در ادامه سلسله نشستهای «کلاسیکهای کانون کارگردانان»، شامگاه ۲۹ آبان با نمایش فیلم «شبح کژدم»، مراسم بزرگداشت کیانوش عیاری در موزه سینمای ایران برگزار شد. در این برنامه از کیانوش عیاری، سالار عشقی و لادن طاهری بهعنوان سه چهره اثرگذار سینمای ایران تقدیر شد.
مرور دوباره «شبح کژدم» و جایگاهش در سینمای ایران
اصغر نعیمی با قرائت بیانیه کانون کارگردانان، بر تأثیرگذاری «شبح کژدم» بر نسلی از فیلمسازان تأکید کرد؛ فیلمی که با روایتی متفاوت و استفاده از فرمهای تازه، مسیر جدیدی پیش روی سینمای ایران گشود. در این بیانیه «شبح کژدم» نمونهای از خلق جهانی شخصی با امکانات محدود توصیف شد.
امیریوسفی: «شبح کژدم» معیارهای تازهای تعریف کرد
محسن امیریوسفی در سخنان خود به اهمیت سال ۱۳۶۵ اشاره کرد؛ سالی که بهگفته او، چندین فیلم ماندگار تولید شد و «شبح کژدم» یکی از شاخصترین آنان بود. او تاکید کرد:
«این فیلم از نخستین آثار پس از انقلاب بود که صدا در همان محل فیلمبرداری ضبط شد، در دورهای که تقریباً تمام فیلمها دوبله میشدند.»
روایت عیاری از ۶ ماه تلاش مداوم برای دریافت مجوز صداگذاری همزمان
کیانوش عیاری بخشهایی کمتر شنیدهشده از روند تولید «شبح کژدم» را بیان کرد:
«برای اینکه بتوانم صدا را سر صحنه ضبط کنم، شش ماه بین ارشاد و فارابی رفتوآمد داشتم. آن زمان میگفتند این کار هزینه تولید را بالا میبرد، اما من معتقد بودم کیفیت فیلم ارزش این تلاش را دارد.»
او همچنین از واکنش احساسی حسن رضایی، بازیگر فیلم، یاد کرد که با شنیدن خبر صداگذاری سرصحنه، نگران تواناییاش شده و حتی خواستار کنار رفتن از پروژه شده بود.
جابهجایی مرزهای نظارت
امیریوسفی با اشاره به تأثیرات فنی و محتوایی فیلم توضیح داد:
«صدابرداری همزمان نه فقط یک نوآوری تکنیکی بود، بلکه باعث شد دخالتهای بیرونی کمتر شود و فضای کار حرفهایتر پیش برود. این روحیه متفاوت عیاری بعدها در «کاناپه» نیز دیده شد.»
تقدیر از لادن طاهری؛ مدیر آرام و مؤثر فیلمخانه ملی ایران
در بخش دیگری از مراسم، نشان سپاس موزه سینما به لادن طاهری اهدا شد؛ مدیری که سالها دور از جنجال رسانهای، مسئولیت نگهداری و آرشیو فیلمها را در فیلمخانه ملی ایران برعهده داشته است. او در سخنان کوتاهش تأکید کرد:
«بزرگترین افتخار من اعتماد فیلمسازانی است که آثارشان را برای حفاظت به فیلمخانه میسپارند.»
سالار عشقی؛ کهنسالترین فیلمساز فعال ایران
ویدئویی که در این مراسم پخش شد، به معرفی سالار عشقی اختصاص داشت؛ فیلمسازی که اکنون ۹۷ سال دارد و بهعنوان مسنترین سینماگر زنده ایران شناخته میشود. حضور او روی صحنه با استقبال گرم هنرمندان همراه بود و اصغر نعیمی از آغاز روند ترمیم آثار او توسط فیلمخانه ملی خبر داد.
نمایش نسخه ترمیمشده «شبح کژدم»
در پایان، نسخه بازسازیشده این فیلم کلاسیک با حضور عوامل، سینماگران و علاقهمندان نمایش داده شد؛ نسخهای که بههمت فیلمخانه ملی ایران احیا شده و امکان تماشای دوباره این اثر مهم را فراهم کرده است.
