بررسی شخصیت «مادر» در سینمای جهان و ایران

«مادران» از دوست‌داشتنی‌ترین انسان‌های روی زمین هستند. در این مقاله به بررسی بهترین شخصیت مادر در فیلمهای جهان و ایران می‌پردازیم. به نظر شما بهترین کاراکتر مادر در فیلمهای ایرانی کدام است؟

«مادر» یکی از پرتکرارترین شخصیت‌ها در سینما و تلویزیون هم ایران و هم جهان است. احتمالا مخاطبان ایرانی با خواندن کلمات مادر و سینما در کنار هم، اولین فیلمی که در ذهن‌شان می‌آید فیلم سینمایی «مادر» ساخته علی حاتمی و محصول سال 1368 است. اما سینمای ایران و جهان پر است از این نقش‌های به‌یادماندنی مادر.

در این مقاله از پلازا می‌خواهیم به بررسی شخصیت مادر در سینمای جهان و ایران بپردازیم و برترین فیلمهای با موضوع مادر را معرفی کنیم؛ فیلم‌ها و سریال‌های خاطره‌انگیزی که شاید موضوع اصلی آن‌ها، پرداختن به شخصیت مادر نباشد، اما قوی ترین و بهترین مادران سینما و تلویزیون را به ما معرفی کردند. پس در ادامه این مطلب برای آشنایی با بهترین شخصیت مادر در سینمای جهان و ایران همراه ما باشید. به نظر شما بهترین فیلم با محوریت نقش مادر کدام عنوان است؟

آنچه در ادامه می‌خوانید

بررسی شخصیت مادر در سینمای جهان و سریال های خارجی

جایگاه اجتماعی مادران در طول تاریخ و در فرهنگ‌های مختلف دستخوش تغییرات مختلفی شده است. در طول تاریخ همواره نقش زنان از دید جامعه به «مادر» و «همسر» بودن محدود شده و از زنان انتظار می‌رفت که تمام انرژی و زندگی‌شان را وقف این نقش‌ها کنند. همچنین مادران همواره بیشتر وقت خود را در خانه می‌گذراندند و در اجتماع فعالیت حرفه‌ای نداشتند؛ گرچه در دهه‌های اخیر زنان و مادران شاغل به طور فزاینده‌ای در حال افزایش بوده‌اند و امروزه نقش بزرگی را در اجتماع ایفا می‌کنند. با این حال جایگاه اجتماعی و تجربه مادر بودن در جوامع مختلف، تفاوت‌های فاحشی دارد.

در این مقاله می‌خواهیم به بررسی نقش مادر در سینمای جهان و چند فیلم با محوریت نقش مادر بپردازیم. پس برای آشنایی با بهترین فیلم ها با محوریت مادران و برترین فیلمهای با موضوع مادر همراه ما باشید.

1. مادر در فیلم Room ؛ قوی ترین شخصیت مادر در سینمای جهان

• سال ساخت: 2015
• امتیاز IMDb: نمره 8.1
• کارگردان: لنی آبراهامسون (Lenny Abrahamson)

نقش مادر در فیلم «اتاق» را بری لارسون (Brie Larson) بازیگر و فیلمساز بااستعداد آمریکایی بازی کرده است. اگر شما این فیلم با محوریت نقش مادر را دیده‌اید احتمالا موافق هستید که نقش مادر این اثر فراموش‌نشدنی و عملکرد لارسون در ایفای این شخصیت خیره‌کننده است.

اما برای آن‌هایی که «اتاق» را ندیده‌اند باید بگوییم که داستان آن درباره رابطه یک مادر جوان و پسر پنج ساله‌اش است. پسر هیچوقت تابحال دنیای خارج از این اتاق را ندیده است؛ چراکه زن را چند سال پیش دزدیده و در آن اتاق زندانی کرده‌اند. علی‌رغم این داستان تلخ، اتاق نمایشی از گرمای عشق و امید است. مادر با روحیه‌ای مثبت روی بزرگ کردن پسرش تمرکز کرده و تصویری زیبا از دنیای بیرون را برای او ترسیم می‌کند. پیشنهاد می‌کنیم حتما این عنوان از فهرست برترین فیلمهای با موضوع مادر را تماشا کنید و از فیلمنامه ناب و بازی‌های عالی آن نهایت لذت را ببرید.

2. دو نقش مادر در سریال Game of Thrones

• سال‌های پخش: 2011 تا 2019
• امتیاز IMDb: نمره 9.2
• سازندگان: دیوید بنیاف (David Benioff) و دی. بی. وایس (D. B. Weiss)

در سریال محبوب «بازی تاج و تخت» هم با شخصیت‌های مادر قوی و به‌یاد‌ماندنی‌ای روبه‌رو می‌شویم. یکی از آن‌ها کتلین استارک با بازی میشل فرلی (Michelle Fairley) است. کتلین که همسر ادارد استارک با بازی شان بین (Sean Bean) و مادر راب با بازی ریچارد مدن (Richard Madden)، سانسا با بازی سوفی ترنر (Sophie Turner)، آریا با بازی میسی ویلیامز (Maisie Williams)، برن با بازی ایزاک همپستد رایت (Isaac Hempstead Wright) و ریکون با بازی آرت پارکینسون (Art Parkinson) است، به همه فرزندانش عشق می‌ورزد. با این حال او از جان اسنو با بازی کیت هرینگتون (Kit Harington)، فرزند شوهرش از زنی دیگر، بیزار است. همچنین کتلین زنی مستقل است که در مقابل مشکلات سعی می‌کند قوی بماند.

یک نقش فراموش‌نشدی مادر دیگر در سریال Game of Thrones مربوط به بازی لینا هیدی (Lena Headey) در نقش سرسی لنیستر می‌شود. سرسی زنی بلندپرواز با کلی رمز و راز است. سرسی عاشق فرزندانش است و برای حمایت و مراقبت از خانواده‌اش دست به هر کاری می‌زند؛ حتی اگر مجبور شود یک ساختمان کامل و همه آدم‌های درونش را با هم به آتش بکشد! البته درنهایت سرسی از هیچ کدام از فرزندانش نمی‌تواند محافظت کند.

3. مادر در فیلم Mother! ؛ متفاوت ترین شخصیت مادر در سینمای جهان

• سال ساخت: 2017
• امتیاز IMDb: نمره 6.6
• کارگردان: دارن آرونوفسکی (Darren Aronofsky)

احتمالا متفاوت‌ترین اثر در این فهرست برترین فیلمهای با موضوع مادر، باید همین فیلم «مادر!» به کارگردانی دارن آرنوفسکی باشد. مادر همواره برای ما مفهومی آرامش‌بخش و دلگرم‌کننده است؛ اما وقتی آرنوفسکی در کنار این کلمه یک علامت تعجب قرار می‌دهد، باید کمی بااحتیاط پیش رفت. نقش مادر در فیلم آرنوفسکی توسط جنیفر لارنس (Jennifer Lawrence) اجرا شده است.

مادر فیلمی خوش‌ساخت با بازی‌های قابل قبول است. اما داستان آن ممکن است برای برخی افراد، خصوصا مادران، ناراحت‌کننده و حتی غیرقابل تحمل باشد. البته این فیلم با محوریت نقش مادر، رویکردی نمادین دارد و جنیفر لارنس درواقع نقش زمین یا طبیعت را به عنوان مادر اصلی ما ایفا کرده و هدف اصلی کارگردان به تصویر کشیدن مشقت‌هایی است که بر زمین (عموما توسط انسان) تحمیل شده است. در هر صورت با تماشای فیلم Mother! می‌توانید تجربه‌ای متفاوت از شخصیت مادر در سینمای جهان داشته باشید.

4. شخصیت مادر در سریال Breaking Bad

• سال‌های پخش: 2008 تا 2013
• امتیاز IMDb: نمره 9.5
• سازنده: وینس گیلیگان (Vince Gilligan)

در حالی که همه حواس‌ها به والتر وایت با بازی برایان کرانستون (Bryan Cranston) است، نقش مادر در سریال Breaking Bad هم باقدرت پیش می‌رود. اسکایلر وایت با بازی آنا گان (Anna Gunn) همسر والتر وایت و مادر والتر وایت جونیور است. وقتی اسکایلر وایت می‌فهمد که همسرش درگیر تجارت مواد مخدر شده، به جای آنکه از او طلاق بگیرد، سعی می‌کند بچه‌هایش را از والتر دور کند؛ همین هم شخصیت اسکایلر وایت را به عنوان یک مادر جذاب کرده و به عنوان یک شخصیت مادر در سریال های خارجی فراموش نشدنی شده است.

5. کاراکتر مادر در سریال The Walking Dead

• سال‌های پخش: 2010 تا 2022
• امتیاز IMDb: نمره 8.2
• سازنده: فرانک دارابونت (Frank Darabont)

در یک جهان آخرالزمانی احتمالا هیچ چیز همانند آغوش مادر نمی‌تواند موجب احساس امنیت و آرامش شود. لوری گرایمز با بازی سارا وین کالیز (Sarah Wayne Callies) قبلا یک زن خانه‌دار بوده است؛ اما با این حال او واقعا قوی و مستقل است. این ویژگی‌های او در دنیای زامبی‌ها بیشتر خودشان را نشان می‌دهند. در اوایل سریال مردگان متحرک لوری با اینکه فکر می‌کرد همسرش ریک با بازی اندرو لینکلن (Andrew Lincoln) مرده است، اما باز هم قوی ماند. حتی در آخرین لحظات زندگی‌اش هم لوری روحیه خود را حفظ کرد و سعی می‌کرد تا پسرش کارل با بازی چندلر ریگز (Chandler Riggs) را آرام کند؛ اگرچه کارل حتی از مادرش هم شجاعت بیشتری را نشان داد و به آخرین خواسته مادرش عمل کرد.

6. نقش مادر در فیلم انیمیشنی Bambi ؛ از لیست بهترین شخصیت مادر در فیلمهای جهان

• سال ساخت: 1942
• امتیاز IMDb: نمره 7.3
• کارگردان: دیوید هند (David Hand)

یکی از بهترین فیلم ها درباره مادر انیمیشن بامبی است. بامبی یک گوزن کوچک است که به تازگی به دنیا آمده و قرار است در آینده به جای پدرش، عنوان شاهزاده جنگل را بگیرد. مادر بامبی می‌تواند عنوان به‌یادماندنی‌ترین شخصیت مادر در سینمای جهان را بگیرد؛ مادری با تمام خصوصیات رایج و قابل انتظار: صبور در مقابل سوالات مختلف بامبی، حامی و مهربان. بامبی همانند اکثر کودکان به مادرش خیلی وابسته است و مادر بامبی هم همانند اکثر مادران بیشتر وقتش را با فرزندش می‌گذراند. بامبی سوال‌های گوناگونی درباره جهان و دنیای اطرافش از مادرش می‌پرسد و مادر هم با صبوری کامل فرزندش را از خطرات جنگل آگاه می‌سازد. نقش مادر در فیلم Bambi محصول سال 1942 و رابطه این مادر و فرزندش فراموش‌نشدنی‌ست و این اثر یکی از بهترین فیلم ها درباره مادر محسوب می‌شود.

7. کاراکتر مادر در سریال Bates Motel

• سال‌های پخش: 2013 تا 2017
• امتیاز IMDb: نمره 8.2
• سازندگان: کارلتون کیوس (Carlton Cuse)، کری ارین (Kerry Ehrin) و آنتونی کیپریانو (Anthony Cipriano)

Bates Motel یک سریال ترسناک در 5 فصل است که بین سال‌های 2013 تا 2017 از شبکه A&E به روی آنتن رفت. نورما بیتس با بازی ورا فارمیگا (Vera Farmiga) شخصیت اصلی این سریال است. نورما گذشته‌ای تلخ با پدری بدرفتار، مادری بی‌خیال و برادری متجاوز داشته است. حالا او با پسرش زندگی می‌کند و با اینکه پسرش هم نشانه‌هایی از خشونت را نشان می‌دهد، اما هرکاری برای محافظت از او انجام می‌دهد. درنهایت هم نورما قربانی همین علاقه مادرانه‌اش می‌شود.

8. شخصیت مادر در فیلم The Sound of Music ؛ از فهرست بهترین شخصیت مادر در فیلمهای جهان

• سال ساخت: 1965
• امتیاز IMDb: نمره 8.1
• کارگردان: رابرت وایز (Robert Wise)

داستان فیلم «آوای موسیقی» محصول سال 1965 که در ایران بیشتر به «اشک‌ها و لبخندها» معروف شده است، درباره دختر جوانی به نام ماریا با بازی جولی اندروز (Julie Andrews) است که وظیفه نگهداری از فرزندان مردی به نام کاپیتان فون تراپ که همسرش فوت کرده را بر عهده گرفته است. فون تراپ مردی جدی و سختگیر است؛ اما از طرف دیگر ماریا دختری شاد و پرانرژی‌ست. درست است که این فیلم مادری ندارد، ولی ماریا با دلسوزی و مهربانی‌اش نسبت به کودکان، به خوبی جای نقش مادر در فیلم اشک‌ها و لبخند‌ها را پر کرده و این عنوان در میان برترین فیلمهای با موضوع مادر قرار گرفته است.

9. کاراکتر مادر در فیلم Three Billboards Outside Ebbing, Missouri

• سال ساخت: 2017
• امتیاز IMDb: نمره 8.1
• کارگردان: مارتین مک دونا (Martin McDonagh)

قطعا یکی از تاثیرگذارترین موارد شخصیت مادر در سینمای جهان، در فیلم Three Billboards Outside Ebbing, Missouri اتفاق می‌افتد و به همین دلیل این اثر در میان بهترین فیلم ها درباره مادر قرار گرفته است. میلدرد مادر یک دختر جوان است که بعد از اینکه به او تجاوز کرده‌اند، به قتل رسیده است. این مادر حسابی از دست پلیس عصبانی است؛ چراکه تحقیقات آن‌ها برای دستگیری قاتل هنوز به جایی نرسیده است. این نقش مادر در فیلم «سه بیلبورد خارج از ابینگ، میزوری» همیشه در یاد بیننده می‌ماند؛ چون این شخصیت ملموس و متعهد است و علاوه بر این‌ها، فرانسیس مک‌دورمند (Frances McDormand)، بازیگر توانمند آمریکایی آن را بازی می‌کند. او برای ایفای این کاراکتر، جایزه اسکار، جایزه گلدن گلوب و جایزه بفتای بهترین بازیگر زن را دریافت کرده است. این عنوان نیز از بهترین فیلم ها درباره مادر محسوب می‌شود.

10. نقش مادر در فیلم The Shining ؛ از لیست بهترین شخصیت مادر در فیلمهای جهان

• سال ساخت: 1980
• امتیاز IMDb: نمره 8.4
• کارگردان: استنلی کوبریک (Stanley Kubrick)

«درخشش» فیلمی ترسناک به کارگردانی استنلی کوبریک و محصول سال 1980 است. داستان درباره یک خانواده 3 نفره است که برای نگهداری از یک هتل در فصل زمستان به مکانی دورافتاده می‌روند. اما این هتل یک هتل عادی نیست و گذشته وحشتناکی دارد. جک تورنس (پدر خانواده) با بازی جک نیکلسون (Jack Nicholson) بعد از چند روز حسابی دیوانه می‌شود. اما همسرش وندی تورنس با بازی شلی دووال (Shelley Duvall) شجاعانه برای نجات خود و پسرش دنی می‌جنگد. درخشش یک فیلم با محوریت نقش مادر و از برترین فیلمهای با موضوع مادر نیست، اما نقش مادر آن به یاد ماندنی‌ست.

11. کاراکتر مادر در فیلم Us ؛ از فهرست بهترین شخصیت مادر در فیلمهای جهان

• سال ساخت: 2019
• امتیاز IMDb: نمره 6.8
• کارگردان: جردن پیل (Jordan Peele)

عمق بازی لوپیتا نیونگو (Lupita Nyong’o) در فیلم Us فوق‌العاده است؛ کما اینکه او دو نقش (ادلید ویلسون و رد) را هم ایفا می‌کند. بار فیلم از همان ابتدا تا انتهای داستان روی دوش لوپیتا است. او در هر دو نقشش با انرژی و پرشور حضور یافته است. از نظر نقش مادر در فیلم Us هم باید بگوییم که هر دو بازی لوپیتا در این دو نقش قابل توجه است. هر دوی آن‌ها برای خانواده‌هایشان حکم رهبر را دارند. ادلید با مشکلاتی که در طول فیلم برای خودش و خانواده‌اش اتفاق می‌افتد به طرز ناباورانه‌ای می‌جنگد. از طرف دیگر رد در مقابل زندگی طاقت‌فرسایی که داشته ایستاده و وقایع غیرقابل‌پیشبینی را رقم زده است. هر دو نقش مادر در فیلم Us از کاراکترهای فراموش‌نشدنی، خصوصا در ژانر وحشت هستند. برای دانلود فیلم Us از اینجا اقدام کنید. فیلم Us عملا از برترین فیلمهای با موضوع مادر نیست، اما شخصیت مادر آن جالب توجه است.

12. کاراکتر ویولت کراولی در سریال Downton Abbey

• سال‌های پخش: 2010 تا 2015
• امتیاز IMDb: نمره 8.7
• سازنده: جولین فلوز (Julian Fellowes)

یکی دیگر از کاراکترهایی که در لیست مطرح ترین بازیگران نقش مادر در دنیا قرار می‌گیرد، ویولت کراولی با بازی مگی اسمیت (Maggie Smith) در سریال Downton Abbey است. چیزی که این کاراکتر را جذاب کرده، ایده‌آل‌های اوست. او برای انتخاب همسر آینده‌اش اصالت را به جای پول انتخاب کرده، و با اینکه مردان اصیل دیگری همچون پرنس روسیه دنبال او بودند، اما همیشه همسر و خانواده‌اش را انتخاب می‌کند.

13. بلا سوان در سری فیلم های Twilight

• سال‌های پخش: 2008 تا 2012

بلا سوان با بازی کریستن استوارت (Kristen Stewart) نیز در فهرست بهترین شخصیت مادر در فیلمهای جهان قرار می‌گیرد. زندگی بلای درونگرا بعد از آشنایی با یک خون‌آشام به کلی تغییر می‌کند. وقتی او باردار می‌شود، همه چیز بدتر می‌شود. اما بلا تصمیم می‌گیرد تا دردی شدید و حتی خطر مرگ را به جان بخرد، تا بچه‌اش به سلامت به دنیا بیاید. بلا می‌فهمد که در عشق مادری دیگر هیچ «خودی» وجود ندارد و همین موضوع نیز او را در لیست ماندگارترین نقش مادر در فیلم های سینمای جهان قرار داده است.

14. مالی ویزلی در سری فیلم های هری پاتر ؛ از لیست بهترین شخصیت مادر در فیلمهای جهان

• سال‌های پخش: 2001 تا 2011

مالی ویزلی با بازی جولی والترز (Julie Walters) یکی دیگر از افراد لیست بهترین شخصیت مادر در فیلمهای جهان است. دوستان فرزندان او خیلی زود می‌فهمند که علیرغم چهره مهربان و رفتار آرامش، مالی وقتی عصبانی است می‌تواند حسابی ترسناک شود. حتی بچه‌های خودش نیز از او می‌ترسند و به همین دلیل اغلب نگرانند که در دردسر نیفتند. با اینکه این کاراکتر سینمایی مادر در سینمای دنیا می‌تواند شدیدا تندخو شود، اما مادری صمیمی و دلسوز است.

15. کارملا سوپرانو در سریال The Sopranos

• سال‌های پخش: 1999 تا 2007
• امتیاز IMDb: نمره 9.2
• سازنده: دیوید چیس (David Chase)

کارملا سوپرانو با بازی ادی فالکو (Edie Falco) نیز در فهرست بهترین مادرهای جهان قرار می‌گیرد. همه زنان همسر یک رهبر مافیا نیستند و همین موضوع نیز کارملا را منحصربه‌فرد کرده است. او در اکثر مواقع مادری دوست‌داشتنی و همسری حمایتگر است، اما فعالیت‌های مافیایی، معامله‌های غیرقانونی و خیانت‌های تونی را نمی‌پسندد و با این حال انتخاب کرده که با او بماند.

مادران ماندگار سینمای ایران و سریال های ایرانی

در سینمای ایران، «مادر» همواره نقش پررنگی داشته است. اگرچه نقش مادر در فیلم ها و سریال‌های ایرانی به نوعی به تکرار رسیده است، اما مادرانی در سینما و تلویزیون ما حضور داشته‌اند که هیچگاه از یادمان نخواهند رفت. البته توجه داشته باشید که این فهرست خیلی طولانی‌تر از این‌ها باید باشد، اما متاسفانه مجال پرداخت به همه این شخصیت‌های دوست‌داشتنی در یک مقاله وجود نداشت.

1. نقش مادر در فیلم مادر ؛ بهترین کاراکتر مادر در فیلمهای ایرانی

• سال ساخت: 1368
• امتیاز IMDb: نمره 8.5
• کارگردان: علی حاتمی

فیلم مادر به کارگردانی علی حاتمی، یکی از خاطره‌انگیزترین و به‌یادماندنی‌ترین مادران سینما را برای ما به ارمغان آورد. نقش مادر در فیلم شاخص علی حاتمی توسط مرحوم رقیه چهره آزاد ایفا شده است. داستان این عنوان از بهترین فیلم ها درباره مادر، درباره زنی مسن است که روزهای آخر عمرش را می‌گذراند و به همین دلیل فرزندانش او را از سرای سالمندان به خانه آورده‌اند. یکی از دیالوگ‌های معروف سینمای ایران مربوط به همین فیلم است؛ آنجا که اکبر عبدی در نقش غلامرضا می‌گوید: «مادر مرد؛ از بس که جان ندارد». رقیه چهره آزاد برای ایفای نقش مادر در فیلم «مادر» علی حاتمی، جایزه سیمرغ بهترین بازیگر نقش اول زن را دریافت کرد و برای همیشه در لیست مادران ماندگار سینمای ایران قرار گرفته است.

2. کاراکتر مادر در سریال قصه های مجید

• سال‌های پخش: 1369 تا 1370
• امتیاز IMDb: نمره 8
• کارگردان: کیومرث پوراحمد

بی بی با بازی زنده یاد پروین‌دخت یزدانیان، مادربزرگ مجید است، اما او همواره به عنوان یکی از مادران دوست‌داشتنی تلویزیون ایران در یاد و خاطره ما باقی می‌ماند. بی بی همیشه از شیطنت‌های مجید عاصی می‌شد، اما همواره مهربان و بامحبت باقی می‌ماند. بی بی برای مجید که پدر و مادرش فوت کرده‌اند، حکم مادر را دارد. مجموعه تلویزیونی قصه‌های مجید براساس مجموعه کتاب‌هایی از هوشنگ مرادی کرمانی ساخته شده است. این مجموعه کتاب در 5 جلد نوشته شده و جلد اول آن در سال 1353 به چاپ رسیده است.

3. شخصیت مادر در سریال پدرسالار

• سال پخش: 1372
• امتیاز IMDb: نمره 6.6
• کارگردان: اکبر خواجویی

حمیده خیرآبادی یکی از مادران به‌یادماندنی ایران است که تقریبا در تمام فیلم‌ها و سریال‌ها در همین نقش حضور پیدا می‌کرد. اما شاید ماندگارترین نقش مادر او در سریال محبوب پدرسالار به کارگردانی اکبر خواجویی باشد. او در این سریال نقش همسر اسدالله خان با بازی محمدعلی کشاورز را بازی کرده است.

از دیگر حضورهای حمیده خیرآبادی به عنوان نقش مادر در فیلم ها و سریال‌های ایرانی می‌توانیم به فیلم «اجاره‌نشین‌ها» به کارگردانی داریوش مهرجویی و «خانه سبز» به کارگردانی بیژن بیرنگ و مسعود رسام اشاره کنیم. حمیده خیرآبادی همواره به عنوان مادری مهربان در سینما و تلویزیون حضور داشته است؛ مادری نگران و دلسوز که گویی مادر تمام مردم ایران است.

4. نقش مادر در فیلم من ترانه 15 سال دارم ؛ از لیست بهترین کاراکتر مادر در فیلمهای ایرانی

• سال ساخت: 1380
• امتیاز IMDb: نمره 7.1
• کارگردان: رسول صدر عاملی

احتمالا جوان‌ترین نقش مادر در فیلم های ایرانی این فهرست مربوط به همین فیلم «من ترانه 15 سال دارم» باشد که می‌تواند در فهرست بهترین کاراکتر مادر در فیلمهای ایرانی و برترین فیلم های با موضوع مادر قرار بگیرد. این فیلم با محوریت نقش مادر که اولین تجربه بازیگری ترانه علیدوستی در سینما محسوب می‌شود، درباره دختر نوجوان و زجرکشیده‌ای است که به خاطر مشکلاتی که دارد، مجبور به ازدواج می‌شود. اما پسر ناباورانه ترانه را که باردار است رها می‌کند. با اینکه اسم پسر در شناسنامه ترانه نیست، اما او از بچه‌اش دست نمی‌کشد و هرطور که هست فرزندش را به دنیا می‌آورد. در ادامه و در حالی که تهمت‌های فراوانی را به ترانه زده‌اند، او سعی می‌کند تا حق خودش و فرزندش را بگیرد. حضور ترانه علیدوستی در این فیلم که رسول صدرعاملی کارگردانش است، به عنوان یک مادر کم سن و سال، هیچگاه فراموشمان نخواهد شد.

5. کاراکتر مادر در فیلم خون بازی ؛ از فهرست بهترین کاراکتر مادر در فیلمهای ایرانی

• سال ساخت: 1385
• امتیاز IMDb: نمره 6.6
• کارگردان: رخشان بنی اعتماد

از موارد دیگر بهترین کاراکتر مادر در فیلمهای ایرانی می‌توانیم اشاره‌ای به بازی بیتا فرهی در فیلم «خون بازی» داشته باشیم. خون بازی فیلمی درام به کارگردانی رخشان بنی اعتماد و محسن عبدالوهاب است که نقش اول آن را باران کوثری بازی کرده است. داستان درباره دختر جوانی به نام ساراست که گرفتار مواد مخدر شده است و سعی دارد اعتیادش را از نامزدش که در کانادا درس می‌خواند پنهان کند. مادر سارا با بازی بیتا فرهی رویکردی متفاوت نسبت به عرف‌های جامعه در مقابل اعتیاد فرزندش دارد. او با سارا دعوا و جنگی ندارد و به اجبار نمی‌خواهد او را وادار به ترک کند؛ اگرچه برای آسایش و سلامت دخترش با همه دنیا هم که شده می‌جنگد.

6. شخصیت مادر در فیلم اینجا بدون من ؛ بهترین کاراکتر مادر در فیلمهای ایرانی

• سال ساخت: 1389
• امتیاز IMDb: نمره 7.8
• کارگردان: بهرام توکلی

فاطمه معتمدآریا هم از زنان دوست‌داشتنی سینمای ایران است که بارها و بارها در نقش مادر در فیلم های سینمایی بازی کرده است. یکی از نقش‌های به‌یاد‌مادنی او در فیلم «اینجا بدون من» به کارگردانی بهرام توکلی است. این فیلم که براساس نمایشنامه باغ وحش شیشه‌ای نوشته تنسی ویلیامز ساخته شده، داستان خانواده‌ای است که از نظر مالی وضعیت چندان مساعدی ندارند. اما تمرکز اصلی داستان بر روی مشکلات اقتصادی آن‌ها نیست؛ بلکه فیلم بیشتر درباره دختر خانواده با بازی نگار جواهریان است که آرزوهای بزرگی دارد، اما دختری منزوی و معلول است. مادر دختر که فاطمه معتمدآریا نقشش را ایفا کرده، هرکاری برای خوشحالی دخترش می‌کند؛ حتی او یکی از دوستان پسرش را برای دخترش در نظر گرفته و تصمیم دارد این دو را به هم نزدیک کند؛ غافل از اینکه پسر زندگی خودش را دارد.

7. نقش مادر در فیلم من مادر هستم ؛ از بهترین فیلم ها درباره مادر

• سال ساخت: 1389
• امتیاز IMDb: نمره 6.5
• کارگردان: فریدون جیرانی

«من مادر هستم» فیلمی درام به کارگردانی فریدون جیرانی و محصول سال 1389 است. این فیلم در سال 1391 اکران و با استقبال خوب مخاطبان روبه‌رو شد. داستان درباره دختری به نام آوا با بازی باران کوثری‌ست که توسط یکی از دوستان خانوادگی‌شان مورد تجاوز قرار می‌گیرد و مجبور می‌شود او را به قتل برساند. اما مادر آوا با بازی خوب هنگامه قاضیانی، قتل را به گردن می‌گیرد. به خاطر همین فداکاری شجاعانه این کاراکتر در فهرست بهترین شخصیت مادر ماندگار سینمای ایران قرار گرفته است.

8. کاراکتر مادر در فیلم آشغال های دوست داشتنی ؛ از لیست بهترین کاراکتر مادر در فیلمهای ایرانی

• سال ساخت: 1391
• امتیاز IMDb: نمره 6.7
• کارگردان: محسن امیریوسفی

فیلم آشغال‌های دوست‌داشتنی محصول سال 1391 به کارگردانی و نویسندگی محسن امیریوسفی است. داستان این فیلم با محوریت نقش مادر در دوره بعد از انتخابات سال 1388 می‌گذرد و بعد از 6 سال که توقیف بود، درنهایت در سال 1397 به اکران درآمد. اما داستان این اثر بیشتر از اینکه سیاسی باشد، داستان یک مادر با بازی شیرین یزدان‌بخش است. منیر زنی مسن است که از شدت تنهایی با قاب عکس همسر، برادر و فرزندانش که همه آن‌ها به جز یکی از پسرهایش فوت کرده‌اند صحبت می‌کند. به خاطر اتفاقاتی که در ابتدای فیلم می‌افتد، منیر از ترس مامورهای امنیتی شروع به جمع کردن همه وسایل مشکوک از خانه‌اش می‌کند و در این میان گفتگویی خیالی با قاب عکس عزیزانش دارد.

همسر، برادر و همه فرزندان او در دوره‌های مختلف به گونه‌ای سیاسی بوده‌اند؛ اما منیر فارغ از مسائل سیاسی، همیشه زندگی آرامی را برای خودش و خانواده‌اش می‌خواسته است. ما به تازگی با این نقش مادر در فیلم آشغال‌های دوست‌داشتنی آشنا شده‌ایم، اما این شخصیت و وضعیتش آنقدر واقعی و ملموس به تصویر کشیده شده است که حالا حالاها از یادش نخواهیم برد. این نقش نیز قطعا در لیست بهترین کاراکتر مادر در فیلمهای ایرانی جای می‌گیرد.

9. شخصیت مادر در فیلم شیار 143 ؛ از برترین فیلمهای با موضوع مادر

• سال ساخت: 1392
• امتیاز IMDb: نمره 7.1
• کارگردان: نرگس آبیار

احتمالا بازی مریلا زارعی در فیلم «شیار 143» یکی از بهترین هنرنمایی‌ها در یک دهه اخیر سینمای ایران است. فیلم شیار 143 به کارگردانی نرگس آبیار، داستان مادری است که سال‌هاست پسرش به جنگ رفته و مفقود‌الثر شده است. این مادر رنج‌کشیده در این سال‌ها منتظر خبری از پسرش بوده تا اینکه درنهایت پیکر پسرش را پیدا می‌کنند و به او تحویل می‌دهند. سکانسی که این مادر بالاخره بعد از سال‌ها به پسر از دست‌رفته‌اش که چیز زیادی هم از پیکرش باقی نمانده می‌رسد، یکی از به‌یادمادنی‌ترین لحظات این فیلم و سینمای ایران است. مریلا زارعی برای بازی در نقش مادر فیلم شیار 143، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن را به شایستگی دریافت کرد.

10. نقش مادر در فیلم ویلایی ها ؛ بهترین کاراکتر مادر در فیلمهای ایرانی

• سال ساخت: 1396
• امتیاز IMDb: نمره 6
• کارگردان: منیر قیدی

ثریا قاسمی همانند مادرش، حمیده خیرآبادی، یکی دیگر از بازیگران ایرانی است که بارها او را در نقش مادر فیلم ها و سریال‌های مختلف دیده‌ایم. یکی از جدیدترین بازی‌های او در کاراکتر مادر، در فیلم «ویلایی‌ها» به کارگردانی منیر قیدی است. او در این فیلم نقش مادر 50 ساله‌ای به نام عزیز را بازی می‌کند که پسرش در جبهه است. عزیز نوه‌هایش را به مجموعه‌ای نزدیک به جایی که پسرش است می‌برد تا نوه‌هایش بتوانند پدرشان را ببینند. بعد از مدتی عروسش سیما با بازی طناز طباطبایی هم به آنجا می‌رود تا بچه‌هایش را برگرداند. عزیز زنی قوی و محکم است که شجاعانه از رسالت‌های پسرش دفاع می‌کند. به همین دلیل با وجود بازی‌های خاطره‌انگیزی که قاسمی در سال‌های گذشته داشته، ما ویلایی‌ها را انتخاب کردیم.

همچنین باید اشاره کنیم که در سریال‌های «در پناه تو» و «شب دهم»، ثریا قاسمی نقش پررنگ و فراموش‌نشدنی‌ای را به عنوان مادر داشته است. از حضور او در سینما هم می‌توانیم از فیلم‌هایی همچون «دعوت» به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا و «دختر شیرینی‌فروش» ساخته ایرج طهماسب نام ببریم.

سخن آخر

در این مقاله به بررسی بهترین شخصیت مادر در فیلمهای جهان و ایران پرداختیم و بهترین فیلم ها درباره مادر را معرفی کردیم. البته باید باز هم خاطرنشان کنیم که چه در سینما و تلویزیون جهان و چه در ایران، نقش‌های مادر بسیار بیشتری و بازی‌های درخشان و قابل توجه زیادی وجود دارند که در این مقاله فرصت اشاره به آن‌ها را نداشتیم. پس حتما در قسمت نظرات، شخصیت‌های مادر موردعلاقه‌تان را برای ما بنویسید تا بیشتر و بیشتر مادران عزیز سینما و تلویزیون را گرامی بداریم. به نظر شما برترین فیلمهای با موضوع مادر و بهترین فیلم با محوریت نقش مادر کدام عناوین هستند؟