ماه گرفتگی 5 مرداد ماه می‌تواند آخرین ماه گرفتگی کاملی باشد که شما در طول عمر خودتان مشاهده می‌کنید؛ اما به جز ماه، مریخ را هم می‌توانید رصد کنید. برای رصد با کیفیت مریخ نیاز به تلسکوپ خواهید داشت.
ماه در دو مرحله وارد سایه زمین خواهد شد، دو نیم سایه و یک سایه کامل. همان‌طور که در درس فیزیک خوانده‌اید، هر شی‌ء در مقابل جسم نورانی بزرگ‌تر از خودش تشکیل دو نوع سایه می‌دهد که یکی سایه کامل و دیگری نیم سایه است. ماه در حرکت پشت زمین به صورت متقاطع از روی این سایه و نیم سایه‌ها عبور خواهد کرد. زمانی که ماه در نیم سایه قرار می‌گیرد، به صورت کامل تاریک نخواهد شد و نور خورشید از طریق جو زمین شکسته و به سطح آن خواهد رسید که باعث می‌شود سطح ماه روشن شود ولی رنگ غالب در این روشنایی، قرمز خونی است. این پدیده ماه سرخ‌فام نام دارد.
بر اساس منطقه‌ای که بیننده در آن ساکن است، رنگ قرمز می‌تواند به آجری یا قرمز خونی تغییر کند. این پدیده در اثر جذب نور آبی پرتوهای خورشید توسط جو زمین و عبور دادن طیف قرمز از داخل جو به سمت فضا و برخورد آن با سطح سفید ماه به وجود می‌آید. براد تاکر، ستاره‌شناس دانشکده نجوم و ستاره‌شناسی در دانشگاه ملی استرالیا می‌گوید:
ماه با سرعت یکسان به دور خورشید و زمین در حال گردش نیست و باعث اختلاف محور قرارگیری در لحظه می‌شود. به همین دلیل است که ما در چرخه گردش ماه، به طور متوالی ماه گرفتگی را مشاهده نمی‌کنیم. شما اگر روی ماه بودید، هر روز طلوع و غروب زمین و خورشید را مشاهده می‌کردید. همچنین زمانی که روی ماه باشید، ماه گرفتگی به صورت خورشیدگرفتگی کامل دیده خواهد شد.
ماه کامل ژوئیه (مرداد) به عنوان «ماه قوچ بالغ» یا «ماه طوفانی» شناخته می‌شود. این شکل از ماه بر اساس اعتقادات، زمانی به وجود می‌آید که شاخ گوزن‌ها بالغ به طور کامل رشد کرده یا طوفان‌های بزرگ در راه باشند. همچنین «ماه کوچک» نام دیگر آن است چرا که ماه در دورترین فاصله با زمین قرار می‌گیرد. فاصله دور ماه باعث می‌شود که این ماه گرفتگی مدت‌زمان طولانی‌تری نسبت به ماه گرفتگی‌های معمولی داشته باشد.
رصد ماه گرفتگی
ماه گرفتگی کلی را کجا می‌توانید مشاهده کنید؟ مردم ساکن در قاره‌های استرالیا، اروپا، افریقا و آسیا، ماه گرفتگی کامل را با بهترین کیفیت خواهند دید در حالی که ساکنان مناطق امریکای جنوبی مراحل نهایی را پس از غروب خورشید می‌توانند مشاهده کنند. مردم خاورمیانه و ماداگاسکار ماه گرفتگی را در نیمه‌شب، اروپا و آفریقا آن را در زمان بین غروب و نیمه‌شب خواهند دید. در نهایت ساکنان آسیا، اندونزی و استرالیا، ماه گرفتگی را در نیمه‌شب و نزدیک به طلوع خورشید روز شنبه خواهند دید. انجمن سلطنتی نجوم گفته است که مریخ و ماه در آسمان انگلستان در هنگام ماه گرفتگی به صورت واضح قابل مشاهده خواهند بود. جنوب شرقی انگلستان جایی است که می‌توانید این منظره را مشاهده کنید.
شما می‌توانید در سایت EarthSky.org نقشه‌های دقیق ماه گرفتگی را مشاهده کنید. آمریکا شمالی، بیشتر ساکنین اقیانوس آرام و قطب شمال هیچ درکی از ماه گرفتگی نخواهند داشت؛ اما می‌توانند همگام با شبکه‌های مجازی عکس‌های زیبا از این رویداد نجومی را مشاهده کنند. کل ایالات متحده تا سال آینده هیچ ماه گرفتگی مشاهده نخواهند کرد. سایت Virtual Telescope Project که مربوط به تلسکوپ مجازی است، رصد ماه و مریخ را به صورت زنده در روز اتفاق پخش خواهد کرد. برخلاف خورشیدگرفتگی، مخصوصاً تمامی خورشیدگرفتگی‌های سال 2017، ماه گرفتگی را می‌توان با چشم غیرمسلح و دوربین‌های دوچشمی مشاهده کرد.
رصد مریخ
ماه سرخ در آسمان روز جمعه، تنها مهمان ما نیست و همراه دیگری نیز دارد. به عنوان یک هدیه اضافی، شما می‌توانید در کنار ماه سرخ، سیاره سرخ‌فام دیگری به نام مریخ را مشاهده کنید. مریخ آن شب در موقعیت متضاد قرار می‌گیرد. موقعیت متضاد زمانی به وجود می‌آید که مریخ در یک سمت مشترک زمین و خورشید قرار می‌گیرد. این موقعیت نزدیک‌ترین فاصله مریخ به زمین است. در واقع مریخ نزدیک ترین فاصله خود با زمین را از سال 2003 تا کنون دوباره تجربه خواهد کرد. اگر شانس آورده و هوا مساعد باشد می‌توانید مریخ و ماه را با هم رصد کنید. مریخ در واقع بسیار بزرگ‌تر از ماه است اما دورتر از آن واقع شده است. به این دلیل است که شما برای مشاهده دقیق آن همانند ماه، نیاز دارید که از تلسکوپ استفاده کنید.
سخن پایانی
برای اطلاع بیشتر از اخبار علمی با پلازا همراه بمانید، شما همچنین می‌توانید در بخش نظرات، دیدگاه خود را با ما به اشتراک بگذارید.