آیا گوشی‌ ها از ما جاسوسی می‌ کنند؟

اوپو Find X و ویوو نکس دو گوشی با قطعات محرک در دوربین سلفی هستند که این روزها، بدون هیچ دستور کاربر، قطعه مکانیکی فعال‌شده و دوربین سلفی بیرون می‌آید. این کار به‌ظاهر خنده‌دار، در بررسی‌های عمیق‌تر نشان از واقعیت تلخ جاسوسی دارد.

افسانه قدیمی و عامیانه‌ای در میان مردم وجود دارد که مخصوص کشور و شهر خاصی نیست. افسانه‌ای که به دوستان صمیمی ما در جیب‌هایمان و دست‌هایمان مربوط می‌شود. بله گوشی‌های عزیز که هرجایی با ما هستند. درصد عظیمی از مردم اعتقاد دارند که گوشی‌های هوشمند، بدون اینکه ما از آن‌ها اطلاع داشته باشیم در کارهای ما سرک می‌کشند. عده‌ای می‌گویند این سرک کشیدن، نوعی ضبط کردن صدا است. ضبط کردن صدا به درد چه کسی می‌خورد؟! خب کسانی هستند که با استفاده از جملات و عبارت‌های محاوره شده بین مردم، کلمات و واژه‌های کلیدی را جستجو و پیدا می‌کنند. در نهایت این واژه‌های کلیدی همانند نقطه‌ ضعف در برابر خود ما استفاده می‌شوند. در کجا؟ تبلیغات‌ و آگهی‌های اغواگر!

استادان علوم رایانه‌ای در دانشگاه نورث ایسترن (Northeastern University) دست به کار شده‌اند تا واقعیت این افسانه را راستی آزمایی کنند. به‌طور خلاصه اگر بخواهیم بگوییم، هیچ شواهدی دال بر اینکه، گوشی‌های همراه با استفاده از میکروفون، بدون اطلاع، صدا ضبط می‌کنند به دست نیامد؛ اما محققان در میان جمع‌آوری اطلاعات خودشان، به نتایج جالبی دست پیدا کردند. نتایجی که شاید مهم‌تر از ضبط صدا باشد. اطلاعات جدید حاکی از این است که دوربین گوشی‌های هوشمند به صورت مخفیانه می‌توانند عکس‌برداری کنند، عکس‌هایی از صفحه‌نمایش شما گرفته و حتی کارهایی که انجام می‌دهید به صورت فیلم کرده و به یک شخص ثالث ارسال کنند.

ادامه داستان ترسناک‌تر خواهد شد. تحقیقات کنونی این دانشمندان را با جدیدترین تکنولوژی گوشی‌های هوشمندی نظیر ویوو نکس و فایند ایکس ترکیب کنید. این گوشی‌ها در هفته‌های اخیر به عنوان نوآوری در زمینه استفاده از قطعات مکانیکی برای دوربین‌های سلفی شناخته شده‌اند. در این گوشی‌ها، دوربین سلفی در صورت لزوم از بدنه خارج می‌شود؛ اما قسمت ترسناک داستان کجاست؟

خب گروهی از کاربران، مخصوصاً کاربران ویوو نکس، اعلام کرده‌اند که در هنگام استفاده از گوشی خودشان بدون اینکه، دستوری در مورد باز شدن دوربین سلفی داده باشند، قطعه مکانیکی فعال‌شده و دوربین سلفی بیرون می‌آید. شما حدس می‌زنید این کار جز برای برداشتن تصویر و رصد آنچه که وجود دارد، چه می‌تواند باشد! بیرون آمدن دوربین بدون اینکه کاربران از آن خواسته باشد هدفی غیر از فیلم گرفتن و عکس‌برداری ناخواسته ندارد. در تصاویر زیر مشاهده می‌کنید که چگونه، دوربین ناگهان در قسمتی که لازم نیست باز شود، خودبه‌خود شروع به کار می‌کند. یکی از برنامه‌ها، تلگرام است که در آن قسمت، نیازی به دوربین ندارد و دیگری یکی از برنامه‌های چینی است که به عنوان رابط فروش کالا استفاده می‌شود.

تا همین اواخر و قبل از این جریانات، تقریباً هیچ راهی برای ما به عنوان کاربر ساده وجود نداشت که از فیلم‌برداری و تصویربرداری‌های ناگهانی مطلع شویم؛ اما با وقوع اتفاقات اخیر، تقریباً همه می‌توانند حدس بزنند که حقیقتی پنهانی وجود دارد. از آنجا که دوربین، بدون هماهنگی کاربر و دستورات لازم نمی‌تواند بیرون بیاید، خارج شدن ناگهانی، عاملی جز دست‌های پشت پرده و پنهانی ندارد که دوربین را وادار به عکس یا فیلم‌برداری می‌کند. ویوو در مقابل اخبار منتشر شده به شدت واکنش داده و گفته است که همیشه پروتکل‌های امنیتی و حریم‌های خصوصی کاربران را رعایت کرده و در زمان‌هایی که دسترسی غیرضروری وجود داشته باشد، برنامه به صورت پیش‌فرض به امکانات محدودی دسترسی دارد که دوربین از آن‌ها نیست.

اما این فقط یک حرف ساده است. چرا که بسیاری از برنامه‌هایی که توسط کاربران نصب می‌شوند، برای ارائه امکاناتی همانند چت تصویری، فیلم‌برداری و فرستادن عکس و عکس‌برداری یا درست کردن یک فایل گیف ساده، نیاز به دسترسی دوربین دارند. چند درصد از کاربران بعد از عکاسی با تلگرام یا چت ویدیویی اجازه و دسترسی را دوباره از اپلیکیشن پس می‌گیرند. شاید زیر چند صدم درصد این کار را انجام می‌دهند. پس عملاً رعایت کردن قوانین و ندادن دسترسی توسط شرکت‌های گوشی سازی بی‌معنی و کاملاً فرمالیته است.

کلام آخر

امیدواریم در آینده‌ای نزدیک شاهد چسب زدن روی دوربین‌های سلفی و عکاسی گوشی‌ها نباشیم و این کابوس باز شدن بازوهای مکانیکی برای عکاسی فقط مشکل برنامه‌نویسی باشد؛ اما هر چه هست، توسعه‌دهندگان باید در مورد واکنش گوشی و نگرانی کاربران پاسخگو باشند. در بخش نظرات، دیدگاه خود را با ما به اشتراک بگذارید.