برای بزرگسالان انتخاب اسباب بازی کودک می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. ولی با دانستن چند نکته می‌توانید مناسب‌ترین انتخاب را برای کودک دلبندتان داشته باشید.
اسباب بازی در زندگی کودک نقش مهم و موثری دارد. اسباب بازی برای کودکان نوعی غذای روانی است و می‌توان گفت که یکی از نیازهای مهم آنها به حساب می‌آید و جزئی از زندگی‌شان را تشکیل می‌دهد. چنانچه اسباب بازی کودک با دقت و بر طبق اصول روانشناسی و هدف‌های آموزشی انتخاب شود، در زندگی اجتماعی و روانی و در رشد فکری و تربیتی آنان بسیار مؤثر خواهد بود. در ادامه با راهنمای خرید اسباب بازی کودک 1 ساله تا 3 ساله همراه پلازا باشید.
آنچه در ادامه می‌خوانید:
اسباب بازی برای کودکان 1 ساله
در این بخش نکات خرید اسباب بازی برای کودکان 1 ساله را مرور خواهیم کرد.
ویژگی های اسباب بازی کودک 1 ساله
در این سن بسیاری از کودکان می‌توانند چیزی را با انگشت شست و سایر انگشتان بگیرند، می‌توانند با دست غذا بخورند، با استفاده از تکیه‌گاه راه بروند و کلمات ساده‌ای مثل بابا و مامان را ادا کنند. بنابراین لازم است که اسباب بازی کودک یک ساله متناسب با وضعیت و شرایط رشدی آنها انتخاب شود. در این سن جنسیت کودکان ملاک اصلی نیست. آنها طبق ویژگی‌های رشدی، مایلند اشیا و چیزهای کوچک را با انگشتان بگیرند و به طرف دهان ببرند.
در این مرحله چون دندان‌های شیری آنان در حال رشد و نمو است، می‌خواهند هرچه به دست می‌آورند میان فک‌های خود فشار دهند. به تدریج، توجه آنها به اشیای رنگی بیشتر می‌شود. بنابراین بجاست که اسباب‌بازی‌هایی که برای این قبیل کودکان تهیه می‌شود نرم و حتی‌الامکان قابل شستشو و نشکن باشد و نوک‌تیز، لبه‌دار و یا فلزی نباشد.
انواع اسباب بازی برای کودکان یک ساله
جغجغه: وسیله‌ای است که به تحریکات لمسی و حرکتی کودک پاسخ می‌دهد و تولید صدا می‌کند. جغجغه انواع فشاری و حرکتی دارد که کودک با فشردن یا تکان دادن آنها تولید صدا می‌کند. استفاده از جغجغه باعث پرورش حس شنوایی، آموزش اصوات متفاوت، تحریک حس بینایی و افزایش قدرت و هماهنگی انگشتان و ساعد و بازو می‌شود.
آویز: نوع دیگر از اسباب‌بازی‌های کودکان، آویزان کردنی‌اند که در معرض دید کودک قرار داده می‌شوند تا کودک آنها را ببیند و بگیرد. توپ پارچه‌ای، زنگوله و عروسک آویزان شده از همین دسته به حساب می‌آیند. با کشیدن نخ برخی از این عروسک‌ها یا حیوانات پارچه‌ای کوچک، آهنگی شروع به نواختن می‌کند که برای کودک بسیار لذت‌بخش است.
کرادل: وسایل متحرکی هستند که روی گهواره کودک آویزان می‌شوند، تولید صدا می‌کنند، براق و رنگی‌اند، ولی بسیار محکم و بادوام ساخته شده‌اند. کودک می‌تواند در سن 6 ماهگی به بعد به کمک آنها خود را از حالت خوابیده و نشسته بلند کند.
اسباب بازی برای کودکان 2 ساله
در این بخش نکات خرید اسباب بازی برای کودکان دو ساله را مرور خواهیم کرد.
ویژگی اسباب بازی کودک 2 ساله
بسیاری از کودکان در این سن می‌توانند نوشیدنی‌ها را با فنجان بخورند. کفش‌ها و جوراب‌های خود را درآورند، صفحات کتاب را ورق بزنند و از خط‌خطی کردن لذت ببرند. اغلب کودکان دو ساله دیگر در این سن راه افتاده‌اند و می‌توانند توپی را پا بزنند. آنها با گذاشتن قطعاتی روی هم می‌توانند برج بسازند، قسمت‌های مختلف بدن مانند چشم‌ها، بینی و دهان خود را نشان دهند، با قاشق و چنگال غذا بخورند و لباس خود را بدون کمک درآورند. همچنین برخی از کودکان در این سن می‌توانند خط مستقیمی رسم کنند.
با در نظر گرفتن ویژگی‌های رشدی ذکرشده اسباب بازی کودک دو ساله بهتر است که رنگین و متحرک انتخاب شود، به گونه‌ای که برای کودک تازگی داشته باشد و ضمناً قوه بینایی آنها را نیز پرورش دهد. معمولاً رنگ قرمز اولین رنگی است که توجه کودک را جلب می‌کند.
انواع اسباب بازی برای کودکان دو ساله
وسایل متحرک: وسایلی‌اند که از قطعات رنگی و سبک و متصل به هم تشکیل‌شده و با جریان مختصر هوا به حرکت درمی‌آیند. این وسایل را باید در محدوده دید کودک آویخت. رنگ درخشان آنها ممکن است نظر کودک را به خود جلب کند. با به حرکت درآوردن این وسایل در جلو چشمان خردسال به صورت افقی، عمودی، دایره‌ای و زیگزاگ می‌توان حرکات چشم کودک را مشاهده و عضلات چشم او را تقویت کرد. وسایل متحرک باعث افزایش تجربیات حسی-حرکتی خردسالان می‌شوند. همچنین هشیاری، تمرکز و کنجکاوی را در کودک افزایش می‌دهند.
مکعب‌ها: این مکعب‌ها در اندازه‌ها و رنگ‌های گوناگون ساخته شده‌اند و کودک می‌تواند با آنها برج، پل یا چیزهای دیگر بسازد. کودک بعد از ساختن برج یا خانه‌های چند طبقه با ضربه‌ای آن را خراب می‌کند و از فروریختن مکعب‌ها و صدای حاصل از آن لذت می‌برد. همچنین ضمن بازی با قطعات مکعبی، با مفاهیم ذهنی آشنا می‌شود. مثلاً هنگام ساختن پل، ذهنش را درباره تعادل اجسام، بلندی و کوتاهی و برقراری تناسب بین پایه‌ها به فعالیت می‌اندازد.
هماهنگی بین حرکات چشم و دست تقویت می‌شود. با جنس، رنگ و اشکال مختلف آشنا می‌گردد و درمی‌یابد که وقتی سطح طبقه زیرین به اندازه کافی وسیع‌تر از طبقات بالایی نباشد، قطعات فرو می‌ریزند و هرچه ساختمان بلندتر شود، احتمال سقوط و فروریزی آن نیز بیشتر می‌شود.
لگو: قطعات و حجم‌های مختلف و قابل اتصال به یکدیگر که از ترکیب آنها حجم‌ها و ساختمان‌های متفاوتی به دست می‌آید لگو نامیده می‌شود. جنس لگو معمولاً پلاستیکی است. می‌توان از کودک خواست که قطعات سفید و قرمز را جدا کند و یا قطعات همشکل را کنار بگذارد. آنگاه ستون‌هایی از قطعات همرنگ یا همشکل بسازد و سپس به بازی دلخواه خود ادامه دهد.
لگو ابزاری برای یادگیری است که سبب رشد و هماهنگی مهارت‌های بدنی می‌شود. هنگام بازی با آن تصورات و تخیلات کودک تحریک می‌شود و قوه خلاقیت، حافظه بینایی و تجسم او پرورش می‌یابد. می‌توان از کودک درباره طرحی که در ذهن خود دارد پرسش کرد. برای مثال از او بپرسید «چه چیزی می‌خواهی بسازی؟»، «خانه‌ای با 2 یا 3 اتاق؟»، «با باغچه یا بدون باغچه؟»، «با پارکینگ یا بدون پارکینگ؟» و…
پازل‌های جا گذاردنی: به کمک این اسباب‌بازی‌ها کودک اشکال هندسی را خواهد شناخت و با مفاهیمی همچون اندازه و حجم آشنا می‌شود. در این بازی کودک اشکال هندسی را تشخیص داده و آنها را در جای مناسب خود قرار می‌دهد. این قطعات سه‌بعدی وقتی درون حفره قرار می‌گیرند به حالت دوبعدی درمی‌آیند. این نوع از اسباب بازی کودک را با مفاهیم طول، عرض، ارتفاع، سطح، حجم، رنگ و اشکال مختلف هندسی آشنا می‌کند. علاوه بر آن دقت کودک را افزایش داده و باعث هماهنگی بین چشم و دست می‌شود.
اسباب بازی برای کودکان 3 ساله
در این بخش نکات خرید اسباب بازی برای کودکان سه ساله را مرور خواهیم کرد.
ویژگی اسباب بازی کودک 3 ساله
کودکان در سه سالگی معمولاً می‌توانند با استفاده از قاشق و چنگال غذا بخورند. بسیاری از آنها می‌توانند دایره بکشند، سه‌چرخه سواری کنند، جمله‌های کوتاهی را بیان کنند و تند بدوند. بیشتر آنها در این سن نام کوچک و فامیلی خود را می‌دانند. کودکان بزرگتر که می‌شوند علاقه فراوانی به تماشای کتاب‌های مصور و رنگی پیدا می‌کنند. در حقیقت این امر ازنظر روانشناسی نوعی اسباب بازی آموزنده و سرگرم‌کننده محسوب می‌شود و در مراحل بعدی یعنی در سنین کودکستان و دبستان در یادگیری کمک فراوانی به آنها می‌کند.
اسباب بازی برای کودک دو تا سه ساله را می‌توان تا حدی شبیه به هم دانست، با این تفاوت که کودکان در سن سه سالگی علاوه بر قوه بینایی لازم است که قوه حرکتی آنها نیز پرورش یابد. اسباب بازی کودک سه ساله بیشتر متناسب با جنب‌وجوش او در نظر گرفته می‌شود.
انواع اسباب بازی برای کودکان سه ساله
وسایل هل دادنی و کشیدنی: مانند فرغون‌های کوچک، دوچرخه، سه‌چرخه و ماشین‌هایی که کودک آنها را با نخی چند متری به دنبال خود می‌کشد، چون باعث حرکت و جابه‌جایی می‌شوند. این امر سبب می‌شود که کودک در حین فعالیت و حرکت از مکان‌های مختلف بازدید کند و مسیر حرکت را ارزیابی کند. از این‌رو باعث تقویت عضلات بزرگ کودک و کسب مهارت‌های لازم برای راه رفتن، پریدن و دویدن می‌شوند.
وسایل لی‌لی کردن: رسم چند خانه با گچ یا زغال روی زمین و استفاده از یک تکه سنگ و لی‌لی کردن، یکی از بازی‌های دل‌چسب کودکان است. لی‌لی کردن باعث توسعه هماهنگی عضلانی کودک می‌شود و حرکاتی نظیر ایستادن، پریدن با یک پا و حفظ تعادل را در او تقویت می‌کند.
وسایل غلتانیدنی: این مورد یکی از ساده‌ترین اسباب بازی کودک به حساب می‌آید که مناسب تمام رده‌های سنی است. وسایلی مانند توپ که کودک می‌تواند آن را قل دهد، پرتاب و دنبال کند، بازی‌های مناسبی هستند. اگر درون توپ زنگوله‌ای تعبیه‌شده باشد که ضمن غلتیدن تولید صدا کند، برای کودک خوشایندتر است.
وسایل پیچ کردنی: استفاده از پیچ و مهره‌های چوبی یا پلاستیکی در اندازه‌های مختلف و رنگ‌های متنوع باعث هماهنگی بیشتر حرکات چشم و دست می‌شوند و مهارت‌های انگشتان را افزایش می‌دهند.
کلام آخر
انتخاب اسباب بازی کودک مناسب، نیاز به توجه به ویژگی‌های رشدی کودک و همچنین مشورت با روانشناسان و متخصصان دارد. در این مطلب قصد آن را داشتیم تا شما را اندکی با دنیای بزرگ اسباب بازی کودک در سنین مختلف آشنا کنیم. لازم به ذکر است که موارد ذکر شده تنها موارد مناسب برای انتخاب اسباب بازی نیستند و موارد بسیار زیاد دیگری نیز وجود دارند که به دلیل جلوگیری از طولانی شدن این مقاله از آنها صرف‌نظر شده است. امیدواریم که این مطلب برای شما مفید واقع شده باشد. اگر پیشنهاد یا تجربه‌ای در زمینه خرید اسباب بازی کودک دارید، خوشحال می‌شویم که در قسمت کامنت‌ها آن را با ما به اشتراک بگذارید.