فراستی و فیلم‌های ماندگار سینمای ایران؛ از «حاجی آقا آکتور سینما» تا «نرگس»
در ویژه‌برنامه «کات» به مناسبت روز ملی سینما، مسعود فراستی در گفت‌وگو با سعید مروتی دیدگاه‌های خود را درباره مهم‌ترین فیلم‌ها و فیلمسازان تاریخ سینمای ایران بیان کرد.
او در ابتدای سخنانش از «حاجی آقا آکتور سینما» و «دختر لر» به‌عنوان آثاری ماندگار یاد کرد که هنوز ارزش تماشا دارند؛ اولی به دلیل اندیشه پشت آن و دومی به‌خاطر تکنیک سینمایی. به اعتقاد او، اوگانیانس و اردشیر ایرانی نقش ویژه‌ای در تاریخ سینمای ایران داشته‌اند و اسماعیل کوشان نیز فیلمسازی مهم محسوب می‌شود، صرف‌نظر از موافقت یا مخالفت با او.
فراستی درباره ساموئل خاچیکیان گفت: «چهار راه حوادث» فیلمی بسیار جدی و همچنان مهم است، هرچند او «ضربت» را بیشتر می‌پسندد. او معتقد است خاچیکیان از بسیاری از فیلمسازان امروز جلوتر و «سینماگرتر» است. همچنین فرخ غفاری را نخستین روشنفکر واقعی سینمای ایران دانست و «شب قوزی» را بدون ژست روشنفکری معرفی کرد. به گفته او، کانون فیلم ایران را فرخ غفاری پایه‌گذاری کرد.
در بخش دیگری از صحبت‌ها، فراستی درباره داریوش مهرجویی گفت: «اجاره‌نشین‌ها» بهترین فیلم اوست. او «هامون» را اثری با «عرفان مضمحل» خواند و تأکید کرد که تنها فیلم قابل اعتنای مهرجویی همین «اجاره‌نشین‌ها»ست. فراستی افزود نقد مثبت اولیه‌اش بر «خانه دوست کجاست» عباس کیارستمی را پس گرفته و آن را فیلم خوبی نمی‌داند.
او در ادامه، درباره مسعود کیمیایی گفت: «قیصر» را به «گاو» ترجیح می‌دهد، زیرا قیصر شخصیت‌پردازی سینمایی دارد و صحنه حمام آن هنوز در یادها مانده است. «طوقی» فیلم خوبی است اما «سوته‌دلان» را نمی‌پسندد. «گوزن‌ها» به باور او بهترین فیلم کیمیایی است که با وجود از کار افتادن مضامین سیاسی‌اش، به دلیل بازی‌ها، حس و عنصر رفاقت همچنان ماندگار است. همچنین «دندان مار» را بهترین اثر کیمیایی پس از انقلاب دانست؛ فیلمی تازه، با شخصیت‌پردازی درست و بازگشت به جنوب شهر.
او درباره دیگر کارگردانان چنین گفت: «عروس» بهترین فیلم بهروز افخمی است و «نرگس» بهترین فیلم رخشان بنی‌اعتماد. «بچه‌های آسمان» هم به باور او بهترین فیلم مجید مجیدی است. کامران شیردل یکی از مهم‌ترین مستندسازان ایران معرفی شد و «صبح روز چهارم» او ستایش شد. سهراب شهید ثالث نیز فیلمسازی با سبک شخصی و قابل احترام دانسته شد.
فراستی درباره آثار علی حاتمی اظهار داشت: «حاجی واشنگتن» فیلمی مهم است اما تفسیر آن به‌عنوان تصویر امروز ایران را «پرت و پلا» خواند. درباره بهرام بیضایی نیز گفت: «مرگ یزدگرد» فیلم مهمی است، اما بهترین فیلم بیضایی که به‌معنای واقعی «سینمایی» است، «باشو غریبه کوچک» است.
او در بخش دیگری از گفت‌وگو، فیلم‌های «بایکوت»، «دستفروش»، «عروسی خوبان» و «بایسیکل‌ران» را آثاری تأثیرگذار اما نه چندان خوب دانست. همچنین «اجاره‌نشین‌ها» را حتی برتر از «ناخدا خورشید» ناصر تقوایی توصیف کرد.
فراستی در نهایت ژانر دفاع مقدس را مهم‌ترین گونه سینمایی پس از انقلاب معرفی کرد و تأکید داشت که پراتیک و تجربه مستقیم فیلمسازان در دوران جنگ باعث شد سینمایی واقعی و رشد یافته شکل بگیرد. او رسول ملاقلی‌پور را فیلمسازی دانست که آنچه بیضایی قصد داشت در سینما انجام دهد، ملاقلی‌پور در «سفر به چذابه» بدون ادا و اطوار محقق کرد. به باور فراستی، چهره اصلی این ژانر ابراهیم حاتمی‌کیاست که جایگاهش در تاریخ سینمای ایران تثبیت شده است.
منبع: فرارو