الزام گوگل به احراز هویت توسعه‌دهندگان برای اپلیکیشن‌های اندروید خارج از پلی‌استور
گوگل اعلام کرد که قصد دارد تدابیر امنیتی مربوط به توزیع اپلیکیشن‌های اندروید را سخت‌گیرانه‌تر کند. بر اساس اطلاعیه جدید، از سال آینده، گوگل نه‌تنها از توسعه‌دهندگانی که اپلیکیشن خود را در پلی‌استور منتشر می‌کنند، بلکه از تمام توسعه‌دهندگانی که اپلیکیشن‌هایشان را از هر طریق دیگری روی دستگاه‌های اندرویدی منتشر می‌کنند نیز احراز هویت خواهد گرفت. این تغییر روی تمام دستگاه‌های اندرویدی تاییدشده اعمال می‌شود، اما اجرای آن به‌صورت تدریجی و مرحله‌ای خواهد بود.
گوگل تاکید کرده که این اقدام به معنای بسته‌شدن اندروید نیست؛ توسعه‌دهندگان همچنان می‌توانند اپ‌ها را از طریق فروشگاه‌های جانبی یا حتی سایدلودینگ منتشر کنند. اما دیگر امکان ناشناس‌ماندن وجود ندارد. دلیل این تصمیم، جلوگیری از فعالیت افراد سودجو است که با هویت جعلی اقدام به توزیع بدافزار، کلاهبرداری مالی یا سرقت اطلاعات شخصی کاربران می‌کردند. طبق آمار گوگل، میزان بدافزاری که از طریق منابع اینترنتی (سایدلودینگ) وارد دستگاه‌ها شده، بیش از ۵۰ برابر بیشتر از پلی‌استور بوده است؛ جایی که از سال ۲۰۲۳ احراز هویت توسعه‌دهندگان الزامی شده بود.
جدول زمانی اجرای طرح:
اکتبر ۲۰۲۵: توسعه‌دهندگان می‌توانند برای دسترسی زودهنگام ثبت‌نام کنند و بازخورد بدهند.
مارس ۲۰۲۶: الزام به احراز هویت برای همه توسعه‌دهندگان فعال می‌شود.
سپتامبر ۲۰۲۶: اجرای اجباری در کشورهای برزیل، اندونزی، سنگاپور و تایلند.
از سال ۲۰۲۷: گسترش الزامی‌شدن احراز هویت به سطح جهانی.
برای احراز هویت، توسعه‌دهندگان باید نام و نام خانوادگی، آدرس، ایمیل و شماره تلفن خود را ارائه دهند. این موضوع ممکن است باعث شود توسعه‌دهندگان مستقل برای حفظ حریم خصوصی خود مجبور به ثبت کسب‌وکار شوند. اپل نیز تغییر مشابهی را اوایل امسال در اتحادیه اروپا برای رعایت مقررات DSA اجرا کرده بود. گوگل همچنین اعلام کرده که برای دانشجویان و توسعه‌دهندگان که به صورت تفننی فعالیت می‌کنند (هابیست‌ها)، نوع متفاوتی از حساب کاربری در کنسول توسعه‌دهندگان اندروید ارائه خواهد شد؛ زیرا نیازهای آن‌ها با توسعه‌دهندگان تجاری تفاوت دارد.
الزام گوگل به احراز هویت توسعه‌دهندگان اپلیکیشن اندروید حتی در خارج از پلی‌استور، برای بازار ایران چند پیامد مهم خواهد داشت:
مارکت‌های ایرانی مثل بازار و مایکت، که بیشتر روی سایدلودینگ و نصب مستقیم متکی هستند، در آینده ناچار خواهند بود از توسعه‌دهندگان مدارک هویتی معتبر بخواهند. این کار ممکن است بخشی از توسعه‌دهندگان کوچک و مستقل را از ادامه فعالیت منصرف کند.
از آنجایی‌که توسعه‌دهندگان ایرانی به‌طور مستقیم نمی‌توانند از سرویس‌های رسمی گوگل استفاده کنند، روند احراز هویت برای آن‌ها بسیار پیچیده‌تر خواهد شد. احتمالاً نیاز به واسطه یا ثبت شرکت در خارج از ایران وجود خواهد داشت؛ کاری که هزینه و ریسک بالایی دارد.
این تغییر می‌تواند باعث شود اپلیکیشن‌هایی که صرفاً برای تبلیغات یا با هدف سوءاستفاده از داده‌های کاربران ساخته می‌شوند، کمتر در دسترس باشند. برای کاربران ایرانی این خبر خوبی است، چون سطح امنیت بالاتر می‌رود.
توسعه‌دهندگان دانشجو یا شخصی در ایران که برای سرگرمی یا کارهای کوچک اپ می‌سازند، احتمالاً دچار مشکل می‌شوند. هرچند گوگل گفته حساب جداگانه برای آن‌ها در نظر گرفته، اما دسترسی به این نوع حساب هم تحت تحریم‌ها می‌تواند دشوار باشد.
مثل همیشه، احتمال دارد برخی توسعه‌دهندگان ایرانی از شرکت‌های واسط یا هویت‌های غیرایرانی برای ثبت اپلیکیشن خود استفاده کنند. با این حال، هزینه و ریسک چنین راهکارهایی بالاتر از گذشته خواهد بود.
این سیاست گوگل در بلندمدت باعث شفافیت و امنیت بیشتر اکوسیستم اندروید خواهد شد، اما برای توسعه‌دهندگان ایرانی، با توجه به تحریم‌ها و محدودیت‌های دسترسی، یک مانع جدی ایجاد می‌کند. در نتیجه احتمالاً توسعه‌دهندگان بزرگ و شرکت‌ها قادر به تطبیق خواهند بود، اما توسعه‌دهندگان کوچک و مستقل بیشترین آسیب را خواهند دید.