سرتاسر اروپا، از فنلاند تا پرتقال، از ایرلند تا یونان، به نرم افزارهای مایکروسافت وابسته هستند. همینطور که سیستم های دیجیتال آنها در سایز و اهمیت رشد پیدا می کند. هرروزه کشورها بیشتر و بیشتری به این تشکیلات آمریکایی وابسته می شوند. اما این انحصار چه پیامدهایی به دنبال خواهد داشت؟ این امر چه ریسک اطلاعاتی برای اروپا خواهد داشت؟ و دولت ها برای کم کردن این ریسک چه کارهایی می توانند انجام دهند؟
تخمین زده شده که مایکروسافت سالانه حدود دو بیلیون یورو در اروپا درآمد دارد و این تنها درآمد آنها از بخش عموم مردم است. در سال 2012 کمیسیون اروپا گزارشی را مبنی بر اینکه حدود 1.1 بیلیون یورو پول به صورت، غیر ضروری از بخش عموم جامعه وارد کسب و کار سیستم های خدمات IT شده.
تیم تحقیقات اروپا یا (IE(Investigate Europe که تیمی بین المللی شامل نه روزنامه نگارهستند، در مورد اوضاع وخیم وابستگی اروپا به مایکروسافت تحقیق کردند.
بررسی طی یک دوره سه ماه انجام شد و شامل گستره پیدا کردن حقایق و با مساحبه با کارشناسان متعدد در سرتاسر قاره انجام گرفت و نتایج آن به صورت عمیق در رسانه های اروپایی بررسی شد.
علی رغم این پوشش گسترده مایکروسافت همچنان از بیان نظر خود پیرامون این تحقیق خودداری کرده است. بدون شک امیدشان این است که این موضوع به فراموشی سپرده شود. اما نتیجه تحقیقات IE بسیار جدی بوده و زندگی میلیون ها اروپایی را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
مشکل دقیقا کجاست؟
بر اساس گزارشات Computer Weekly سیستم IT دولت های اروپایی روی نرم افزارهای مایکروسافت و OS اجرا می شوند. این سیستم ها قابل اعتماد به نظر می رسند، فهمیدن آنها آسان بوده و بیشتر مردم با این سیستم ها آشنا هستند. و البته این بدان معنا می باشد که تمامی اطلاعات مردم اروپا –اطلاعات مالیاتی، سلامت و…) همراه با اطلاعات مربوط به امنیت، در فرمت فایل های اختصاصی مایکروسافت هستند. این موضوع در مورد تمامی ارگان های دولتی از بزرگ گرفته تا کوچک صدق می کند. کمیسیون اروپا همچنین اذعان کرد که این موضوع به معنای اسارتی موثر از طرف مایکروسافت می باشد.
مشکل فرمت اختصاصی فایل مایکروسافت از آنجا ناشی می شود که نرم افزارهای مایکروسافت به گونه ای طراحی شده اند که با سیستم فضای باز اطلاعاتی یا Open Source سازگار نباشند. که به طرز موثری تمامی دپارتمان های مرتبط با دولت را مجبور به استفاده از محصولات مایکروسافت میکند تا از سازگاری فایل ها و راحتی ارتباطات اطمینان حاصل کنند.
مایکروسافت عملا با ایجاد یک انحصار جرات اینکه شرکت ها برای انجام کارهای IT خود از راه های دیگری استفاده کنند را گرفته است.
IE آشکار کرد که انتشار گسترده استفاده از نرم افزارها و سیستم عامل های مایکروسافت چهار اثر هشدار دهنده اصلی خواهد داشت:
- گرانی و بازدارندگی: باعث افزایش مداوم هزینه ها و بلاک کردن فرایندهای تکنیکی در اختیارات دولت و موسسات می شود.
- رقابتی غیر منصفانه: ضعیف کردن تولیدات اروپایی و قوانین رقابتی
- تحمیل کردن: این موارد به همراه خود قدرت سیاسی بسیار بزرگی را برای مایکروسافت به ارمغان خواهد آورد همچنین افزایش وابستگی های شخصی و نفوذ در مدارس و دانشگاه ها را به دنبال خواهد داشت.
- ریسک امنیتی: سیستم IT دولت ها را به همراه اطلاعات شخصی شهروندانش را در معرض ریسک بسیار بالای امنیتی و سیاسی قرار می دهد.
انحصار مایکروسافت از طریق معرفی نرم افزار هایش به سیستم های آموزشی و عدم برگزاری مناقصه های عمومی برای سیستم های IT می باشد. بیشترین نتیجه ای که این فشار به همراه خواهد داشت این است که این امر توانایی اروپا برای استقلال و رفع نیازهای شخصی اش را از بین خواهد برد.
در واقع اروپا روی تکنولوژی ای فعالیت میکند که کنترلش را خودش در دست ندارد. و در واقع به وسیله قدرت ها، شرکت، یا افرادی خارجی کنترل می شود. در واقع اروپایی ها زیر کلید مرگ بیگانگان زندگی می کند. امری که در هیچ یک از زیرساخت های دیگرش نمی پذیرفت.
مشکل اصلی کم بودن کنترل روی قسمت های حیاتی در عملیات دولتی می باشد. مایکروسافت شرکتی آمریکایی بوده و بنابراین پایبند به قوانین آمریکا خواهد بود، که خود این امر کنترل اروپایی ها را بر ساختار IT شان کمتر نیز می کند. که به وضوح مشکلات امنیتی ایجاد خواهد نمود. همان گونه که مدارک بسیار زیادی مبنی بر استفاده آمریکا از نرم افزارهای مایکروسافت برای دسترسی به اطلاعات مردم و دولت های اروپایی وجود دارد.
انتشار مکالمه ادوارد اسنودن در سال 2013 درباره برنامه های نظارت گسترده آژانس بین المللی امنیت (NSA) آشکار کرد که چگونه دولت آمریکا از مایکروسافت و سایر شرکت ها استفاده کرده است. همچنین آشکار شد که نرم افزارهای مایکروسافت نفوذ پذیر طراحی شده اند تا دولت آمریکا بتواند در صورت نیاز به آنها دسترسی پیدا کند.
این امر تنها باعث ضعیف تر شدن دولت های اروپایی در مقابله با دسترسی آمریکا به این اطلاعات نخواهد شد. بلکه این مشکلات امنیتی وجود داشته و هرکسی که بداند چطور می توان از آنها استفاده کند به آنها دسترسی خواهد داشت.
مایکروسافت به تازگی اعلام کرد که مشکلات امنیتی که در سیستم عامل آن وجود داشت و به وسیله گروه “Shadow Breakers” به صورت عمومی منتشر شده بود را رفع کرده است.
همچنین دفتر فدرال آلمان برای امنیت اطلاعات BSI در مقاله ای که در سال 2011 منتشر کرد اعلام کرد نیمی از حمله هایی که به سیستم های IT اروپایی اتفاق افتاده بود از طریق فایل های آلوده مایکروسافت اتفاق افتاده است.
البته باید به این موضوع نیز توجه داشت که آسیب های مربوط به وابسته بودن به فایل های اختصاصی نرم افزارها تنها مختص مایکروسافت نیست. مساله اینجاست که این کمپانی بزرگترین در جهان بوده و بارز ترین مثال برای این مشکل می باشد.
چرا اروپا از سیستم های باز اطلاعاتی استفاده نمیکند؟
مایکروسافت در عمق جامعه نفوذ کرده و هرکاری انجام میدهد تا این موقعیت خود را حفظ کند. کودکان اروپایی داخل برنامه آفیس مایکروسافت تحصیل می کنند، که به صورت رایگان در اختیار دانشگاه ها و موسسات آموزشی قرار گرفته است.بسیاری از سیستم های IT عمومی روی مایکروسافت اجرا می شوند و بیشترین اطلاعاتی که ذخیره می شوند در فرمت های اختصاصی این شرکت هستند که به صورت عمدی با نرم افزارهای اوپن سورس و محصولات سایر کمپانی ها همخوانی ندارند.
امروزه آگاهی های بیشتری در مورد انحصاری که مایکروسافت بر روی سیستم های IT و بخش عمومی اعمال میکند داده شده که مسلما به بیشتر شدن تحقیقات IE پیرامون این موضوع خواهد انجامید.
در حال حاضر مایکروسافت هرچه بیشتر کاربران خود را تشویق به استفاده از فضای ابری می کند که کاملا با قوانین اروپایی که سال دیگر به اجرا گذاشته خواهند شد در تضاد است. بنابراین ما در حال نزدیک شدن به نقطه حساسی هستیم که در آن مردم مجبور خواهند شدانتخاب خود را انجام دهند.
با توجه به مدل کسب و کار فعلی مایکروسافت فهمیدن این موضوع که چرا دولت ها باید به جای انتخاب گزینه های ارزان تر و امن تر به همکاری با این غول دنیای تکنولوژی ادامه دهند کار آسانی نیست. در واقع مدرکی وجود ندارد که نشان دهد استفاده از نرم افزارهای مایکروسافت بهره وری این سرویس های IT را بالا تر می برند. بنابراین تنها چیزی که باقی می ماند اراده لازم برای جهشی به سمت سیستم های باز اطلاعاتی می باشد.