

• سال تولید: 1353
• کارگردان: مسعود کیمیایی
• امتیاز IMDb: نمره 7.9
• بازیگران: بهروز وثوقی ، نصرت پرتوی، فرامرز قریبیان، پرویز فنی‌زاده، گرشا رئوفی، عنایت‌الله بخشی، پروین سلیمانی و مستانه جزایری

گوزن ها از بهترین فیلم های قدیمی ایرانی است که هنوز هم پس از نزدیک به نیم قرن که از فیلم می‌گذرد بازهم جز آثار قوی ایرانی محسوب می‌شود. مسعود کیمیایی نویسندگی و کارگردانی گوزن ها را برعهده داشت. بهروز وثوقی در این فیلم توانست جایزه‌ی بهترین بازیگر مرد در سومین جشنواره جهانی فیلم تهران در سال ۱۳۵۳ را برنده شود.

گوزن ها از بهترین فیلم های سینمایی قدیمی درباره مرد تحت تعقیبی به نام قدرت است که پس از سرقت مسلحانه از بانک به خانه دوستش سید رسول می‌رود. سید رسول معتاد به هروئین است و همسرش فاطمه در تماشاخانه کار می‌کند. او کم کم با کمک های معنوی قدرت خود را جمع و جور می‌کند.

4. فیلم مستند خانه سیاه است

• سال تولید: 1341
• کارگردان: فروغ فرخزاد
• امتیاز IMDb: نمره 7.9

این فیلم مستند که از مهم‌ترین و بهترین فیلم های سینمایی قدیمی است، به دنبال دیدار فروغ فرخزاد از آسایشگاه جذامیان در منطقه بابا باغی تبریز تولید شد. این فیلم داستانی مستند و غم‌انگیز از زندگی جذامیان این منطقه است. این مستند در سایت Sound & Sight در میان 50 مستند برتر تاریخ به رتبه نوزدهم رسید. پس هنگام دانلود لیست بهترین فیلم سینمایی قدیمی ایران، فیلم مستند خانه سیاه است نیز انتخاب خوبی است.

5. فیلم طبیعت بی جان ؛ از لیست بهترین فیلم های قدیمی ایرانی

• سال تولید: 1354
• کارگردان: سهراب شهید ثالث
• امتیاز IMDb: نمره 7.8
• بازیگران: زادور بنیادی، حبیب‌الله صفاریان، محمد کانی، زهرا یزدانی و حبیب صفریان

برای بیش از سه دهه، محمد سرداری که اکنون سالخورده است به عنوان نگهبان گذرگاه در یک ایستگاه قطار متروک کار کرده ‌است. در طول سال‌ها، محمد کار زیادی برای کم کردن تنهایی و کسالت ذاتی کارش انجام نداده ‌است. در همین حال، در زندگی خانوادگی او نیز زندگی به همین ترتیب بدون هیچ ماجرا و اتفاقی ادامه دارد. همسر محمد نیز به خصوص از وقتی که پسرشان برای پیوستن به ارتش آن‌ها را ترک کرد، شب و روزش را به خیاطی می‌گذراند. با گذشت زمان، محمد به طور مکانیکی به انجام وظایف خود ادامه می‌دهد.

این فیلم که از برترین فیلمهای قدیمی ایرانی قبل از انقلاب است، یک مطالعه مینیمالیستی درباره افراد در عصر صنعت است. این فیلم با تمرکز بر روی ضروریات، هستی را به شکل یک مسیر ریلی نشان می‌دهد که منبع تأمین معاش است، اما در عین حال باعث محکوم شدن به داشتن مسئولیتی یکنواخت است. این ریل تقریباً تنها پیوند فرد با دنیای بیرون است، اما او را از هر نوع پیوند با طبیعت و انسان‌ها جدا کرده ‌است. فیلم طبیعت بی جان را نیز در لیست دانلود بهترین فیلم های قدیمی ایرانی خود قرار دهید.

6. فیلم تنگسیر

• سال تولید: 1352
• کارگردان: امیر نادری
• امتیاز IMDb: نمره 7.7
• بازیگران: بهروز وثوقی، نوری کسرایی، جعفر والی، پرویز فنی‌زاده، عنایت‌الله بخشی و روح‌الله مفیدی

این فیلم که از فیلم های قدیمی ایرانی قبل از انقلاب است، بر اساس رمانی به همین نام اثر صادق چوبک ساخته شده‌ است. داستان در مورد مردی ستم‌دیده است که قصد انتقام گرفتن دارد. الهام کارگردان امیر نادری برای ساخت این فیلم یکی از قهرمانان دوران کودکی او، زار محمد افسانه‌ای بود که یک تنه علیه چهار کلاهبردار مبارزه کرد و به طور گسترده‌ای باعث تحریک احساسات مردم علیه استبداد شد. تماشای این بهترین فیلم سینمایی قدیمی ایران را به شما پیشنهاد می‌کنیم.

7. فیلم خشت و آیینه ؛ از لیست بهترین فیلم های قدیمی ایرانی

• سال تولید: 1344
• کارگردان: ابراهیم گلستان
• امتیاز IMDb: نمره 7.6
• بازیگران: زکریا هاشمی، تاجی احمدی، مهری مهرنی، پرویز فنی‌زاده، محمدعلی کشاورز، جمشید مشایخی و مسعود فقیه

در داستان این فیلم که از برترین فیلمهای قدیمی ایرانی است، هاشم راننده تاکسی است که یک شب پس از سوار کردن یک زن جوان، نوزادی را در صندلی عقب ماشین خود پیدا می‌کند. او و دوست دخترش تاجی سعی می‌کنند با این کودک ناخواسته کنار بیایند. هاشم اصرار دارد که از شر کودک خلاص شود، تاجی نیز می‌خواهد او را نگه دارد. در پایان، هاشم از شر هر دو خلاص می‌شود. اگر به دنبال دانلود بهترین فیلم های قدیمی ایرانی هستید، فیلم خشت و آیینه را حتما در نظر داشته باشید.

8. فیلم قیصر

• سال تولید: 1348
• کارگردان: مسعود کیمیایی
• امتیاز IMDb: نمره 7.6
• بازیگران: بهروز وثوقی، ناصر ملک‌مطیعی، جمشید مشایخی، ایران دفتری، پوری بنایی، بهمن مفید، جلال پیشوائیان و شهرزاد

در زمان شاه برترین فیلمهای قدیمی ایرانی توسط کارگردانان بزرگی ساخته شده‌اند. فیلم قیصر یکی از آنهاست. قیصر به خانه برمی‌گردد و درمی‌یابد خواهر جوانش خودکشی کرده و برادر بزرگترش فرمان کشته شده ‌است. وقتی او متوجه شد که برادران آق‌منگل مقصر این اتفاقات هستند تصمیم می‌گیرد که انتقام بگیرد. دایی‌اش به او توصیه کرد که به دنبال انتقام نرود، اما او آن‌ها را تعقیب می‌کند تا آن‌ها را یکی یکی بکشد. سرانجام هنگام کشتن آخرین برادر، خودش توسط پلیس کشته می‌شود.

این بهترین فیلم سینمایی قدیمی ایران و در بین مردم بسیار محبوب است. قیصر آتش عشق به خانواده را در سینه خود دارد و این او را به یک قهرمان متفاوت تبدیل می‌کند. غیرت، با تعریف نادرست، کهنه و پر از تعصب خود، بارزترین نکته در این فیلم است و بهروز وثوقی هنر بازیگری خود را در این فیلم به نمایش می‌گذارد. هنگام دانلود فیلم های سینمایی قدیمی ایرانی، فیلم قیصر را از دست ندهید.

9. فیلم کلاغ ؛ از لیست بهترین فیلم های قدیمی ایرانی

• سال تولید: 1356
• کارگردان: بهرام بیضایی
• امتیاز IMDb: نمره 7.6
• بازیگران: حسین پرورش، منوچهر فرید، پروانه معصومی، آنیک، جمشید لایق و گلچهره سجادیه

کلاغ از بهترین فیلم های سینمایی قدیمی بهرام بیضایی است که پس از تلاش او برای ساخت فیلم حقایق درباره‌ی لیلا دختر ادریس که با موفقیت روبه‌رو نشد، ساخته شد. این اثر در سال 1357 و اوج دگرگونی‌ها اکران شد و نتوانست کاملا مورد توجه قرار گیرد و پس از انقلاب دوباره نمایش داده شد.

داستان این اثر از فیلمهای ایرانی قدیم از یک آگهی قدیمی مربوط به دختری گمشده شروع می‌شود و به عمیق‌ترین خاطرات پا می‌گذارد تا راز سر به مهری را افشا کند.

10. فیلم کندو

• سال تولید: 1354
• کارگردان: فریدون گله
• امتیاز IMDb: نمره 7.5
• بازیگران: بهروز وثوقی، داود رشیدی، رضا کرم‌رضایی، جلال پیشواییان و علی ثابت فر

در ادامه لیست اسم فیلم های قدیمی زمان شاه باید به فیلم کندو یکی از بهترین آثار قبل از سال 1357 اشاره کنیم. کندو بازیگرانی همچون بهروز وثوقی و زنده‌یاد داود رشیدی داشت که جز برترین‌های بازیگری بودند. علاوه بر آن این فیلم از نظر منتقدان یکی از بهترین فیلم‌های تاریخ سینمای ایران محسوب می‌شود. در واقع کندو در بین آثار موج نوی سینما قرار می‌گیرد و یکی از معروف‌ترین‌های آن است.

داستان این بهترین فیلم زمان شاهی درباره دو زندانی تازه آزاد شده به نام‌های ابی و آقاحسینی است که وسط تهران از هم جدا شده و باری دیگر باهم برخورد می‌کنند. پس از انجام یک بازی و باخت ابی، او باید شرط سر زدن به کافه‌ها و رستوران‌ها و خوردن غذای مفتی را اجرا کند. اما این اتفاق میسر نمی‌شود.

11. فیلم سازدهنی ؛ از لیست بهترین فیلم های قدیمی ایرانی

• سال تولید: 1352
• کارگردان: امیر نادری
• امتیاز IMDb: نمره 7.5
• بازیگران: مسعود گودرزی، مهدی جوادی، شهلا درویشی، محمود وفابخش، اسحاق احمدزاده و عباس رئیسی

این فیلم قبل انقلاب در سواحل جنوبی ایران اتفاق می‌افتد. داستان این اثر از برترین فیلمهای قدیمی ایرانی وقتی آغاز می‌شود که پسر جوانی یک سازدهنی را به عنوان هدیه از خارج از کشور دریافت می‌کند. دوستانش که مجذوب این ساز شده‌اند، او را رهبر گروه خود قرار می‌دهند و برای اینکه بتوانند سازدهنی را در دست بگیرند و یا حتی چند نت را درآن بدمند با یکدیگر به رقابت می‌پردازند. در این گروه بیشتر از همه، امیرو، برای نزدیک شدن به سازدهنی و صاحب آن تلاش می‌کند.

در بین بهترین فیلم سینمایی قدیمی ایران کمتر فیلمی با این قدرت این بی رحمی را که بخشی از دوران کودکی کودکان محروم است، به تصویر کشیده ‌است و نشان می‌دهد که حتی بازی‌ها و اسباب‌بازی‌ها می‌توانند در شرایطی برای یک کودک شوم و ناگوار باشند. هنگام دانلود فیلم های ایران قدیم، فیلم سازدهنی را فراموش نکنید.

12. فیلم مسافر

• سال تولید: 1353
• کارگردان: عباس کیارستمی
• امتیاز IMDb: نمره 7.5
• بازیگران: حسن دارابی، مسعود زندبگله، مصطفی تاری و پرگل آتش جامه

در میان اسم فیلم های قدیمی زمان شاه نام فیلم مسافر می‌درخشد. داستان فیلم مسافر که از برترین فیلمهای قدیمی ایرانی محسوب می‌شود از این قرار است که پسر بچه‌ای دبستانی که والدینش او را نادیده گرفته‌اند، دروغ می‌گوید، تقلب می‌کند و می‌دزدد تا پول کافی جمع کند و با اتوبوس به شهر بزرگی که تیم فوتبال محبوبش در آن مسابقه دارد، برود و بازی را از نزدیک ببیند.

یکی از نکات قابل توجه این اثر از بهترین فیلم های قدیمی ایرانی این است که پسر چگونه برای رسیدن به هدفش جلو می‌رود. هرگز فکر نمی‌کند که کاری که انجام می‌دهد چه تاثیری بر دیگران، حتی کسانی که به او نزدیک‌تر هستند، می‌گذارد. همچنین جذابیت این فیلم در میان فیلم های قدیمی ایرانی قبل از انقلاب، نگاه آن به فرهنگ فوتبال ایران در دهه 70 است. زنده یاد کیارستمی در داستان پردازی حساسیت بسیار خوبی دارد.

13. فیلم دایره مینا ؛ از لیست بهترین فیلم های قدیمی ایرانی

• سال تولید: 1353
• کارگردان: داریوش مهرجویی
• امتیاز IMDb: نمره 7.4
• بازیگران: سعید کنگرانی، عزت‌الله انتظامی، علی نصیریان، فروزان و بهمن فرسی

در ادامه لیست فیلم های قدیمی ایرانی، باید به فیلم دایره مینا اشاره کنیم. این اثر به کارگردانی زنده یاد داریوش مهرجویی ساخته شد و یکی از معروف‌ترین آثار این کارگردان بزرگ است. مهرجویی فیلمنامه دایره مینا را براساس داستان کوتاه آشغالدونی اثر غلامحسین ساعدی نوشت. فیلم ابتدا سه سال توقیف شد و سپس در سال 1356 به نمایش درآمد. علاوه بر این دایره مینا تا به آن زمان جنجالی‌ترین فیلم مهرجویی بود و زمینه ساخت سازمان انتقال خون را فراهم کرد‌.

این اثر از فیلم های قدیمی ایرانی دهه 50 درباره پسری به نام علی است که پدر بیماری دارد. او پدر را به بیمارستان می‌برد اما چون پولی برای بستری کردن او ندارد، در کنار بیمارستان می‌مانند و با مردی به نام سامری آشنا می‌شوند. سامری از علی خون می‌گیرد و کارش فروختن خون افراد مستمند به بیمارستان است‌. کم‌کم پدر علی می‌میرد و او تبدیل به پادوی سامری می‌شود.

14. فیلم رگبار

• سال تولید: 1351
• کارگردان: بهرام بیضایی
• امتیاز IMDb: نمره 7.4
• بازیگران: پرویز فنّی‌زاده، پروانه معصومی، منوچهر فرید، محمّدعلی کشاورز، جمشید لایق و رقیه چهره‌آزاد

داستان این عنوان از برترین فیلمهای قدیمی ایرانی قبل از انقلاب از این قرار است که معلمی تحصیل‌کرده و فروتن برای شغل جدیدش به شهری جدید می‌رود. او در محیطی که تعهدات و مشکلات اجتماعی غالباً مانعی بین مردم و رویاهایشان است، عاشق یک زن جوان سخت‌کوش ولی فقیر می‌شود. او از مادر پیرش پرستاری می‌کند و برادر کوچکش را نیز بزرگ می‌کند. فیلم رگبار که از بهترین فیلم های قدیمی ایرانی است، اولین فیلم سینمایی بهرام بیضایی و نمونه بارز موج جدید سینمای ایران بود.

15. فیلم شطرنج باد

• سال تولید: 1355
• کارگردان: محمدرضا اصلانی
• امتیاز IMDb: نمره 7.4
• بازیگران: فخری خوروش، محمد علی کشاورز، اکبر زنجانپور

شطرنج باد یکی از بهترین فیلم های قدیمی ایرانی قبل از انقلاب به کارگردانی و نویسندگی محمدرضا اصلانی است و در سال 1355 به نمایش درآمد اما در آن سال‌ها اصلا با واکنش خوبی روبه‌رو نشد. این اثر سپس در سال 2020 مرمت شد و پس از پخش، توانست مورد توجه مخاطبان قرار گیرد.

داستان این اثر از لیست فیلم های قدیمی ایرانی درباره خانم کوچک، دختری افلیج است که وارث ثروت خانم بزرگ می‌شود. حال پس از مرگ او بر سر میراث دعواست. خانم کوچک یکی از مدعیان ارث که در واقع ناپدری اوست می‌کشد و دعوا بالا می‌گیرد. دیری نمی‌پاید که همه افراد خاندان قربانی این ثروت می‌شوند و تنها کنیزک خانه از این موضوع نفع می‌برد.

16. فیلم شب قوزی

• سال تولید: 1343
• کارگردان: فرخ غفاری
• امتیاز IMDb: نمره 7.1
• بازیگران: پری صابری، پریا حاتمی، خسرو سهامی، محمدعلی کشاورز و فرهنگ امیری

در ادامه معرفی اسم فیلم های قدیمی زمان شاه به شب قوزی برمی‌خوریم که به کارگردانی و نویسندگی فرخ غفاری ساخته شد و جلال مقدم نیز در نگارش فیلمنامه به او کمک کرد. این اثر در واقع براساس یکی از داستان‌های کتاب هزار و یک شب ساخته شده و در زمان اکران خود مورد توجه عموم قرار نگرفت. اما شب قوزی چرا پراهمیت است و اکنون پس از سال‌ها از آن نام می‌بریم؟ جواب این است که فیلم در جشنواره‌های کن، کارلوی‌واری و بروکسل مورد تحسین قرار گرفت. در واقع برخی منتقدان این اثر را به منزله کشف یک سینمای نوین در ایران آن زمان می‌دانستند.

این اثر از فیلمهای قدیمی ایرانی قبل از انقلاب درباره یک گروه شادمانی است که یکی از اعضای آن مردیست قوزی و پس اینکه با گیر کردن لقمه غذا در گلویش خفه می‌شود، همه افراد گروه از ترس سعی می‌کنند این مسئله را مخفی نگه دارند. در نتیجه جنازه دائم دست به دست می‌شود و هر کدام سعی می‌کنند یک طور از شر این جنازه خلاص شوند.

17. فیلم سلطان قلب ها ؛ از فیلم های عاشقانه قدیمی ایرانی قبل از انقلاب

• سال تولید: 1347
• کارگردان: محمدعلی فردین
• امتیاز IMDb: نمره 7
• بازیگران: محمدعلی فردین، آذر شیوا، لیلا فروهر، محمدعلی تبریزیان (همایون)، ویکتوریا، حبیب‌الله بلور، جمشید مهرداد و نیکتاج صبری

از برترین فیلمهای قدیمی ایرانی باید به سطان قلب ها به کارگردانی محمدعلی فردین اشاره کنیم. این فیلم بسیار خاطره انگیز و جذاب بود به طوری که اگر به دنبال فیلم های عاشقانه قدیمی ایرانی قبل از انقلاب بگردیم، فیلم سلطان قلب ها جز انتخاب های اولیه خواهد بود. سلطان قلب ها در بین فیلم‌های عاشقانه زمان خود داستان نابی داشت و تا سال‌ها منبع الهام برخی از داستان های عاشقانه بود.

داستان این فیلم قدیمی ایرانی فردین درباره دختر و پسر جوانی به نام های ستاره و سعید است که عاشق هم هستند و پس از تحمل کشمکش های فراوان با یک‌دیگر ازدواج می‌کنند. طی حادثه ای زوج از هم جدا می‌شوند و هردو گمان می‌کنند که آن یکی درگذشته است. ستاره در هنگام جدایی باردار بوده و طی حادثه ای نابینا می‌شود. سال‌ها می‌گذرد و سعید تبدیل به خواننده معروفی می‌شود و با دختر کوچکی به نام خورشید ملاقات می‌کند. سعید با دختر ارتباط عمیقی برقرار کرده و به او کمک می‌کند تا مادرش دوباره بینایی اش را به دست آورد، غافل از آن‌که دختر کوچک و مادرش فرزند و همسر حقیقی او هستند.

18. فیلم درشکه چی

• سال تولید: 1350
• کارگردان: نصرت کریمی
• امتیاز IMDb: نمره 7
• بازیگران: نصرت کریمی، شهلا ریاحی، مسعود اسدالهی، ارغوان، دیانا و عزت‌الله نوید

از فیلم های قدیمی ایرانی قبل از انقلاب باید به درشکه چی به کارگردانی و نویسندگی نصرت کریمی اشاره کنیم که نقش اول فیلم نیز است. این اثر در سال 2022 به دست بابک کریمی فرزند کارگردان به شکل امروزی ترمیم شده و قرار است در ایتالیا نشان داده شود. فیلم به تعصبات بی‌پایه و اساس می‌پردازد و نگاه عمیقی به آن دارد.

داستان این اثر از بهترین فیلم های قدیمی ایرانی درباره غلامعلی و زینت سادات است که عاشق هم هستند اما برادر زینت سادات مانع ازدواج آنها می‌شود. پس از سال‌ها که همسران هردو فوت می‌کنند، این بار مرتضی پسر زینت سادات که دلبسته دختر غلامعلی نیز است، با ازدواج آنها مخالفت می‌کند. اگر قصد دانلود فیلم های قدیمی ایرانی را دارید، درشکه چی را فراموش نکنید.

19. فیلم ایرانی قدیمی حسن کچل

• سال تولید: 1349
• کارگردان: علی حاتمی
• امتیاز IMDb: نمره 7
• بازیگران: پرویز صیاد، کتایون امیرابراهیمی، ثریا بهشتی، حمیده خیرآبادی و صادق بهرامی

فیلم زمان شاهی حسن کچل به کارگردانی و نویسندگی علی حاتمی ساخته شده و توانست مورد توجه قرار بگیرد. زنده یاد حاتمی علاوه بر اینکه کارگردانی و نویسندگی این اثر را انجام دادند، همچنین اشعار آن را نیز نوشتند. حسن کچل یک فیلم موزیکال محسوب می‌شود و در واقع اولین فیلم موزیکال ایرانی است. این فیلم فروشی عالی در زمان خود داشت و در سال 1397 یک اقتباس انیمیشنی نیز از آن انجام شد.

داستان این عنوان از بهترین فیلم های ایران قدیم درباره پسری خجالتی به نام حسن کچل است که مادرش برای اینکه او به اجتماع برود با چیدن سیب از رختخوابش تا در خروجی، حسن را از خانه بیرون می‌کند. او با شنیدن آوازی دلنشین دلباخته صاحب صدا که چهل گیس نام دارد می‌شود و با ملاقاب با همزاد خود در ازای کمک گرفتن از او برای آزادی چهل گیس تمام عمرش را می‌دهد تا اینکه…

20. فیلم ایرانی قدیمی شازده احتجاب

• سال تولید: 1353
• کارگردان: بهمن فرمان آرا
• امتیاز IMDb: نمره 6.9
• بازیگران: جمشید مشایخی، فخری خوروش، نوری کسرایی، ولی شیراندامی

فیلم زمان شاهی شازده احتجاب اثر بعدی است که در این لیست به آن اشاره می‌کنیم. این فیلم به کارگردانی بهمن فرمان آرا و نویسندگی هوشنگ گلشیری ساخته شد و در واقع اقتباسی از رمان معروف گلشیری به همین نام است. شازده احتجاب در جشنواره کن نیز به نمایش درآمد.

داستان این اثر از بهترین فیلم های قدیمی ایرانی درباره آخرید بازمانده خاندان قاجار یعنی شازده احتجاب است که به مرض سل مبتلاست. او پیشکاری به نام مراد دارد که گهگاه همراه همسرش به نزد او می‌آیند و خبر مرگ افراد نزدیک و خویشان را به او می‌دهند. روزی مراد باری دیگر می‌آید اما به خیال شازده گویی قصد دارد خبر مرگ خود او را بدهد.

21. فیلم سرایدار

• سال تولید: 1355
• کارگردان: خسرو هریتاش
• امتیاز IMDb: نمره 6.9
• بازیگران: علی نصیریان، سعید کنگرانی، اسماعیل داورفر، نسرین قدیری، پری امیرحمزه

سرایدار یا خوابنامه رحمان سرایدار یکی از فیلمهای قدیمی ایرانی قبل از انقلاب به کارگردانی خسرو هریتاش بود و حسن شریفی‌مهر نیز در نویسندگی فیلمنامه به او همکاری کرد. فیلم تلاش دارد تا به مسائل مربوط به مردم تهیدست جامعه بپردازد. اگرچه نقاط ضعف این فیلم کم نیستند اما حداقل در زمانه‌ای که چندان به این مسائل اهمیت داده نمی‌شد، تلاش خود را می‌کند.

داستان این فیلم برخلاف بسیاری از فیلم‌های قدیمی تلخ است. داوود پسر مردی سرایدار به نام رحمان است که برادری عقب مانده ذهنی و خواهری باردار دارد که همسرش در کنار او نیست. رحمان با وجود فرزندان خود سعی در تلاش بیشتر برای کسب پول دارد اما با اشتباه داوود رسوا می‌شود. فیلم در واقع نمایشی از نافرجامی‌های مردم تهیدست است.

22. فیلم صبح روز چهارم

• سال تولید: 1351
• کارگردان: کامران شیردل
• امتیاز IMDb: نمره 6.9
• بازیگران: سعید راد، وجستا، جلال پیشوائیان، شهرزاد و میرمحمد تجدد

صبح روز چهارم از جمله بهترین فیلم های ایرانی قدیمی قبل از انقلاب است که به کارگردانی و نویسندگی کامران شیردل ساخته شد. همچنین محمدرضا اصلانی در نوشتن فیلمنامه این اثر به او کمک کردند. این فیلم در واقع برداشتی آزاد از فیلم فرانسوی از نفس افتاده اثر ژان-لوک گدار است و منتقدان از او به عنوان یک فیلم ساختارشکن در زمان خود یاد کردند.

داستان این اثر از فیلم های قدیمی ایرانی دهه 50 درباره مردی بی‌قید و ولگرد به نام امیر است که پس از دزیدن یک ماشین در آبادان بر سر نزاعی پوچ باعث مرگ یک نفر می‌شود و به تهران می‌آید اما دست از کارهای پوچ خود برنمی‌دارد تا اینکه روزی از نامزدی زری می‌خواهد که به جنوب فرار کنند…

23. فیلم ایرانی قدیمی آرامش در حضور دیگران

• سال تولید: 1351
• کارگردان: ناصر تقوایی
• امتیاز IMDb: نمره 6.8
• بازیگران: اکبر مشکین، ثریا قاسمی، پرتو نوری علا و محمدعلی سپانلو

در ادامه لیست فیلم های قدیمی ایرانی باید به آرامش در حضور دیگران اشاره کنیم که به نویسندگی و کارگردانی ناصر تقوایی ساخته شد. این اثر براساس داستانی به همین نام به قلم غلامحسین ساعدی ساخته شد و در ابتدا به مدت 4 سال توقیف بود تا توانست مجوز اکران بگیرد. اما بازهم با اعتراض جامعه پرستاران روبه‌رو و پخش آن متوقف شد. به طور کلی آرامش در حضور دیگران جز فیلم‌هایی بود که استقبال زیادی از آنها شد و یکی از بهترین فیلم های قدیمی ایرانی محسوب می‌شود.

داستان این فیلم سینمایی قدیمی ایرانی درباره یک سرهنگ بازنشسته است پس از مرگ همسرش با معلمی جوان به نام منیژه ازدواج می‌کند. او دو دختر دارد که هرکدام راه‌های غلطی را برای زندگی انتخاب می‌کنند. یکی از آنها خودکشی می‌کند و دیگری تن به ازدواجی اجباری می‌دهد. سرهنگ با دیدن این وضعیت دچار جنون شده و منیژه که وضع را چنین می‌بیند سعی می‌کند با بستری کردن او در آسایشگاه از همسرش مراقبت کند.

24. فیلم تنگنا

• سال تولید: 1352
• کارگردان: امیر نادری
• امتیاز IMDb: نمره 6.8
• بازیگران: سعید راد، نوری کسرایی، عنایت‌الله بخشی و شهرزاد

فیلم قدیمی ایرانی تنگنا به کارگردانی و نویسندگی امیر نادری ساخته شد و محمدرضا اصلانی در نوشتن فیلمنامه این اثر به او کمک کرد. این اثر نیز جز مواردی بود که به عنوان بهترین فیلم‌های تاریخ سینمای ایران انتخاب شد. این اثر را عمدتا یک فیلم شناسنامه‌ای می‌خوانند به طوری که برخلاف فیلم‌های دیگر هم‌دوره خود، فقط سعی در نشان دادن زیبایی‌ها ندارد بلکه حقیقت را نشان می‌دهد. تنگنا برنده دو جایزه شد.

داستان فیلم سینمایی ایرانی قدیمی درباره جوانی به نام علی است که سه برادر را در قمار می‌برد اما آنها از دادن پول علی ممانعت می‌کنند. از این رو در دعوایی که بین آنها رخ می‌دهد، علی می‌میرد. حال در کوچه پس کوچه‌های شهر دو برادر دیگر به دنبال علی و علی دربه‌در دنبال راهی برای فرار از شهر است.

25. فیلم فرار از تله ؛ از لیست بهترین فیلم های قدیمی ایرانی

• سال تولید: 1350
• کارگردان: جلال مقدم
• امتیاز IMDb: نمره 6.6
• بازیگران: بهروز وثوقی، داوود رشیدی، نیلوفر، شهرزاد و عباس ناظری نیک

فرار از تله از دیگر فیلم های قدیمی ایرانی قبل از انقلاب است که به کارگردانی و نویسندگی جلال مقدم ساخته شد. مقدم این اثر را در دزفول خانه یکی از خان‌های معروف آنجا ساخت. بهروز وثوقی و زنده‌یاد داوود رشیدی باری دیگر در این فیلم کنار یکدیگر قرار گرفتند و اثری جذاب را به نمایش گذاشتند.

داستان فیلم درباره مرتضی مرد جوانی است که به دلیل اشتباهیی پنج سال یه زندان می‌افتد و پس از اینکه آزاد می‌شود، نزد نامزد سابقش می‌رود که به عقد مردی دیگر درآمده. مرد علاقه‌ای به زن ندارد و حاضر است در قبال مقداری پول زن را طلاق دهد. به همین دلیل مرتضی که با کریم آشنا شده، به دزدی می‌رود.

26. فیلم طوقی

• سال تولید: 1349
• کارگردان: علی حاتمی
• امتیاز IMDb: نمره 6.5
• بازیگران: بهروز وثوقی، آفرین، ناصر ملک‌مطیعی، ژاله علو، حمیده خیرآبادی، بهمن مفید، غلامرضا سرکوب، محسن آراسته و شهرزاد

طوقی یکی از فیلمهای قدیمی ایرانی دهه 40 است که به کارگردانی علی حاتمی ساخته شد. بهروز وثوقی با بازی خاطره انگیزش در این فیلم در نقش آسیدمرتضی توانست تصویر کاملی را از جامعه کبوتر باز ایرانی در گذشته و تعصباتی که در بین آن‌ها رواج داشت، نشان داد.

این پرفروش ترین فیلم ایرانی قدیمی بهروز وثوقی درباره آسیدمرتضی مرتضی است که با بی بی نابینایش زندگی می‌کند. دایی او، مصطفی، از مرتضی تقاضا می‌کند که برای خواستگاری دختری که برای مصطفی در نظر گرفته شده، برایش پا پیش بگذارد. از طرفی آسیدمرتضی کبوتر کم نظیری به نام طوقی دارد که همه کبوتربازان محل چشم به آن دارند. با رفتن آسیدمرتضی به خواستگاری برای دایی اش اتفاقات ناگوار شروع خواهند شد.

27. فیلم در امتداد شب

• سال تولید: 1356
• کارگردان: پرویز صیاد
• امتیاز IMDb: نمره 6.5
• بازیگران: گوگوش، سعید کنگرانی، محبوبه بیات، جهانگیر فروهر

در امتداد شب از جمله فیلم های عاشقانه قدیمی ایرانی قبل از انقلاب به کارگردانی پرویز صیاد و همکاری ژیلا سازگار در نویسندگی با اوست. این فیلم فروش خوبی داشت و بسیار پربیننده شد.

داستان این اثر از بهترین فیلمهای ایران قدیم کمی متفاوت‌تر از داستان‌های عاشقانه آن دوران است. پروانه خواننده و بازیگری فوق ستاره است که در زندگی عاطفی مشکلات زیادی دارد. از طرف ویگر جوانی به نام بابک که با تلاش‌های بسیار سعی در جلب توجه او دارد. پروانه راضی می‌شود تا با او آشنا شود و پس از مدتی می‌فهمد که بابک مبتلا به سرطان است.

28. فیلم برادرکشی

• سال تولید: 1357
• کارگردان: ایرج قادری
• امتیاز IMDb: نمره 6.4
• بازیگران: ایرج قادری، بهمن مفید، فرزانه داوری، رضا طاهری، پروین سلیمانی و ملیحه نصیری

از فیلم های ایران قدیم ایرج قادری باید به فیلم برادرکشی اشاره کنیم. برادر کشی فیلمی بود که در تب انقلاب اکران شد. داستان این فیلم قدیمی ایرانی درباره اختلافات خانوادگی است که به دلیل قتلی که میان خانواده ها رخ داده به وجود آمده است. حال دو جوان از این دو خانواده عاشق هم شده اند و باید با این اختلافات کنار بیایند.

29. فیلم گنج قارون

• سال تولید: 1344
• کارگردان: سیامک یاسمی
• امتیاز IMDb: نمره 6.2
• بازیگران: محمدعلی فردین، فروزان، تقی ظهوری، آرمان و ایران قادری

در این لیست نباید از گنج قارون جز لیست فیلم های قدیمی ایرانی کمدی غافل شویم. این فیلم با وجود بازیگران بزرگ در روزهای اول فروش چندانی نداشت در حدی که فردین و فروزان قصد داشتند سهم خود را از فیلم بفروشند اما در روزهای بعد این اثر از برترین فیلمهای قدیمی ایرانی با فروش فوق العاده ای روبه‌رو شد و عنوان نخستین فیلم قدیمی ایرانی با فروش میلیونی را کسب کرد. ایرج خواجه امیری در این فیلم قدیمی ایرانی کمدی سه ترانه محبوب خود با نام های «علی بی غم»، «گنج قارون» و «اومدم از هند اومدم» را اجرا کرد و به شهرت زسید

داستان این اثر از بهترین فیلم های قدیمی ایرانی درباره مردی ثروتمند به نام قارون است که جوانی به نام علی او را هنگامی که قصد خودکشی داشت نجات می‌دهد. علی او را به خانه خود می‌آورد و از طریق مادرش می‌فهمد که قارون پدر واقعی اوست و به خاطر هوسبازی هایش او و مادرش را سال‌ها پیش ترک کرد.

30. فیلم هفده روز به اعدام

• سال تولید: 1335
• کارگردان: هوشنگ کاووسی
• امتیاز IMDb: نمره 6.2
• بازیگران: ناصر ملک‌مطیعی، محسن مهدوی، سوسن، علی‌اکبر مینا

هفده روز به اعدام اولین فیلم ایرانی قدیمی به کارگردانی و نویسندگی هوشنگ کاووسی است که در ژانر جنایی و براساس رمان‌های آمریکایی آن دوره ساخته شد. این فیلم در آن‌ زمان مبلغ 100 هزار تومان هزینه داشت و شرکت عصر طلایی ایده ساخت آن را داد.

داستان فیلم حول محور قتل زنی می‌گردد که پلیس را به همسر او مضنون می‌کند‌. اگرچه کسانی هستند که در ساعت وقوع جرم همسر زن را در جای دیگری دیده‌اند اما در هنگام شهادت در دادگاه کشته می‌شوند تا اینکه قاتل دستگیر می‌شود.

کلام آخر

نزدیک به یک قرن است که از تاریخ ساخت اولین فیلم سینمایی ایران می‌گذرد و تغییرات زیادی در روند ساخت آن‌ به وجود آمده است. حدودا نیمی از تاریخ سینمای ایران مشابه سینماهای غربی و از لحاظ محتوی نیز به آنها نزدیک بود. حتی در زمان قبل از انقلاب برخی از فیلم‌ها عواملی آمریکایی نیز داشتند. پس از انقلاب 57 اما روند تغییری اساسی کرد و با محتوایی جدید روبه‌رو شدیم‌. در این میان اما برخی از کارگردانان پلی بین سینمای قبل و بعد از انقلاب شدند و پایه‌های سینمای امروز را پی ریزی کردند. نظر شما درباره فیلم قدیمی ایرانی چیست؟ کدام یک از عناوین بالا را دیده و می‌‌پسندید؟ از اینکه تا پایان این مقاله همراه ما بودید، متشکریم.