اکثر افرادی که به فعالیت در حوزه ارزهای دیجیتال علاقه مندند میدانند که بلاک چین چیست. ساتوشی ناکاموتو، سیستمی را ایجاد کرد که تمامی اطلاعات و گزارشات بر روی آن ثبت شده و میان همه اعضای آن شبکه به اشتراک گذاشته شود. شبکه بلاک چین برای اولین بار با پیدایش بیت کوین پدید آمد و از آن برای ذخیره اطلاعات مربوط به دارایی کاربران استفاده شد.
در بررسی انواع بلاک چین به نوع خصوصی آن برمیخوریم که در این مقاله میخواهیم در این رابطه بیشتر صحبت کنیم. بلاک چین خصوصی معمولا برای اهداف مشخصی در یک سازمان یا نهاد استفاده میشود و در حقیقت در یک شبکه بسته فعالیت کرده و اعضای محدودی دارد. در ادامه با ما همراه باشید تا با مفهوم بلاک چین چیست و به طور تخصصیتر ویژگیهای بلاک چین خصوصی و مزایا و معایب آن بیشتر آشنا شویم.
فهرست مطالب
آشنایی با مفهوم بلاک چین در دنیای کریپتو
فناوری بلاک چین در واقع زنجیرهای از بلاکها میباشد. اگر نمیدانید بلاک در بلاکچین یعنی چه نگران نباشید، ما برایتان به صورت ساده توضیح میدهیم. بلاک مانند یک صفحه است که میتواند تمامی اطلاعات را در خود ثبت نماید. به عنوان مثال زمان انجام تراکنشها، آدرس عمومی فرستنده و گیرنده ارز، هش اختصاصی خود و هش بلاک قبلی همگی اطلاعاتی هستند که قابلیت ثبت در یک بلاک را دارند.
اطلاعاتی که در بلاکها ثبت میشوند به صورت دائمی بوده و قابلیت تغییر یا حذف را ندارند. این بلاکها به صورت زنجیرهای به هم متصل میشوند و بلاک چین را به وجود میآورند. در رابطه با اینکه کاربرد بلاک چین چیست میتوان گفت از مهمترین کاربردهای آن عدم امکان تقلب، دوبار خرج کردن و بازگشت تراکنشها میباشد. از آنجا که بلاک چینها انواع مختلفی دارند فعالان این عرصه باید بدانند که بلاکچین کنسرسیومی چیست و یا بلاکچین هیبریدی چیست؛ اما ما در این مقاله بیشتر به نوع خصوصی آن میپردازیم.
تعریف سادهای از بلاک چین خصوصی
تا این قسمت از مقاله متوجه شدیم بلاک چین چیست و حال میخواهیم تعریفی از بلاک چین خصوصی را بررسی کنیم. این شبکه نوع خاصی از فناوری بلاک چین محسوب میشود که در آن تنها یک سازمان واحد کل شبکه را اداره کرده و تعیین میکند چه کسی به پلتفرم وارد شود.
دسترسی به شبکه بلاک چین خصوصی برخلاف بلاک چین عمومی برای همه افراد امکان پذیر نیست و تنها افرادی میتوانند در آن مشارکت داشته باشند که دعوت نامه داشته باشند. به علاوه در این نوع شبکه افراد حقوق برابری ندارند و به هر فرد با توجه به قوانینی که مدیریت و سازنده شبکه وضع کرده است اجازه دسترسی به نوع خاصی از دادهها و تراکنشها داده میشود.
بلاک چین خصوصی تا حدودی غیرمتمرکز بوده و این موضوع باعث شده تا در سیستم عامل آن مقرراتی وجود داشته باشد که سایر سیستمها از آن محروماند. به عبارت دیگر همه گرهها و تراکنشها در این پلتفرم از قوانین خاصی پیروی میکنند. به علاوه استفاده از این شبکه به دلیل توجه بسیار به حفظ حریم شخصی بسیار مناسب به نظر میرسد. در ادامه ویژگیهای این بلاک چین را بیشتر مورد بررسی قرار خواهیم داد.
ویژگیهای بلاک چین خصوصی چیست؟
بلاک چینهای خصوصی نسبت به انواع دیگر بلاک چین از ویژگیهای منحصر به فردی برخوردارند که در دیگر پلتفرمها به چشم نمیخورد. حال که با مبحث بلاک چین چیست آشنا شدیم در ادامه ویژگیهای بلاک چین خصوصی را با هم مورد بررسی قرار میدهیم.
راندمان بالا در پرایوت بلاکچین
در مرحله اولی که کسی با مفهوم بلاک چین آشنایی نداشت، بلاک چینها به صورت عمومی عرضه شدند. اما به دلیل ورود افراد زیادی به پلتفرم آنها منابع بسیاری اشغال شده و در بازدهی و پشتیبان گیری با مشکل مواجه شدند.
در این بین بلاک چینهای خصوصی با ایجاد محدودیت در ورود افراد اعضای کمی دارند و در بسیاری از موارد اعضای آن تنها به بخش خاصی دسترسی دارند. از این رو در این پلتفرمها به هیچ عنوان از منابع اضافی استفاده نمیشود که این باعث بالا بودن راندمان و سرعت آن میگردد.
نقش حریم شخصی در بلاکچین خصوصی چیست؟
برای بلاک چینهای خصوصی حفظ حریم شخصی درجه اهمیت بالایی دارد. برای افرادی که به دنبال بالاترین سطح حریم خصوصی برای سازمان خود میباشند گزینه بسیار مناسبی است. از آنجا که اکثر سازمانها و شرکتها روزانه با اطلاعات حساسی سروکار دارند و فاش شدن هر کدام از آن اطلاعات میتواند ضرر بزرگی را متوجه شرکت کند؛ استفاده از شبکه بلاک چین خصوصی برای ایمن نگهداشتن این اطلاعات ضروری است.
توانمند سازی سازمانها توسط بلاک چین خصوصی
از آنجا که شرکتها و سازمانها به فناوری بزرگی جهت پشتیبان گیری از فرایندهایشان نیاز دارند، با دانستن اینکه بلاک چین چیست و انواع آن، بهترین گزینه انتخابی برای آنها استفاده از بلاک چین خصوصی میباشد.
میزان پایداری در ساختار private blockchain
به طور کلی در تمام پلتفرمها برای تکمیل تراکنش هزینهای دریافت میشود و بلاک چین خصوصی نیز از این قاعده مستثنی نیست. این هزینه در سیستم عاملهای عمومی به دلیل میزان بالای درخواستها برای تراکنش افزایش یافته و علاوه بر آن زمان تایید آن نیز بیشتر میشود. در بلاک چینهای خصوصی از آنجا که تعداد افراد بسیار کمی میتوانند درخواست انجام تراکنش را داشته باشند. تاخیری در انجام آن وجود نداشته و کارمزدها کاملا ثابت خواهند بود. از این رو بلاکچین خصوصی را پایدار مینامند.
مزایا و معایب بلاک چین خصوصی private blockchain
از آنجا که بلاک چینهای خصوصی دسترسی محدودی دارند و همه چیز در آنها تحت کنترل سازنده یا سازمان خاصی است. مسلما دارای برخی مزایا و همچنین معایبی میباشد که در این بخش از بلاک چین چیست میخواهیم به آنها بپردازیم.
کارمزد پایین در private blockchain
همانگونه که اشاره شد در سیستم عاملهای بلاک چین خصوصی هزینه تراکنشها همیشه ثابت و پایین است و بر اساس میزان درخواستها تغییر نمیکند. به همین دلیل هیچ هزینه پنهانی در این پلتفرم وجود نخواهد داشت.
صرفه جویی در هزینه نگهداری آن
از آنجا که این پلتفرم منابع بسیار کمی را اشغال میکند، نگهداری بلاک چین خصوصی در مقایسه با بلاک چین عمومی هزینه بسیار پایینی دارد؛ زیرا بلاک چین عمومی برای پشتیبانی از سیستم عاملهای بسیاری فعالیت میکند اما در بلاک چین خصوصی این مسئله وجود ندارد.
عاری از هرگونه فعالیت غیرقانونی
با توجه به اینکه سیستم عامل بلاک چین خصوصی مراحل احراز هویت را برای تمام افراد قبل از ورود به شبکه انجام میدهد، از ورود هرگونه افراد متفرقه و ناشناس به بلاک چین جلوگیری میشود. بر همین اساس با ورود افراد تایید شده توسط سازمان هیچگونه فعالیت غیرقانونی در بلاک چین خصوصی انجام نخواهد گرفت.
امکان تغییر پذیری در بلاکچین خصوصی
شبکههای عمومی کاملا تغییرناپذیرند و زمانی که یک بلاک درون زنجیره اطلاعات قرار میگیرد به هیچ عنوان نمیتوان آن را حذف کرد یا تغییر داد. این موضوع در رابطه با بلاک چین خصوصی کاملا صدق نمیکند و کمی متفاوت است. این پلتفرم تا حدودی تغییرپذیر است که میتوان آن را به عنوان یکی از معایب در نظر گرفت. امکان دستکاری در این پلتفرم وجود دارد و می توان در شرایطی خاص به حذف و تغییر بلاکهای آن پرداخت.
امکان شکست
از آنجا که در سیستمهای متمرکز همیشه احتمال شکست وجود دارد، در صورتی که شرکت سازنده و نگهدارنده یک بلاک چین خصوصی قدرت خود را از دست بدهد آن پلتفرم از کار خواهد افتاد. البته این مسئله ممکن است در آینده بلاکچین تغییر کند.
همه چیز بر سر اعتماد است!!!
امروزه شاهد آن هستیم که بسیاری از سازمانها و شرکتها به بلاک چینهای خصوصی روی آوردهاند. این پلتفرمها به تمام افرادی که میتوانند به اطلاعات و جزئیات موجود در زنجیره دسترسی داشته باشند امکان کنترل کامل میدهد. از این رو سازمانهایی که تمایلی به اشتراک گذاری یا شفافیت کامل اطلاعات تجاری خود با رقبا ندارند طرفداران سرسخت این پلتفرم میباشند.
البته پس از درک اینکه بلاک چین چیست این را هم باید در نظر داشته باشید که بلاک چینهای عمومی و خصوصی رقیب یکدیگر نیستند و تنها برای ارائه راه حلهای مختلف برای استفاده همه افراد تلاش میکنند.