معرفی ۱۵ خط فرمان پر کاربرد در ویندوز

دستورات و کدهای خط فرمان (CMD) دستور های هستند که با کمک آن‌ها می‌توانید به سرعت به ابزارها، بخش‌های مختلف کامپیوتر دسترسی داشته باشید. با کمک دستورات سی ام دی همچنین می‌توانید برخی از اعمال و کارهای درون سیستمی را به سرعت و با تایپ چند کد اجرا کنید.

خط فرمان ویندوز دیگر کم کم در حال کنار رفتن از محیط این سیستم عامل است. البته این امر دلیل خوبی هم دارد. لیست و به طور کلی دستور های CMD دیگر خیلی قدیمی شده و مربوط به دورانی است که فرامین تنها به صورت متنی قابل اجرا بودند. با این حال شاید تمام دستورات CMD کاربردی نباشند اما برخی از آن‌ها هنوز هم مورد استفاده قرار می‌گیرند.

مایکروسافت حتی با معرفی ویندوز 8 و 10 آموزش دستورات CMD را دچار تغییراتی کرد و دستور های جدید هم اضافه کرد. به همین دلیل ما در این مطلب تصمیم گرفتیم دستورات پرکاربرد سی ام دی (CMD) را به شما معرفی کنیم تا اگر همچنان از آن‌ها استفاده می‌کنید بتوانید به شکل بهینه‌تری از این محیط بهره ببرید. در ابتدا ویدیوی چند خط فرمان محبوب را ببینید:

آنچه در ادامه می‌خوانید

آموزش دستورات و کدهای پرکاربرد CMD

ترفندهای کاربردی خط فرمان یکی از موضوعات مورد توجه کاربران است و اکثر افراد تمایل دارند که با این ترفندها آشنا شوند و آنها را اجرا کنند. در این مبحث قصد داریم به بیان برخی از پرکاربردترین دستورات سی ام دی (CMD) بپردازیم. با ما همراه باشید.

1. Assoc

بیشتر پسوندهای فایل‌های ویندوز به یک برنامه به خصوص که وظیفه باز کردن و اجرای آن‌ها را برعهده دارند لینک شده است. برخی اوقات ولی ممکن است تعداد فایل‌ها آنقدر زیاد باشد که اصلا فراموش کنید کدام فایل را کدام برنامه باز می‌کرد. در این حالت یکی از مهمترین دستورات سی ام دی (CMD) که می‌تواند به کمک شما بیاید فرمان assoc است.

با وارد کردن این فرمان می‌توانید فهرستی از تمام پسوندهای فایل‌ها و برنامه‌های مربوط به آن‌ها را در CMD مشاهده کنید. علاوه بر این می‌توانید از اینجا برنامه‌های مخصوص هر پسوند را هم تغییر دهید. مثلا اگر فرمان =assoc .txt را وارد کنید، فایل‌هایی که پسوند txt داشته باشند توسط برنامه‌ای که بعد از = نام آن را تایپ می‌کنید بازخواهند شد.

2. Cipher

زمانی که یک فایل را از یک هارد مکانیکی حذف می‌کنید در حقیقت فایل اصلا حذف نمی‌شود بلکه فقط به عنوان یک فایلی که دیگر قابل دسترسی نیست شناسایی شده و فضایی که قبلا اشغال کرده بودند به عنوان فضای آزاد نشان داده می‌شود. فایلی که حذف کردید در اصل قابل بازیابی است تا زمانی که سیستم در آن قسمتی که فایل در آن قرار داشته اطلاعات جدیدی ذخیره کند.

به همین خاطر ممکن است مدت زمان زیادی هارد شما بدون دلیل اشغال بماند. در این حالت می‌توانید از یکی از ترفند های CMD به نام سایفر یا Cipher کمک بگیرید. این فرمان با نوشتن داده‌های تصادفی در درایوها، آن‌ها را حذف می‌کند. مثلا اگر فرمان cipher /w:d را وارد کنید، فضای آزاد درون درایو D حذف خواهد شد. این فرمان فقط آن بخشی که آزاد است را حذف می‌کند و کاری به دیگر فایل‌های شما ندارد.

3. Driverquery

درایورها همچنان یکی از مهمترین نرم‌افزارهای نصب شده روی یک کامپیوتر هستند. درصورتی که آن‌ها به شکل درستی نصب نشده باشند یا حذف شده باشند یا بروزرسانی نشوند ممکن است مشکلات بسیار زیادی ایجاد کنند. با یکی از دستورات سی ام دی (CMD) ویندوز می‌توانید فهرستی از تمامی درایوهایی که در کامپیوتر دارید را دریافت کنید.

برای دریافت این فهرست کافی است فرمان driverquery -v را وارد کنید و ببینید کدام درایوها در کدام دایرکتوری‌ها نصب شدند.

4. FC

یکی از دستورات جالب CMD فرمان FC است. با این فرمان می‌توانید تفاوت‌های بین دو فایل متنی را مشاهده کنید. این فرمان بیشتر توسط برنامه‌نویسان و نویسندگان مورداستفاده قرار می‌گیرد و به آن‌ها کمک می‌کند تفاوت‌های میان دو نسخه مختلف از یک فایل را پیدا کنند.

فقط کافی است FC را تایپ و سپس مسیر و نام دو فایلی که می‌خواهید مقایسه کنید را وارد کنید. مانند فرمان زیر:

“fc “C:\Program Files (x86)\example1.doc” “C:\Program Files (x86)\example2.doc

5. Ipconfig

این مورد از دستورات خط فرمان ویندوز، آی‌پی که کامپیوتر شما در لحظه در حال استفاده از آن است را به شما نشان می‌دهد. البته اگر کامپیوتر را به یک روتر وصل کرده باشید به جای آی‌پی، آدرس شبکه محلی روتر را دریافت می‌کنید. با این وجود این فرمان بازهم کاربردی است چرا که اگر آن را به صورت ipconfig /release و بعد ipconfig /renew وارد کنید، کامپیوتر شما آدرس آی‌پی خود را تغییر می‌دهد.

همچنین می‌توانید با فرمان ipconfig /flushdns آدرس DNS خودتان را هم تازه‌سازی کنید. این فرمان‌ها بیشتر برای مواقعی که برای اتصال به اینترنت دچار مشکل می‌شوید کاربرد دارند.

6. Netstat

یکی دیگر از دستورات و کدهای خط فرمان سی ام دی (CMD) که به خصوص برای حفظ امنیت کامپیوتر کاربرد دارد فرمان Netstat است. با وارد کردن فرمان netstat -an کامپیوتر لیستی از تمام درگاه‌ها و آدرس‌های آی‌پی مربوط به آن‌ها را در اختیار شما قرار می‌دهد و به شما می‌گوید هر درگاه در چه وضعیتی قرار دارد.

این فرمان بیشتر از همه زمانی کاربرد دارد که می‌خواهید یک دستگاه متصل به کامپیوتر را عیب‌یابی کنید یا اینکه کامپیوتر شما توسط یک تروجان آلوده شده و می‌خواهید ارتباط تروجان را قطع کنید.

7. Powercfg

یکی از فرمان و ترفند های خط فرمان که بسیار کاربردی است همین مورد است. با این فرمان می‌توانید مصرف برق سیستم را ردیابی و مدیریت کنید. برای مثال اگر powercfg /a را وارد کنید می‌توانید وضعیت مربوط به حالت‌های ذخیره نیرو در کامپیوتر را مشاهده کنید.

یا با فرمان powercfg /devicequery s1_supported می‌توانید فهرستی از دستگاه‌های متصل به کامپیوتر که از ارتباط در حالت استندبای پشتیبانی می‌کنند را مشاهده کنید. اگر این دستگاه‌ها را فعال کنید می‌توانید از راه دور کامپیوتر را از حالت استندبای خارج کنید.

برای فعال کردن این حالت باید به Device Manager بروید دستگاه مورد نظر را انتخاب و به Properties آن بروید، زبانه Power Management را انتخاب کنید و گزینه Allow this device to wake the computer را تیک بزنید.

همچنین با فرمان Powercfg /lastwake هم می‌توانید ببینید آخرین بار کدام دستگاه کامپیوتر از حالت خواب خارج کرده است.افزون بر این فرمان، powercfg /batteryreport هم گزارشی با جزییات دقیق از نحوه فعالیت باتری دستگاه مانند مدت زمان چرخه‌های شارژ و دیسشارژ، میانگین عمر باتری و ظرفیت حدودی آن را به شما می‌دهد.

8. SFC

از دیگر کدهای سی ام دی که می‌تواند به کارتان بیاید فرمان مربوط به چک کردن و تعمیر فایل‌های سیستم است. این فرمان یک ابزار خودکار برای اسکن کردن و بازسازی فایل‌های سیستم است که فقط در حالتی که CMD را در حالت مدیریت بازکرده باشید کار می‌کند.

برای استفاده از آن باید sfc /scannow را تایپ کنید. اگر فایل خرابی پیدا شد، به صورت خودکار با کپی‌های آن فایل که از قبل تهیه شده، جایگزین می‌شود.

9. Chkdsk

این کد جالب CMD به درایوها مربوط می‌شود. اگر فکر می‌کنید یکی از درایوهایتان نفس‌های آخر خود را می‌کشد، می‌توانید با فرمان :chkdsk c آن را اسکن کنید. البته در اینجا باید به جای حرف C حرف درایوتان را وارد کنید. اگر پارامترهایی اضافی قبل از درایو تایپ کنید، ویندوز ارورهای هارد را هم برطرف می‌کند و همچنین به بازیابی داده‌ها، پاکسازی فهرست سکتورهای خراب و … هم می‌پردازد. این کار را می‌توانید با فرمان :chkdsk /f /r /x /b c انجام دهید. البته فرمان دوم نیاز به ریبوت شدن سیستم دارد.

10. Schtasks

یکی از ترفندهای خط فرمان ویندوز که کمتر شناخته شده همین مورد است که در حقیقت میانبری برای دسترسی به قابلیت زمان‌بندی کارها در ویندوز است. با این فرمان می‌توانید کدها پیچیده را برای اجرای همزمان چندین وظیفه مختلف به سیستم بدهید. مثلا اگر فرمان زیر را وارد کنید سیستم شما هر جمعه ساعت 11 شب ریستارت خواهد شد:

“schtasks /create /sc weekly /d FRI /tn “auto reboot computer weekly” /st 23:00 /tr “shutdown -r -f -t 10

11. Ping

یکی دیگر از کاربردی‌ترین دستورات و کدهای سی ام دی (CMD) دستور پینگ است. این دستور مواقعی کاربرد دارد که می‌خواهید بدانید آیا پکت‌ها به یک دستگاه به خصوص در شبکه می‌رسند یا نه. با تایپ کردن ping و در ادامه آدرس آی‌پی یا دامین، سیستم یک سری از پکت‌های تست را به آن آدرس ارسال می‌کند، اگر این پروسه با موفقیت انجام شود، پس مشکلی از لحاظ ارتباط میان کامپیوتر شما و آن دستگاه وجود ندارد. در غیر این صورت متوجه می‌شوید که چیزی مانع برقراری ارتباط شده است.

12. Doskey

اگر بخواهید تمام دستور های CMD که در خط فرمان فعلی اجرا کرده‌اید، مشاهده کنید باید این دستور را وارد کنید: doskey /history

Doskey یک ابزار پرکاربرد است که توسط مایکروسافت ارائه شده است. یکی از کاربردهای Doskey نشان دادن تاریخچه دستور های CMD است که در خط فرمان فعلی خود اجرا کرده‌اید. این دستور تقریبا کاری مشابه با آنچه F7 اجرا می‌کند را انجام می‌دهد.

13. دستورات خط فرمان؛ تکرار فرمان قبلی

اگر نیاز دارید که دستور قبلی را مجددا فراخوانی و تایپ کنید، کافی است از دکمه‌های Arrow Key (فلش‌های بالا و پایین صفحه کلید) استفاده کنید. با فشار دادن فلش Up (بالا) دستور قبلی مجددا تایپ می‌شود. با تکرار آن، دستورات به‌صورت چرخشی پشت هم نمایش داده خواهند شد.

کلید Up در Arrow Key کاری مشابه F8 انجام می‌دهد. با این تفاوت که با اجرای Up، مکان‌نما در انتهای دستور خط فرمان قرار خواهد گرفت اما با اجرای F8، مکان‌نما در ابتدای دستور قرار می‌گیرد.

سخن پایانی

آشنایی با دستورات و کدهای CMD یا خط فرمان شما را به یک کاربر حرفه‌ای تبدیل می‌کند. در این آموزش سعی کردیم تعدادی از دستور های CMD را با شما به اشتراک بگذاریم. این ترفندها چقدر کاربردی هستند؟ شما چه کدهای CMD دیگری را می‌شناسید؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.