آیا رویای یادگیری در خواب برای انسان به واقعیت تبدیل می شود؟

محققان ثابت کردند درحالیکه مغز انسان در حالت خواب قادر به تشخیص و ادراک صداها است، قادر به یادگیری در خواب نیست و نمی‌تواند این آواها را مطابق با جایگاه‌شان در جمله دسته‌بندی کند.

گروهی از محققان در آزمایشگاه عصب شناسی ULB به سرپرستی فیلیپه پیژنوکس (Philippe Peigneux) دریافتند که قابلیت و توانایی یادگیری بشر طی خواب سنگین و عمیق محدود می‌شود. آن‌ها با استفاده از تصویربرداری مغزی مغناطیسی (MEG) نشان دادند که درحالیکه مغز حین خواب همچنان توانایی ادراک صداها را دارد، قادر نیست این آواها را مطابق با جایگاه‌شان در جمله دسته‌بندی کند.

آموزش از طریق هیپنوتیزم (Hypnopedia) یا توانایی یادگیری در خواب در دهه 60 با مفهوم ویرانشهر «دنیای جدید شجاع»  (Brave New World) آلدوس هاکسلی (Aldous Huxley) رایج گردید که درآن افراد در طول خواب در شرایط کارهای آینده شان قرار می‌گیرند. مفهومی که بخاطر عدم وجود شواهد علمی موثق که توانایی های یادگیری در خواب را تایید کنند بسرعت منسوخ و کنار گذاشته شد.

هرچند بتازگی پژوهش‌های انگشت شماری نشان می‌دهند که فراگیری روابط و تداعی معنای مقدماتی مانند پاسخ عمل-عکس العمل حین خواب هم در انسان و هم حیوانات امکان پذیر است؛ با این‌حال مشخص نیست که آیا شکل‌های پیچیده‌تر و پیشرفته‌تر یادگیری نیز در خواب امکان پذیر خواهد بود یا خیر. تحقیقی که محققان موسسه عصب شناسی یوال بی (ULB) در 15 مرداد (6 اوت) در مجله گزارش‌های علمی (Scientific Reports) منتشر کردند نشان می‌دهد که درحالیکه مغز انسان قادر است همانند زمان بیداری در طول خواب نیز صداها را تشخیص دهد، توانایی دسته بندی این صداها مطابق با ساختارشان در یک جمله فقط در زمان بیداری و هوشیاری انجام می‌گیرد و در طول خواب امکان پذیر نیست.

جولیان فارتوت (Juliane Fathouat) یکی از محققان پروژه FNRS به مدیریت فیلیپه پیژنوکس، استاد دانشگاه دانشکده آموزش و علوم روانشناختی دانشگاه لیبر دی بروکسل (ULB) با استفاده از تصویربرداری مغناطیسی مغز، فعالیت مغزی را ثبت کرد که یادگیری آماری مجموعه آواها حین خواب عمیق (بخشی از خواب که طی آن فعالیت مغزی کاملا همگام شده است) و بیداری را نشان می‌دهد.

شرکت کنندگان در این آزمایش طی خواب در معرض جریان سریعی از آواها بدون هیچ گونه پارازیت و صدای اضافی قرار گرفتند، صداهایی که یا بصورت تصادفی کنار هم قرار گرفته بودند یا بصورتی بوده که جریان شنیداری بشکل آماری با مجموعه ای از سه عامل دسته بندی می‌شد.

در پاسخ‌های MEG مغز مشخص شد که مغز حین خواب صداهای جدا از هم را تشخیص می‌دهد اما هیچ پاسخی مبنی بر خوشه بندی آماری مشاهده نشد. پاسخ‌های MEG تمام شرکت کنندگان در زمان بیداری نشان از گروه بندی صداها در مجموعه‌های سه عاملی دارند.

نتایج این تحقیق محدودیت‌های ذاتی برای یادگیری دوباره حین خواب عمیق را پیشنهاد داده که احتمالا قابلیت‌های یادگیری مغز خوابیده را به تداعی معانی اولیه ساده محدود می‌کنند.

سخن پایانی

برای اطلاع بیشتر از اخبار علمی با پلازا همراه بمانید، شما همچنین می‌توانید در بخش نظرات، دیدگاه خود را با ما به اشتراک بگذارید.