سافت فورک چیست | هر آنچه که باید بدانید

در دنیای ارز دیجیتال اصطلاحی به نام «فورک» وجود دارد. به زبان ساده، فورک تغییری در پروتکل یک بلاک چین است که استفاده از آن میان توسعه دهندگان توافق شده‌است.

به زبان ساده به هر‌نوع به‌روزرسانی یک بلاک چین، برای اعمال قوانین جدیدی فورک می‌گویند. معمولا زمانی فورک رخ می‌دهد که نارضایتی میان کاربران به وجود می‌آید و نیاز به تغییر قوانین موجود باشد. 

فهرست مطالب

سافت فورک چیست؟

سافت فورک یک نوع تغییر در پروتکل یا قوانین نرم افزار است. یعنی زمانی که نارضایتی‌های مردم به توسعه دهندگان منتقل می‌شود آن‌ها در نرم افزار قانون جدیدی برای جلب رضایت کاربران اعمال نمایند.
برای اینکه تمامی کاربران حتما نرم‌افزار را به‌روز کنند، امکان ثبت بلاک برای ماینری که به‌روزرسانی نشده است امکان پذیر نمی‌باشد.

سافت فورک چگونه کار می‌کند؟

سافت فورک برای اعمال تغییری سازگار در پروتکل نرم افزار رخ می‌دهد بعد از اعمال قوانین جدید بلاک چین باید از آن‌ها پیروی کند؛ علاوه بر این سافت فورک قوانین قدیمی را نیز رعایت می‌کند.
پس بلاک چین از قوانین قدیمی نیز پیروی می‌کند و قوانین جدید که عموماً سافت فورک‌های تکمیلی هستند، فقط به شرکت‌کنندگان و ماینرها نیاز دارند تا نوع تراکنش جدید را درک کنند.

این امر یعنی اضافه شدن نوعی قوانین مربوط به تراکنش، برای مشتریان قبلی و متقاعد کردن ماینرها برای رد بلوک‌های قدیمی، مگر زمانی که تراکنش با قوانین جدید مورد تایید قرار گیرد.
برای پیاده‌سازی سافت فورک، اکثر ماینرها باید کلاینت‌هایی را اجرا کنند که فورک را شناسایی کند؛ اساسا هر چه ماینرها بیشتر به قوانین جدید پایبند باشند، شبکه سافت فورک ایمن‌تر می‌شود.

چرا سافت فورک اتفاق می‌افتد؟

احتمالاً تا به حال متوجه شده‌اید که سافت فورک یک تغییر در آرایش قوانین است؛ پس قوانین را بدون تداخل واقعی با ساختار بلاک چین تغییر می‌دهد.
هنگامی که اکثر ماینرها در یک ارتقاء شبکه از قدرت هش خود برای اجرای قوانین جدید استفاده می‌کنند، به آن سافت فورک فعال شده توسط ماینر می‌گویند.
گره‌های کامل برای اجرای قوانین جدید بدون نیاز به حمایت ماینرها هماهنگ می‌شوند. یک سافت فورک امکان دارد بخاطر برخی واگرایی‌های موقت در بلاک چین رخ دهد که در آن ماینرهایی که از گره‌های به روز رسانی شده استفاده می‌کنند، قانون توافق جدیدی را که گره‌هایشان با آن آشنا نیستند، نقض می‌کنند.

سافت فورک‌ها اغلب برای  بلاک در بلاک چین‌های بیت کوین، برای پیاده‌سازی قوانین جدید و الگوریتم‌های سازگار با به‌روزرسانی استفاده شده‌اند. اما اینکه خود بلاک در بلاک چین چیست در قالب این متن نمی‌گنجد.

پروتکل بلاک چین چیست؟

بلاک چین را می‌توان به عنوان یک دفتر کل تعریف کرد که تراکنش‌ها را در یک شبکه جهانی از کامپیوترها(ماینرها)، ثبت می‌کند. هر بلاکچین از به کنارهم قرار گرفتن تعداد زیادی بلاک (مانند حلقه‌های یک زنجیر) تشکیل می‎‌شود.

هر کدام از رمز ارزهای گسترش یافته دارای شرایط و قوانین خاص خود می‌باشند که به این قوانین پروتکل می‌گویند. در دنیای ارزهای دیجیتال ما برای انجام تراکنش با بلاک چین سروکار داریم.
امنیت بلاک چین توسط پروتکلی فراهم می‌شود که امکان ارتباط میان داده‌ها را فراهم ‌می‌کند. پروتکل‌های ارزهای دیجیتال برای کاربران امکان مدیریت روی دارایی‌هایشان را فراهم می‌کند. یکی از بهترین ویژگی‌های رمز ارزها قابل اندازه‌گیری بودن میزان امنیت پروتکل خاصشان می‌باشد.

سافت فورک و هارد فورک در دنیای بلاک چین

سافت فورک‌ها اغلب به عنوان رایج‌ترین راه برای به‌روزرسانی‌های بلاک چین مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ زیرا خطر ایجاد اختلال در شبکه را کاهش می‌دهند.
بر‌خلاف هارد فورک‌ها، سافت فورک‌ها برای اعمال قوانین جدید، در اکثر ماینرها قوانین جدید را  اعمال کنند.
یعنی ماینرها را کامل از مدار خارج نمی‌کند، دقیقا تفاوت سافت فورک و هارد فورک همینجاست، سافت فورک ماینر را تا قبل از به روزرسانی کاملا از مدار خارج نمی‌کند و به کاربران امکان ثبت نظرات و واکنش‌ها را نسبت به قانون جدید می‌دهد و تنها اجازه ثبت بلاک چین جدید را به ماینر نمی‌دهد.
گاهی اوقات، یک سافت فورک ممکن است به‌ دلیل یک تفاوت آنی در بلاک چین رخ دهد.

نوع دیگری از فورک‌ها، به‌نام هارد فورک شناخته می‌شوند. هارد فورک به تمامی بلاک چین‌ها اخطار می‌دهد تا نرم افزار خود را به آخرین نسخه ارتقا دهند و تا مادامی که نرم افزارشان به روز نشده باشد از مدار شبکه خارج می‌شوند.

همانطور که دیدید، تمامی بلاک‌های بلاک چین از طریق مجموعه‌ای از پروتکل‌های مخصوص به هم متصل می‌شوند. برای اعمال قانون جدید در پروتکل‌های بلاک چین، از  فورک‌ها استفاده می‌شود. یک فورک توسط  برنامه‌نویس برای اعمال قوانین جدید انجام می‌گیرد.

سافت فورک در مقابل هارد فورک

شباهتی که هارد فورک و سافت فورک  دارند این است که هر‌ دو، قوانین جدیدی را در پروتکل ارزهای دیجیتال اعمال می‌کنند، پس هارد فورک و سافت فورک برای مدیریت درست و اداره شبکه‌های بلاک چین ضروری هستند.

اما سوال اصلی اینجاست که تفاوت هارد فورک  و سافت فورک در بلاک چین چیست؟

یکی از تفاوت‌های اساسی بین آن‌ها این است که سافت فورک، زمانی رخ می‌دهد که تیم توسعه دهنده بخواهد یک قانون جزئی جدید اعمال نماید و پس از سافت فورک ماینر باید نرم افزار خود را به‌روز‌رسانی نماید تا اجازه ثبت بلاک چین جدید داشته باشد.
اما هارد فورک، زمانی رخ می‌دهد که تیم توسعه بخواهند تغییراتی اساسی در قوانین اعمال نمایند و پس از هاردفورک تا زمانی که ماینرها برنامه خود را به‌روز‌رسانی نکنند از شبکه خارج خواهند شد این امر به این معنی است که نرم‌افزار باید به‌روز شود تا بتواند با قوانین جدید کار کند. 

پس سافت فورک، یک بلاک چین را حفظ و تنها قوانین آن را تغییر می‌دهد؛ در حالی که هارد فورک بلاک چین را به دو دسته تقسیم می‌کند، دسته اول ارزهایی که تا قبل از به‌روز‌رسانی ذخیره شده‌اند با حفظ ارزش باقی می‌مانند و دسته دوم بلاک چین‌هایی که باید با پروتکل جدید کار کنند و تا زمان اعمال به‌روزرسانی اجازه فعالیت ندارند.

غالبا بیشتر توسعه‌دهندگان وقتی می‌خواهند یک به‌روزرسانی امنیتی بزرگ در بلاک چین اعمال کنند، یک هارد فورک اعمال می‌کنند، اما اگر به‌روزرسانی شامل اعمال قدرت محاسباتی یا یک سری اصلاح قوانین جزئی باشد، نیازی به هارد فورک نیست.

همانطور که گفتیم، هارد فورک‌ها ممکن است بلاک چین را به دو قسمت تقسیم کنند، هارد فورک بیت کوین کش در سال 2018 اتفاق افتاد، این هارد فورک بیت کوین پس از اختلاف نظر در جامعه بلاک چین بیت کوین بر سر اندازه و مقیاس پذیری بلوک به وجود آمد در مقابل هارد فورک، سافت فورک‌ها معمولاً می‌توانند با توافق متقابل حل شوند و در یک بلاک چین انسجام ایجاد کنند.

 یکی دیگر از مهم‌ترین هارد فورک‌های اتفاق افتاده هارد اتریوم است.

هارد فورک چیست؟

بعد از آشنایی با سافت فورک شاید برایتان سوال باشد که هارد فورک چیست؟

هارد فورک، یک تغییر اساسی در پروتکل شبکه است و زمانی هارد فورک رخ می‌دهد که توسعه دهندگان بر سر مسائل مهم و حیاتی مانند امنیت شبکه و میزان و سرعت توزیع رمز ارز و… به اختلاف نظر شدید برسند هارد فورک رخ می‌دهد. 

پس از انجام هارد فورک در نرم افزار، تمامی برنامه‌های درحال استفاده باید خود را به‌روزرسانی کنند چرا که در صورت عدم به‌روزرسانی اجازه فعالیت ندارند و از شبکه خارج خواهند شد.

یکی از نگرانی‌های اکثر کاربران این نکته است که پس از انجام هارد فورک، ارزش ارز دیجیتال به قوت خود باقی خواهد ماند. 

هارد فورک اتریوم چیست؟

سال ۲۰۱۵ اتریوم توسط ویتالیک اختراع شد، اتریوم طوری طراحی شده بوده که ماینینگ (استخراج) به قدری برای ماینرها سخت بود که ماینرها انگیره‌ای برای استخراج اتریوم نداشته باشند.
در نتیجه، برای استخراج شبکه اتریوم کند می‌شود و ماینر باید برای تایید تراکنش‌ها ساعت‌ها صبر کند، این امر باعث می‌شود پدیده‌ای به نام عصر یخبندان برای اتریوم ایجاد شود و بلاک چین اتریوم منجمد می‌شد.

بعد از مدتی سازندگان اتریوم می‌فهمند استقبال از اتریوم زیاد نبوده است پس به فکر انجام یک هارد فورک افتادند تا یک سری قوانین جدید در شبکه اعمال نمایند. پس از هارد فورک، دیگر کسی از شبکه سابق اتریوم استفاده نمی‌کند و فقط شبکه جدید مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در نتیجه، شبکه اتریوم سابق تقریبا بی‌ارزش می‌شود و دارندگان اتریوم باید به فورک جدید مهاجرت کنند.

اما سوالی مهم این است برای این فورک کار خاصی باید انجام دهیم یا خیر؟

شما مقدارمیزان اتریومی که تا هارد فورک ذخیره دارید، بعد از این فورک نیز همان میزان اتریوم در شبکه جدید خواهید داشت نیازی به انجام کاری از سمت شما نیست.

سخن پایانی

پلتفرم بلاک چین همواره در حال به‌روزرسانی و بهبود است. با این حال برنامه‌های غیرمتمرکز، مانند ارزهای رمزنگاری شده در پلتفرم بلاک چین، برای به‌روزرسانی به یک روش جداگانه و پیچیده‌تر نیاز دارند؛ که این کار توسط هارد فورک و سافت فورک انجام می‌گیرد.

بروزرسانی با سافت فورک در یک مرحله و در هارد فورک در دو مرحله انجام می‌پذیرد.
در سافت فورک تنها یک نسخه از قوانین جدید را در اختیار بلاک چین قرار می‌دهد و تمامی شبکه باید علاوه بر تایید تراکنش‌های قبل، قانون جدید را برای تراکنش‌های جدید ایجاد نماید.
اما در هارد فورک برای به‌روزرسانی تمامی سیستم‌ها باید به‌روز شوند و قوانین  روی تمام تراکنش‌ها از جمله تراکنش‌های قبلی نیز نامعتبر خواهند بود و پس از بروزرسانی قوانین، دوباره می‌توانند به فعالیت خود ادامه دهند.