زبان برنامه نویسی قراردادهای هوشمند چیست؟

بدون شک حتما یکبار نام زبان برنامه نویسی قراردادهای هوشمند به گوشتان خورده است. به عنوان مثال در هنگام گشت‌وگذار در اینترنت نام‌هایی همچون سالیدیتی، پایتون، جاوا اسکریپت و… را دیده‌اید. به همین جهت قصد داریم تا در این بلاگ به معرفی تعدادی از زبان‌های برنامه نویسی قراردادهای هوشمند بپردازیم.

اما پیش از هر چیزی لازم است تا اطلاعاتی در مورد این موضوع کسب کنیم که وقتی صحبت از زبان برنامه نویسی قراردادهای هوشمند است، منظورمان چیست؟ این قراردادهای هوشمند چگونه ابداع شدند؟ هر یک از زبان‌های برنامه نویسی چگونه عمل می‌کنند؟ مزایا و معایب زبان برنامه نویسی قراردهای هوشمند چیست؟ پس در ادامه بلاگ با ما همراه باشید تا نگاهی دقیق به موارد مطرح شده بیاندازیم.

فهرست مطالب

نگاهی به تاریخچه زبان برنامه نویسی قراردادهای هوشمند

شخصی به نام نیک زابو برای اولین بار در سال 1997، مفهوم قرارداد هوشمند را در جهان معرفی کرد. بعدتر در سال 2009، عرضه بیت کوین بر بستری با برنامه نویسی بلاک چین موجب تحولی در بازارهای مالی شد. اما جالب است بدانید که قرارداد هوشمند(Smart Contract) اگر در حال حاضر در بین مردم معروف شده است به خاطر این است که اتریوم پول قابل برنامه نویسی را در بازار معرفی کرد که امروزه آن را با نام قرارداد هوشمند می‌شناسیم. با معرفی چنین چیزی، بلاک چین دچار تحولات گسترده‌ای شد. همچنین با تکنولوژی قراردادهای هوشمند نه تنها بانک بلکه حذف تمامی واسطه‌ها امکان پذیر است.

تعریفی دقیق از قرارداد هوشمند

بنابراین قرارداد هوشمند به عنوان یک برنامه کامپیوتری بدون استفاده از واسطه و تنها با ایجاد ارتباط بین خریدار و فروشنده معامله را انجام می‌دهد. مثلا اگر شما بخواهید بوسیله قرارداد هوشمند یک قطعه زمین دیجیتال را خریداری کنید، اسناد و موارد مالکین زمین بلافاصله پس از پرداخت مبالغ برای شما ارسال می‌شود. به همین جهت نیازی نیست که شما پس از پرداخت با شخص ثالثی که همان واسطه میان شما و فروشنده است، ارتباط برقرار کنید.

قراردادهای هوشمند را در چه جاهایی می‌توان یافت؟

قراردادهای هوشمند را می‌توانید در صرافی‌هایی همچون پنکیک سواپ مشاهده کنید. همچنین به راحتی هرچه تمام‌تر شما می‌توانید توکن‌های خود را با توکن‌های دیگری مبادله کنید. بعنوان مثال اگر شما BNB را در اختیار دارید به راحتی می‌توانید آن را با اتریوم مبادله کنید. بدون اینکه نیاز باشد شخص ثالثی در این میان نقش ایفا کند.

چه ویژگی‌هایی قراردادهای هوشمند را متمایز می‌کند؟

اگر تا به الان متوجه تفاوت‌ها و مزیت‌های قراردادهای هوشمند نشده‌اید بهتر است نگاهی به چند ویژگی کلیدی آن‌ها داشته باشید:

قابل رهگیری بودن قراردادهای هوشمند

قرارداد و همچنین تراکنش‌ها در بلاک چین ثبت می‌شوند. این موارد برای همگان قابل مشاهده است.

غیرمتمرکز بودن قراردادهای هوشمند

چنین قراردادهایی نیازی به یک سیستم قانونی، حقوقی یا نهاد مرکزی(شخص ثالث) ندارند.

ناشناس ماندن افراد در قراردادهای هوشمند

خریدار و فروشنده در چنین فضایی می‌توانند با هویتی پنهان به دادوستد بپردازند.

شفافیت و هوشمند بودن قراردادهای هوشمند

یکی دیگر از ویژگی‌های مهم قراردادهای هوشمند این است که بدون دخالت انسان قابل اجرا هستند. این قراردادهای هوشمند کاملا شفاف و اوپن سورس بوده که چنین چیزی منجر به اعتمادسازی بیشتر می‌شود.

انواع زبان‌ برنامه نویسی قراردادهای هوشمند

در میان زبان‌های برنامه نویسی قراردادهای هوشمند، شاید زبان سالیدیتی(Solidity) برای شما آشناتر به نظر برسد. همچنین ممکن است آن را به عنوان بهترین زبان برنامه نویسی قراردادهای هوشمند بشناسید. اما برخی از بلاک چین‌ها به کاربران خود چنین حق انتخابی را می‌دهند که از بین زبان‌های برنامه نویسی موجود، یکی را به دلخواه انتخاب کنند. به همین جهت بهتر است تا با زبان‌های برنامه نویسی قراردادهای هوشمند بیشتر آشنا شوید تا به شکل آگاهانه‌تری انتخاب کنید.

1-زبان برنامه نویسی سالیدیتی

گاوین وود و سایر خالقان اتریوم زبان برنامه نویسی سالیدیتی را خلق کردند. جالب است بدانید که زبان برنامه نویسی سالیدیتی به عنوان محبوب‌ترین زبان برنامه نویسی برای قراردادهای هوشمند بلاک چین شناخته می‌شود. زبان برنامه نویسی سالیدیتی از نوع تایپ ایستا است که ترکیب آن شبیه زبان پایتون و جاوا اسکریپت می‌باشد.

اجرای زبان برنامه نویسی سالیدیتی

زبان سالیدیتی برای اجرا شدن روی ماشین مجازی اتریوم طراحی و عرضه شد. لازم است بدانید که در ابتدا از زبان برنامه نویسی سالیدیتی به طور ویژه در برنامه نویسی قراردادهای هوشمند بر روی بلاک چین اتریوم استفاده می‌شد. موفقیت عملکرد ماشین مجازی اتریوم منجر شده است که امروزه زبان برنامه نویسی سالیدیتی به عنوان زبان اصلی برنامه نویسی قراردادهای هوشمند شناخته شود و بلاک چین‌های دیگر سعی دارند تا شبکه برنامه نویسی بلاک چین خودشان را با ماشین مجازی اتریوم و زبان برنامه نویسی سالیدیتی سازگار کنند.

شبکه‌های بلاک چین که از برنامه نویسی سالیدیتی پشتیبانی می‌کنند

• ترون
• پالیگان
• اتریوم
• تمامی شبکه‌هایی که با ماشین مجازی اتریوم سازگار هستند

آیا زبان برنامه نویسی سالیدیتی ارزش یادگیری و توجه دارد؟

درست است که امروزه یادگیری مهارت‌های بلاک چین مورد توجه بسیاری از افراد قرار گرفته است اما احتمالا لازم است کسی که قصد دارد به این حوزه وارد شود، به یکی از زبان‌های برنامه نویسی قراردادهای هوشمند تسلط کامل داشته باشد. در حال حاضر می‌توان گفت که زبان برنامه نویسی سالیدیتی به عنوان پادشاه زبان‌های برنامه نویسی قراردادهای هوشمند شناخته می‌شود و یادگیری آن نه تنها می‌تواند به جایگاه شغلی شما کمک کند بلکه می‌تواند شرایطی را برای یادگیری سایر زبان‌های برنامه نویسی قراردادهای هوشمند فراهم کند.

2-زبان برنامه نویسی راست

اگر به سیر استفاده کاربران از زبان‌های برنامه نویسی در طی 5 سال گذشته نگاهی داشته باشید متوجه خواهید شد که یکی دیگر از زبان‌های برنامه نویسی محبوب، زبان راست است. زبان برنامه نویسی راست(Rust) سریع بوده و حافظه‌ای کارآمد دارد. زبان راست می‌تواند از بهترین شیوه‌های طراحی و توسعه استفاده کند و این فضا را برای شما مهیا کند تا به طور دلخواه تغییرات لازمه را ایجاد کنید و جالب توجه است که در زبان برنامه نویسی راست، هیچ خطای غافلگیر کننده‌ای که ناشی از خود زبان باشد، در طول زمان اجرای آن وجود نخواهد داشت.

3- زبان برنامه نویسی DAML

زبان Digital Asset Modelling Language یا به اختصار DAML، زبانی ساده، امن برای برنامه نویسی قرارداد هوشمند است. هنگامی که برنامه نویس از چنین زبان برنامه نویسی استفاده می‌کند، به جای اینکه بر روی چگونگی تبدیل ایده به کد تمرکز کند، روی بیزینس لاجیک تمرکز می‌کند. زبان برنامه نویسی DAML اوپن سورس است. این زبان برنامه نویسی انتخاب مناسبی برای توسعه سریع اپلیکیشن‌های توزیع شده خواهد بود. همچنین لازم است بدانید که DAML برخلاف زبان برنامه نویسی سالیدیتی، برای نوشتن قردادهای هوشمند مبتنی بر شبکه خصوصی مثل هایپرلجر کاربرد دارد.

4- زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت

عموم افراد زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت را می‌شناسند و نیاز به معرفی چندانی ندارد. اما جالب است بدانید که زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت، زبانی چند منظوره است. به همین جهت خیلی زود در برنامه نویسی بلاک چین جایی برای خود باز کرد و امروزه بیشتر بستر‌های بلاک چین علاقه دارند تا جایی برای زبان جاوا درنظر بگیرند.

5- زبان برنامه نویسی Yul

این زبان برنامه نویسی، نوعی زبان واسط برای اتریوم محسوب می‌شود. زبان برنامه نویسی Yul از نوع تایپ ایستا است و می‌توان گفت که این زبان برنامه نویسی قصد دارد تا سورسی خوانا و قابل درک را عرضه کند. همچنین لازم به ذکر است که زبان برنامه نویسی Yul برای بهینه سازی کل برنامه مناسب است.

6- زبان برنامه نویسی وایپر

زبان برنامه نویسی وایپر کارکردی مشابه پایتون دارد. زبان وایپر نیز مانند زبان برنامه نویسی سالیدیتی بر مبنای مکانیسم ماشین مجازی اتریوم عمل می‌کند. درواقع هدف توسعه دهندگان چنین زبان برنامه نویسی این بوده است که زبان جدیدی ساده‌تر، امن‌تر نسبت به زبان برنامه نویسی سالدیتی ارائه دهند و کدهای آن توانایی بازنگری داشته باشد. اما باید توجه کنید که به طور کلی وایپر جایگزین زبان برنامه نویسی سالیدیتی نخواهد شد. چرا که در حال حاضر تعداد پروژ‌ه‌های نوشته شده با وایپر در گیت هاب چیزی حدود 1000 پروژه است و این عدد در مقابل پروژه‌هایی که با زبان برنامه نویسی سالیدیتی نوشته شده است بسیار ناچیز است.

نتیجه گیری

پس می‌توان به این اصل رسید که قراردادهای هوشمند امروزه جزوی جدانشدنی از ساختار بلاک چین بوده و می‌توانند اعتماد بیشتری را بین خریدار و فروشنده بدون نیاز به شخص ثالث ایجاد کنند. هنگامی که از زبان‌های برنامه نویسی قراردادهای هوشمند استفاده می‌شود، همه قوانین به صورت سورس کد ساخته و پرداخته می‌شود و این منجر به این می‌شود که دیگر سلایق و تصمیمات انسانی دخالتی در معامله و قوانین نداشته باشند.

در این مقاله تلاش کردیم تا شما به شکل کلی با مفهوم قرارداد هوشمند و همچنین زبان‌های برنامه نویسی قراردادهای هوشمند آشنا شوید. اگر شما با زبان دیگری برای برنامه نویسی قرارداد هوشمند آشنایی دارید، خوشحال می‌شویم تا نظرات خود را برای ما درج کنید.