شکر قهوه ای در واقع همان شکر سفید است که دارای ملاس (شیره قند) اضافی است تا آن را به رنگ قهوه‌ای درآورد. در این مقاله همه چیز را درباره شکر قهوه ای بررسی می‌کنیم.
شکر قهوه ای (Brown sugar) نوعی شکر است که از ساکارز کریستالی (Crystalline sucrose) به همراه مقدار کمی ملاس ساخته شده است. ملاس ماده چسبناکی است که از تصفیه چغندر قند یا نیشکر بدست می‌آید. ملاس موجود در شکر قهوه ای است که رنگ، طعم و ارزش غذایی آن را از شکر سفید متمایز می‌سازد. شکر قهوه‌ای در مناطق عمده تولید قند و شکر در جهان مانند برزیل، استرالیا، اروپا، آفریقای جنوبی و بخش‌هایی از ایالات متحده آمریکا تولید می‌شود. از شکر قهوه‌ای در پخت و پز، شیرینی‌پزی و سس‌های شیرین استفاده می‌شود. این شکر به دلیل خواص بسیاری که برای سلامتی ارائه می‌دهد، طرفداران بسیاری در سراسر دنیا دارد. در ادامه این مقاله از پلازا فواید شکر قهوه ای برای سلامتی را از منظر علمی مورد بررسی قرار می‌دهیم.
آنچه در ادامه می‌خوانید:
- شکر قهوه ای چیست؟
- ارزش غذایی و مواد مغذی موجود شکر قهوه ای
- تفاوت شکر قهوه ای و سفید
- خواص شکر قهوه ای برای سلامتی
- جمع بندی
شکر قهوه ای چیست؟
شکر قهوه ای محصولی است که از قند ساکارز (شکر تصفیه شده) بدست می‌آید و به دلیل دارا بودن ملاس به رنگ قهوه‌ای درآمده است. شکر قهوه‌ای نوعی شکر تصفیه نشده و یا به مقدار جزئی تصفیه شده است که از کریستال‌های شکر با مقداری ملاس تشکیل می‌شود. شکر قهوه‌ای همچنین از طریق اضافه کردن ملاس به شکر تصفیه شده سفید (شکر قهوه‌ای تجاری) نیز بدست می‌آید.
از آنجا که این نوع شکر در طول یک فرآیند شیمیایی متفاوت از شکر سفید تهیه می‌شود، ساختار شیمیایی و خواص متفاوتی دارد. شکر قهوه‌ای نوعی شکر رژیمی است که نسبت به شکر سفید قند کمتری دارد و برای افرادی که می‌خواهند وزن کم کنند، گزینه مناسبی است. میزان ملاس در شکر قهوه‌ای تجاری از 3.5٪ (شکر قهوه‌ای روشن) تا 6.5٪ (شکر قهوه‌ای تیره) و بر اساس حجم کلی آن متفاوت است. بر اساس وزن کلی، شکر قهوه‌ای تجاری معمولی دارای 10٪ ملاس است.
ارزش غذایی و مواد مغذی موجود شکر قهوه ای
شکر قهوه ای جدا از طعم شیرین آن، منبعی غنی از انواع مواد مغذی، ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن است. از نظر تغذیه‌ای، شکر قهوه ای از شکر سفید مغذی‌تر و سالم‌تر است؛ زیرا ملاس موجود در آن به طور طبیعی برخی مواد معدنی را در این شکر حفظ می‌کند. میزان کلسیم، آهن و پتاسیم شکر قهوه‌ای از شکر سفید بسیار بیشتر است و همچنین کالری آن نیز از شکر سفید کمتر است و به همین دلیل به آن شکر رژیمی نیز می‌گویند.
همانطور که اشاره کردیم، مواد معدنی و ویتامین‌های موجود در شکر قهوه‌ای از ملاس اضافه شده به شکر سفید نشئت می‌گیرند و به همین دلیل ارزش غذایی بالایی دارد. در جدول زیر می‌توانید مواد مغذی موجود در 100 گرم شکر قهوه‌ای را مشاهده کنید.
| مواد مغذی | مقدار در 100 گرم شکر قهوه ای |
|---|---|
| انرژی (کالری) | 377 |
| کربوهیدرات | 97.33 گرم |
| قند | 96.21 گرم |
| چربی | ندارد |
| ویتامین B1 | 0.008 میلی‌گرم |
| ویتامین B2 | 0.007 میلی‌گرم |
| ویتامین B3 | 0.082 میلی‌گرم |
| ویتامین B6 | 0.026 میلی‌گرم |
| ویتامین B9 | 1 میکروگرم |
| کلسیم | 85 میلی‌گرم |
| آهن | 1.91 میلی‌گرم |
| منیزیم | 29 میلی‌گرم |
| فسفر | 22 میلی‌گرم |
| پتاسیم | 133 میلی‌گرم |
| سدیم | 39 میلی‌گرم |
| روی | 0.18 میلی‌گرم |
| آب | 1.77 گرم |
بنابراین با مصرف شکر قهوه‌ای می‌توانید بسیاری از مواد مغذی مورد نیاز بدن خود را تامین کنید و از مضرات مصرف شکر سفید نیز در امان باشید.
تفاوت شکر قهوه ای و سفید
در حقیقت، اکثر شکرهای قهوه‌ای از ترکیبی از شکر سفید و ملاس تشکیل می‌شوند که نوعی شکرهای مشتق شده از قند هستند. رنگ تیره و ارزش غذایی خاص شکر قهوه‌ای تنها به دلیل وجود ملاس در آن است. قابل توجه‌ترین تفاوت شکر قهوه‌ای و سفید این است که شکر قهوه‌ای دارای مقادیر بیشتری از کلسیم، آهن و پتاسیم است.
کالری شکر قهوه‌ای نسبت به شکر سفید کمی پایین‌تر است. کالری یک قاشق شکر قهوه ای (قاشق چای‌خوری به اندازه 4 گرم) تقریبا 15 است، در حالی که یک قاشق چای‌خوری شکر سفید حدود 16.3 کالری دارد. جدا از موضوع ارزش غذایی و مواد مغذی، شکر سفید و قهوه‌ای تفاوت‌های عمده دیگری نیز با یکدیگر دارند که در این ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم.
نحوه تولید متفاوت
شکر در آب و هوای گرمسیری و در جایی که گیاهان نیشکر یا چغندر قند رشد می‌کنند، تولید و فرآوری می‌شود. نیشکر و چغندر قند برای تبدیل شدن به شکر، مراحل مشابهی را طی می‌کنند. با این حال، روش‌های مورد استفاده برای تبدیل این قندها به شکر سفید یا قهوه‌ای با یکدیگر متفاوت است. برای تولید شکر سفید و قهوه‌ای ابتدا آب شکر استخراج شده از چغندر قند یا نیشکر، تصفیه و گرم می‌شود تا یک شربت غلیظ به نام ملاس گرفته شود.
در مرحله بعد قند متبلور برای تولید بلورهای قندی، سانتریفوژ می‌شوند. سانتریفوژ دستگاهی است که برای جدا کردن بلورهای قند از ملاس مورد استفاده قرار می‌گیرد. سپس شکر سفید برای حذف هرگونه ملاس اضافی و ایجاد کریستال‌های کوچکتر فرآوری می‌شود تا شکر سفید تشکیل شود. فرآیند تولید شکر قهوه ای تصفیه شده به سادگی شکر سفید است، اما با این تفاوت که ملاس نیز به آن اضافه می‌شود. شکر قهوه ای تصفیه نشده از شکر سفید پردازش می‌شود، اما مقداری از ملاس خود را حفظ می‌کند. این ملاس باعث تشکیل رنگ قهوه‌ای، طعم و ارزش غذایی متفاوت شکر قهوه‌ای است.
کاربردهای آشپزی
شکر سفید و قهوه‌ای می‌توانند به شیوه‌های مختلف در پخت و پز و شیرینی‌پزی مورد استفاده قرار گیرند. در حالی که گاهی اوقات می‌توان این دو شکر را به جای یکدیگر استفاده کرد، اما انجام این کار می‌تواند بر رنگ، طعم و شکل ظاهری نهایی محصول تاثیر بگذارد. ملاس موجود در شکر قهوه ای، رطوبت را حفظ می‌کند، بنابراین از آن در تهیه محصولات نرم‌تر و متراکم‌تر استفاده می‌شود. به عنوان مثال کوکی‌ها و شیرینی‌هایی که با شکر قهوه ای پخته می‌شوند معمولا نرم‌تر و متراکم‌تر هستند. اما شیرینی‌هایی که با شکر سفید پخته می‌شوند، اغلب حجم بیشتری دارند و هوا به خمیر آن‌ها نفوذ کرده و پف می‌کنند.
رنگ و طعم متفاوت
اصلی‌ترین فرق شکر قهوه ای و سفید در طعم و رنگ آن‌ها خلاصه می‌شود. اگر در دستورالعمل پخت غذاها و شیرینی‌های مختلف، این دو شکر را به جای یکدیگر استفاده کنید، شاهد تغییر رنگ و طعم محصول نهایی خواهید بود. به عنوان مثال اگر در تهیه فرنی به جای شکر سفید از شکر قهوه‌ای استفاده کنید، فرنی شما به رنگ کاراملی در می‌آید و ممکن است طعم آن نیز با فرنی تهیه شده با شکر سفید، کمی تفاوت داشته باشد. انتخاب شکر سفید یا قهوه‌ای در پخت و پز به سلیقه و ذائقه شخصی شما بستگی دارد؛ اما شکر قهوه‌ای دارای مزایای سلامتی بسیاری است و مضرات شکر سفید را نیز ندارد.
خواص شکر قهوه ای برای سلامتی
فواید شکر قهوه ای چیست و به چه دلیل مصرف آن از لحاظ علمی و سلامت بر مصرف شکر سفید ارجحیت دارد؟ همانطور که خواندید، شکر قهوه ای سرشار از مواد مغذی مورد نیاز بدن است و مضرات مصرف شکر سفید را ندارد. اما شکر قهوه ای چه فوایدی دارد که مصرف آن از سوی متخصصان تغذیه نیز توصیه شده است؟ در این بخش به برخی از فواید مصرف شکر قهوه ای برای سلامتی اشاره می‌کنیم.
عاری از هرگونه مواد شیمیایی
شکر قهوه‌ای بر خلاف شکر سفید، کاملا عاری از هرگونه مواد شیمیایی مضر است؛ زیرا برای تولید آن به ملاس اضافه احتیاجی نیست و هرچه در شکر قهوه‌ای وجود دارد، طبیعی و ارگانیک است. شکر قهوه‌ای از آب نیشکر تهیه می‌شود و مقداری ملاس در آن وجود دارد که طعم و رنگ آن را تغییر می‌دهد. بنابراین شکر قهوه ای یک شکر کاملا ارگانیک و عاری از مواد شیمیایی و نگهدارنده است.
دارای مواد معدنی مهم و مورد نیاز بدن
همانطور که در جدول ارزش غذایی شکر قهوه‌ای نیز مشاهده کردید، این شکر حاوی مقادیر قابل توجهی از کلسیم، منیزیم، آهن و پتاسیم است. شما با مصرف روزانه یک قاشق چای‌خوری شکر قهوه‌ای به همراه چای می‌توانید 20 درصد از نیاز روزانه آهن بدن خود را تامین کنید. کلسیم موجود در شکر قهوه‌ای نیز برای کم خونی و بارداری بسیار مناسب است.
مراقبت از پوست
شکر قهوه‌ای علاوه بر استفاده در پخت و پز، برای مراقبت از پوست و زیبایی نیز بسیار مفید است. از این شکر به عنوان یکی از ترکیبات اصلی و مهم در بسیاری از محصولات آرایشی و مراقبت از پوست استفاده می‌شود. شکر قهوه‌ای به نرم شدن و از بین رفتن سلول‌های مرده پوست کمک می‌کند و پوست را شفاف و درخشنده می‌سازد. علاوه بر این، شکر قهوه‌ای همچنین خاصیت آبرسانی دارد و برای درمان پوست‌های خشک نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. از شکر قهوه‌ای در ساخت اسکراب‌های مختلف از جمله اسکراب پا، بدن، پوست سر و همچنین تهیه ماسک برای صورت نیز استفاده می‌شود.
تناسب اندام و پیشگیری از چاقی
شکر قهوه‌ای برای تناسب اندام بسیار مفید است. این شکر به عنوان یک شکر رژیمی برای افرادی که می‌خواهند وزن کم کنند بسیار مناسب است؛ زیرا میزان قند آن بسیار پایین است و می‌تواند جایگزین خوبی برای شکر سفید و سایر محصولات شیرین‌کننده باشد. شکر قهوه‌ای همچنین کالری کمتری دارد و برای افرادی که به تناسب اندام خود اهمیت می‌دهند، گزینه مناسبی است که می‌تواند جایگزین شکر سفید شود.
تقویت و افزایش انرژی بدن
شکر قهوه‌ای نیز مانند شکر سفید باعث تقویت سطح انرژی شما می‌شود و در کوتاه مدت، انرژی مضاعفی به شما می‌بخشد. با این حال می‌توانید در هنگام صرف صبحانه مقداری شکر قهوه‌ای را به چای خود اضافه کنید و انرژی اول صبحتان را تامین کنید.
بهبود هضم و عملکرد دستگاه گوارش
شکر قهوه‌ای برای دستگاه گوارش بسیار مفید است؛ زیرا به بهبود عملکرد و هضم غذا کمک بسیاری می‌کند. ترکیب مقداری زنجبیل و شکر قهوه‌ای با یک لیوان آب جوش می‌تواند برای درمان یبوست به عنوان یک ملین طبیعی عمل کند.
مناسب برای بهبودی خانم های باردار
شکر قهوه‌ای برای دوران نقاهت خانم‌های باردار پس از زایمان بسیار مفید است. معمولا زمان زیادی پس از زایمان طول می‌کشد تا مادر بهبود پیدا کند و سلامتی خود را بدست آورد. استفاده از شکر قهوه‌ای می‌تواند روند بهبودی زنان پس از زایمان را تسریع کند. بنابراین مصرف شکر قهوه‌ای برای دوران نقاهت پس از زایمان توصیه می‌شود.
کمک به درمان انقباضات رحمی
شکر قهوه‌ای از زمان‌های قدیم برای زنانی که از انقباضات رحمی رنج می‌برند، بسیار مفید و موثر بوده است. این نوع شکر یک داروی بسیار موثر برای دردهای رحمی محسوب می‌شود و علائم آن را کاهش می‌دهد.
بهبود علائم سرماخوردگی
شکر قهوه‌ای به عنوان یک داروی موثر برای درمان سرماخوردگی از دیرباز مورد استفاده قرار گرفته است. تنها کافی است مقداری زنجبیل را با مقداری شکر قهوه‌ای و آب جوش ترکیب کرده و آن را به صورت داغ میل کنید. این جوشانده برای درمان سرماخوردگی و یبوست بسیار موثر است.
پیشگیری از ابتلا به بیماری آسم
یکی از فواید مهم دیگر شکر قهوه ای، پیشگیری از ابتلا به بیماری آسم است. برای بیمارانی که به آسم مبتلا هستند، توصیه می‌شود که شکر قهوه‌ای را جایگزین شکر سفید کنند؛ زیرا شکر قهوه‌ای دارای خاصیت ضد آلرژیک است. استفاده از شکر قهوه‌ای می‌تواند علائم بیماری آسم در هنگام بیدار شدن از خواب را به طرز چشمگیری کاهش دهد و همچنین می‌تواند از عود کردن مجدد علائم آن نیز جلوگیری کند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره بیماری آسم می‌توانید این مقاله را مطالعه کنید.
جمع بندی
ما در این مقاله شکر قهوه ای و خواص آن برای سلامتی را به طور کامل مورد بررسی قرار دادیم. همانطور که خواندید، شکر قهوه ای محصولی است که از قند ساکارز (شکر تصفیه شده) بدست می‌آید و به دلیل دارا بودن ملاس به رنگ قهوه‌ای درآمده است. شکر قهوه‌ای نوعی شکر تصفیه نشده و یا به مقدار جزئی تصفیه شده است که از کریستال‌های شکر با مقداری ملاس تشکیل می‌شود. شکر قهوه‌ای در مقایسه با شکر سفید، کالری کمتری دارد و مواد مغذی آن نیز بسیار زیاد و قابل توجه است.
علاوه بر این، شکل ظاهری و طعم این دو شکر نیز با یکدیگر تفاوت دارد و این تفاوت در هنگام پخت و پز آشکار می‌شود. نحوه مصرف شکر قهوه ای نیز مانند شکر سفید است و به راحتی می‌توان از آن در شیرینی‌پزی استفاده کرد. خواص شکر قهوه ای برای سلامتی بسیار زیاد است و به دلیل ارزش غذایی بالای آن بهتر است آن را جایگزین شکر سفید کنید و از مزایای آن برای سلامتی بهره‌مند شوید.