پایان دسترسی آزاد به ویکی پدیا از طریق تلفن های همراه
همان طور که می دانید ویکی پدیا ، دسترسی آزاد و البته با حجم اینترنت رایگان روی گوشی های موبایل را در قالب پروژه ویکی پدیا زیرو در سال 2012 راه اندازی کرد. یعنی کاربران گوشی های موبایل وقتی به سایت ویکی پدیا مراجعه می کنند، از اینترنت داده های تلفن همراه آنها هزینه ای کسر نمی شود. این پروژه در قالب پروژه ویکی پدیا زیرو در کشورهای در حال توسعه استارت خورد. بالطبع اپراتورهای تامین کننده اینترنت در این موضوع نقش داشتند و کاربران هم به راحتی از این سایت بدون کسر حجم اینترنت روی گوشی موبایل استفاده می کردند. اکنون این دسترسی آزاد بدون نیاز به هزینه کردن در تلفن های هوشمند و در کشورهای توسعه یافته دیگر رایگان نخواهد بود. آیا ممکن است چنین تصمیمی به از دست رفتن ویکی پدیا منجر شود؟
ویکیپدیا زیرو (Wikipedia Zero) پروژه ای است که توسط بنیاد ویکیمدیا طراحی شد تا اینترنت رایگان برای دسترسی به ویکیپدیا را در دستگاههای تلفن همراه فراهم سازد. این پروژه برای بازارهای درحال توسعه و بر اساس نظریه دسترسی آزاد به اطلاعات، طراحی شد.
بنیاد ویکی پدیا زیرو در سال 2012 دست به طراحی چنین امکانی برای کشورهای در حال توسعه نمود تا بتوانند به راحتی به اطلاعات دسنرسی داشته باشند. از این طریق، در کشورهای در حال توسعه، دسترسی به دانش آسان تر شده و می توانستند تحقیقات خود را به اشتراک بگذارند و البته این کار بدون پرداخت هزینه داده ها در اینترنت رخ می داد. با این حال، به نظر می رسد که ویکی پدیا تصمیم دیگری گرفته است.

سازمان ویکی پدیا زیرو، با طرح برنامه ای قصد دارد در سال 2018 ، در کشورهای توسعه یافته این سرویس دهی رایگان را متوقف کند. ویکی پدیا با متوقف ساختن این سرویس دهی رایگان ، طرح های دیگری را دنبال می کند. برخی اپراتورهای سرویس دهنده اینترنت به ویکی پیدا هستند که سال هاست با این شرکت در ارتباط می باشند. البته در سال 2016 شاهد این بودیم که شرکای جدید اپراتور سرویس دهنده اینترنت، علاقه ای به همکاری با ویکی پیدا نبودند و اگر اپراتورهای سرویس دهنده نخواهند با این سازمان همکاری کنند، قطعا برای ویکی پدیا شرایط سخت خواهد شد. شاید یکی از دلایل چنین تصمیم گیری همین عدم همکاری اپراتورهای تامین کننده اینترنت ویکی پدیا زیرو باشد.
شاید یکی از مسایلی که ویکی پیدا با آن مواجه است عدم آگاهی مردم از مسایل و توافقات این شرکت با اپراتورهای تامین کننده اینترنت است، وقتی این سرویس قطع شود، حتی برای مدتی کوتاه، کاربران بی شک متوجه این تغییرات و در نهایت متوجه مسایل این شرکت خواهند شد.
از سوی دیگر مردم در کشورهای در حال توسعه از ویکی پدیا به خوبی استفاده می کنند، به عنوان مثال در آمریکایی های شمالی و اروپایی از این سرویس بدون داشتن آگاهی استفاده می کنند. شاید با این روند متوجه این مساله و روند پشت داستان شوند. از شوی دیگر، هزینه های داده موبایل طی چند سال گذشته کاهش یافته است. هر چند این هزینه ها به صفر نرسیده است ولی به هر حال مثل سابق نیست و هزینه های داده های موبایل خیلی کاهش یافته است. این روزها کاربران بیشتری از تلفن همراه برای بررسی ویکی پدیا استفاده می کنند.
البته برخی گمانه زنی ها مطرح شده که شاید ویکی پدیا در بدو امر سرویس اینترنت رایگان را برای گوشی های موبایل به صورت کامل متوقف نکند، ولی در ادامه ممکن است چنین تصمیمی بگیرد. احتمالا کاربرانی که به صورت جدی از این سایت استفاده می کنند، با شنیدن این خبر ناراحت شوند.
خب به هر حال خبر خوب این است که ویکی پیدا بازدید از سایت و خواندن مطالب را رایگان در اختیار کاربران قرار می دهد و هزینه ای بابت آن دریافت نمی کند.