وقتی به یک خنده‌ی از ته دل نیاز داشته باشید چه می‌کنید؟ بدون شک تماشای اجرای بهترین استند آپ کمدین های ایرانی، می‌تواند راه خوبی برای تغییر روحیه باشد. موفق ترین استنداپ کمدین ایرانی کسی است که علاوه بر استعداد در این زمینه، از تمرین و تجربه‌ی کافی نیز برخوردار باشد. با ما همراه باشید تا در کنار هم با بهترین شومن های ایرانی آشنا شویم.
امروزه استندآپ کمدی اغلب در رویدادهای شرکتی، کلوپ‌ها، کافه‌ها و مراسم‌های مختلف اجرا می‌شود. علاوه بر اجرای زنده، ضبط اجرای استندآپ کمدین‌ها و انتشارشان از طریق اینترنت و شبکه‌های اجتماعی نیز بازخورد گسترده‌ای دارد. استندآپ کمدین‌ها در ایران و جهان، از شخصیت‌های محبوب مردم هستند و البته درآمد خوبی هم دارند! شاید عده‌ای فکر کنند همین که بامزه باشند و بتوانند جوک بگویند، برای استندآپ کمدین شدن کافی است، اما اگر نگاهی به این فهرست و اسامی استندآپ کمدین های ایرانی موجود در آن بیندازید و سابقه بهترین کمدین های ایران را در اجرا، بازیگری، نویسندگی و نقدهای اجتماعی ببینید، متوجه خواهید شد که طی کردن این مسیر آنقدرها هم آسان نیست. در این مقاله از پلازا ابتدا با مفهوم استندآپ کمدی آشنا می‌شویم و سپس به معرفی معروف ترین استنداپ کمدین های ایران می‌پردازیم.
آنچه در ادامه می‌خوانید
استندآپ کمدی چیست؟
استندآپ کمدی (Stand-up comedy) از انواع مرسوم اجرای صحنه‌ای است که سابقه زیادی داشته و طی سال‌های اخیر در ایران هم مورد توجه قرار گرفته است. در استندآپ کمدی، اجرا کننده بدون واسطه با بینندگان روبه‌رو می‌شود، برای آن‌ها و حتی با همراهی خودشان اجرا می‌کند. اجرایی تک‌نفره که می‌تواند شامل داستان، خاطره، جوک و لطیفه و شوخی‌هایی از این دست باشد. این اجرا معمولا در حالت ایستاده انجام می‌شود، علت نام‌گذاری آن (Stand-up = ایستاده) نیز همین است.
استندآپ کمدین برای انتقال مفاهیم و مضامین به مخاطب‌ها، به اجرای نمایشی می‌پردازد که در آن نقش خودش را بازی می‌کند و مخاطب هم از این مسئله آگاه است. نمایشی با اجرای سریع و محتوایی که معمولا از مشکلات و مسائل اجتماعی سرچشمه می‌گیرد و نهایتا باعث خنداندن مخاطب می‌شود؛ همان کاری که کمدی و کمدین انجام می‌دهند.
اجرای استندآپ کمدی به صورتی که الان شاهد آن هستیم، از قرن بیستم و در آمریکا رایج شد. ریشه آن را می‌توان در سخنرانی‌های کوتاه، نقالی‌ها و اجراهای تلفیقی اروپایی به نام وودویل (Vaudeville) که شامل چند آیتم متشکل از اجرای موسیقی‌های عامه پسند (Pop)، نمایش، شعبده‌بازی، رقص و برنامه‌های تقلید صدا و ادابازی بود، پیدا کرد.
بهترین استند آپ کمدین های ایرانی
استندآپ کمدی در ایران سابقه نسبتا کمی دارد. تئاترهایی با محتوای کمدی و طنز از سال‌ها پیش مورد توجه مردم قرار گرفتند. از نمایش‌های تلخک‌ها در دوره قاجار گرفته تا تئاترهای معاصر و نمایش‌هایی با بازی قدرت الله ایزدی، معروف به رشید و یا تئاترهایی مثل «دروغ چرا؟» و «قهوه‌خانه زری خانم» ساخته بهزاد محمدی، سال‌ها باعث خنده مخاطبین شدند. اما نمایشی که مطابق تعریف جهانی استندآپ کمدی باشد، طی چند سال اخیر و از طریق برنامه تلویزیونی خندوانه ساخته رامبد جوان جایش را در سبد فرهنگی و تفریحی ایرانی‌ها پیدا کرده است.
همچنین از منوچهر نوذری و علی تابش به عنوان قدیمی‌ترین کمدین‌هایی که اجراهایی نزدیک به استندآپ کمدی داشتند نام برده می‌شود. در ادامه این بخش موفق ترین استنداپ کمدین های ایرانی که با اجراهایشان بارها و بارها لبخند بر لب ایرانیان نشانده‌اند را به شما معرفی می‌کنیم. شما اجرای کدامیک از بهترین شومن های ایرانی این لیست را تماشا کرده‌اید؟
1. حمید ماهی صفت ؛ از بهترین استند آپ کمدین های ایرانی
حمید ماهی صفت را پدر استندآپ کمدی ایران می‌دانند. او که متولد سال 1338 است، در جوانی و قبل از انقلاب کار خودش را در تقلید صدا و لطیفه‌گویی آغاز کرد. اما فعالیت رسمی او مجددا از سال 1376 و در قالب ویدیوهایی که عمدتا مربوط به اجرای او در برنامه‌های سازمانی بود، شکل گرفت. در دوره‌ای که خبری از فضای مجازی و اینترنت پرسرعت و همگانی نبود، نام حمید ماهی صفت به عنوان مستر‌بین ایران روی زبان‌ها افتاد. استندآپ کمدی‌های او معمولا شامل گفتن جوک و لطیفه، تقلید صدا و خواندن می‌شوند.
انتخاب او به عنوان نفر اول این فهرست هم به واسطه قدمت و هم به خاطر باز کردن مسیری است که در شوخی با سیاست، قومیت‌ها، نوع مناسب جوکر بودن (کسی که لطیفه و جوک تعریف می‌کند) و نهایتا شروع کاری است که خودش و همکارانش آن را ادامه دادند.
2. حسن ریوندی ؛ از بهترین شومن های ایرانی
حسن ریوندی استندآپ کمدین، شومن و مجری ایرانی و متولد سال 1355 است. ریوندی نیز در نوجوانی متوجه استعداد خود در کار طنز و تقلید صدا شد و در ادامه راه و در جوانی، به صورت حرفه‌ای به کار صداسازی پرداخت؛ آنقدر جدی که سلفژ را نزد خواننده معروف، استاد محمد نوری فراگرفت. استندآپ کمدی‌های ریوندی معمولا شامل تقلید صدا و شوخی با مسائل مختلف اجتماعی می‌شوند و البته طبق گفته خودش، بسیاری از آن‌ها فی‌البداهه هستند. او اولین کنسرت خنده ایران را در سال 1392 و در برج میلاد تهران اجرا کرد. برنامه‌ای که فقط شامل استندآپ کمدی بود و سبک و سیاق برنامه‌های جهانی مرتبط را داشت.
جالب است بدانید که او از بهترین کمدین های ایرانی در اینستاگرام نیز هست و پیج او پرفالوورترین پیج ایرانی اینستاگرام است.
3. مهران مدیری ؛ از معروف ترین کمدین های ایران
مهران مدیری به عنوان کارگردان و بازیگری موفق سال‌هاست بخش اعظمی از محتوای طنز تلویزیون و سینمای ایران را تولید می‌کند. اما طی سال‌های اخیر و در برنامه دورهمی، شاهد اجراهای استندآپ کمدی او که با استقبال و خنده مخاطبان همراهند بوده‌ایم.
استندآپ کمدی‌های مهران مدیری، در ترکیب با شومن (Showman) بودن او اجرا می‌شوند؛ تلفیقی از جوک‌ها، داستان‌گویی و کنایه‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی. صرف نظر از این که گاهی گفته‌های او تکراری هستند و قبلا هم شنیده یا خوانده شده‌اند، باز هم اجرای مدیری و توانایی او در بیان، باعث استقبال عموم از این استندآپ‌های کوتاه شده است. برای خواندن بیوگرافی مهران مدیری می‌توانید به این مقاله مراجعه کنید.
4. حامد آهنگی ؛ از بهترین شومن های ایرانی
حامد آهنگی مجری و استندآپ کمدین است. او از افرادی است که تا حد زیادی با حضور و اجرا در برنامه خندوانه به شهرت رسید، اما این که بخواهیم موفقیت او را صرفا منوط به حضور او در این برنامه بدانیم، کم‌لطفی است.
آهنگی فعالیتش را از سال 1380 شروع کرده و در جنگ‌های شبانه و برنامه‌های سازمانی به اجرای نمایش‌های کمدی در قالب استندآپ پرداخت. در سال 1395 در خندوانه اجرا داشت و همین باعث آشنایی بیشتر مردم با او شد. جنگ شب‌های کوروش که با حضور او و در پردیس سینمایی کوروش تهران صورت گرفت، با استقبال فراوان همراه بود.
5. امیر کربلایی زاده ؛ از بهترین استند آپ کمدین های ایرانی
امیر کربلایی زاده، خودش را اولین کسی می‌داند که به سبک غربی و در معنای مدرن به اجرای استندآپ کمدی پرداخته است. خود او در این باره می‌گوید:
استندآپ کمدی در دنیا و ایران زیر 100 سال است که اجرا می‌شود و بسیار جوان است. در ایران پیش پرده خوانی‌هایی که استاد انتظامی می‌دادند به استندآپ نزدیک بوده است. استندآپ به معنی نقد یا به چالش کشیدن رفتارهای سیاسی، اجتماعی، جنسی و دینی است. به چالش کشیدن رفتارهای درست و غلط انسان با استفاده از ابزار طنز و کمدی است. استندآپ تماشاگر را علاوه بر خنداندن، به اندیشه به رفتارش و به آن چیزی که در دنیا و بین انسان و خدا هست وادار می کند.
کربلایی زاده اجرای استندآپ کمدی را از سال 91 و با اجرا در کافه‌ها شروع کرده است.
6. علی مشهدی ؛ از بهترین استند آپ کمدین های ایرانی
علیرضا مسعودی مشهدی که او را با نام علی مشهدی نیز می‌شناسیم، در شهریور سال 1351 به دنیا آمد. او علاوه بر استندآپ کمدی، در حوزه‌های کارگردانی، نویسندگی و بازیگری نیز فعالیت می‌کند. او با نویسندگی بخش‌هایی از برنامه ساعت خوش در سال 1374 پا به دنیای هنر گذاشت. در سال‌های بعد نیز نویسندگی چند سریال کمدی از جمله کوچه اقاقیا، سه در چهار و آقا و خانم سنگی را برعهده داشت.
اولین اجرای استندآپ کمدی علی مشهدی، از بهترین شومن های ایرانی، در برنامه خندوانه رامبد جوان در سال 1394 بود. او پیش از حضور در این برنامه با رامبد جوان دوست بود و همین رفاقت سبب شد که جوان به او پیشنهاد اجرای استندآپ کمدی در برنامه خندوانه را بدهد. اگر تا کنون اجراهای علیرضا مسعودی، از بهترین شومن های ایرانی، را تماشا کرده باشید، قطعا با خاطرات سربازی او آشنا هستید. این خاطرات از محبوب‌ترین و البته خنده‌دارترین بخش‌های اجراهای او هستند.
7. مهران غفوریان ؛ مقام اول بهترین استند آپ کمدی خندوانه
کمتر ایرانی‌ای را می‌توان پیدا کرد که نام مهران غفوریان را نشنیده باشد. غفوریان بازیگر، کمدین و کارگردان متولد 1353 است. او از سال 1373 پا به عرصه‌ی بازیگری گذاشت و در سال 1380 با بازی در مجموعه زیر آسمان شهر، به شهرت رسید. غفوریان سپس در سریال‌ها و فیلم‌های سینمایی متعددی حضور پیدا کرد و رفته‌رفته به یکی از بهترین کمدین‌های ایرانی تبدیل شد.
او در سال 1394 در مسابقه خنداننده برتر در برنامه خندوانه شرکت کرد و در کنار امیر مهدی ژوله، به‌عنوان موفق ترین استنداپ کمدین ایرانی برنامه خندوانه انتخاب شد. مهران غفوریان پس از این مسابقه در فصل‌های بعدی خندوانه نیز به اجرای استندآپ کمدی پرداخت. موضوعاتی که او در اجراهایش مطرح می‌کند نیز متفاوت هستند؛ از مسائل اجتماعی گرفته تا انواع دست دادن و ریزش مو. مهران غفوریان، از بهترین استند آپ کمدین های ایرانی در مصاحبه‌ای عنوان کرد که فعالیتش به عنوان یک استندآپ کمدین روی بازیگری‌اش تأثیر مثبتی داشته است.
8. امیرمهدی ژوله ؛ مقام اول بهترین استند آپ کمدی خندوانه
همانطور که پیش‌تر اشاره کردیم، در سال 1394 رامبد جوان در برنامه خندوانه مسابقه‌ای تحت عنوان خنداننده برتر راه انداخت. هنرمندان و کمدین‌های مطرحی همچون مهران غفوریان، امین حیایی، جواد رضویان و … در این مسابقه شرکت کردند. یکی از شرکت‌کنندگان این مسابقه که موفق شد به همراه مهران غفوریان جایگاه اول را کسب کند، امیر مهدی ژوله بود. ژوله متولد مرداد 1358 است و سال‌ها به‌عنوان نویسنده سریال‌های مهران مدیری و مهدی مظلومی فعالیت می‌کرد. اما شهرت ژوله با ورود او به دنیای استندآپ کمدی چندبرابر شد. او بعد از این اجراها، فعالیت بازیگری را نیز آغاز کرد.
امیرمهدی ژوله، موفق ترین استنداپ کمدین ایرانی، در استندآپ‌هایش به موضوعات مختلفی می‌پردازد. یکی از پرحاشیه‌ترین استندآپ‌های او درباره خوانندگان زیرزمینی بود که باعث آزردگی طرفداران این خوانندگان شد. ژوله همچنین به بیماری ام‌اس مبتلا است و در یکی از اجراهایش به این بیماری پرداخت.
9. مکس امینی ؛ از کمدین های ایرانی خارج از کشور
یکی از کمدین های ایرانی امریکایی که در این فهرست به شما معرفی می‌کنیم، مکس امینی است. مکس امینی کمدین ایرانی تبار و اهل آمریکا است. اگرچه اکثر اجراهای استندآپ کمدی او به زبان انگلیسی است، یکی از موضوعات اصلی‌ای که او در این اجراها مطرح می‌کند، فرهنگ ایران و مسائل مرتبط با آن است. او همچنین به‌عنوان بازیگر در چندین مجموعه تلویزیونی آمریکایی حضور داشته.
مکس امینی، موفق ترین استنداپ کمدین ایرانی در آمریکا، در سال 2002 این حرفه را آغاز کرد و از آن پس در تورهای مختلفی برنامه‌هایش را در شهرها و کشورهای متفاوت اجرا کرده است.
10. ماز جبرانی ؛ از کمدین های ایرانی خارج از کشور
مازیار جبرانی معروف به ماز جبرانی، یکی دیگر از بهترین استند آپ کمدین های ایرانی در خارج از کشور است. او در عرصه بازیگری نیز فعالیت می‌کند. مازیار جبرانی در اسفند 1350 در ایران به دنیا آمد و وقتی شش سالش بود، به همراه پدر و مادرش به آمریکا مهاجرت کرد. او بعد از دریافت مدرک کارشناسی علوم سیاسی، به تحصیل در مقطع دکترا پرداخت اما قبل از اینکه دوره تحصیلش تمام شود، آن را رها کرد و ترجیح داد رویای کودکی‌اش، یعنی بازیگر و کمدین شدن را دنبال کند.
ماز جبرانی، موفق ترین استنداپ کمدین ایرانی، در اجراهایش به مسائل نژادی، مسائل مربوط به خاورمیانه، اسلام‌هراسی، فرهنگ ایران و همچنین دید نادرست جامعه آمریکا نسبت به کشورهای خاورمیانه می‌پردازد.
کلام آخر
در این مقاله سعی کردیم از تاریخ استندآپ کمدی و چگونگی شکل‌گیری آن برای شما بگوییم و فهرست بهترین و موفق ترین استنداپ کمدین ایرانی را به شما معرفی کنیم. همچنین شیوه‌های مختلفی را که هر کدام از استندآپ کمدین‌ها برای ارائه هنرشان در نظر گرفته‌اند را عنوان کردیم. حالا بعد از آشنایی با فهرست استندآپ کمدین‌های ایرانی، به ما بگویید که اجراهای کدامیک از آن‌ها را بیشتر می‌پسندید؟ موفق ترین استنداپ کمدین ایرانی از نظر شما کیست؟ فراموش نکنید نظراتتان را از طریق بخش دیدگاه‌ها در پایین این صفحه با ما و خوانندگان پلازا به اشتراک بگذارید.
.svg){kind=avatar}