راهنمای خرید روغن موتور خودرو + قیمت در بازار ایران

هنگام خرید روغن موتور باید به چندین نکته مهم توجه داشته باشیم و روغنی خریداری کنیم که بیشتر از همه مناسب خودروی ما و نیازهای آن باشد.

این روزها در بازار لوازم مصرفی خودرو می‌توانیم روغن موتورهای زیادی را پیدا کنیم که هرکدام از آن‌ها برای مصارف مختلفی طراحی و تولید شده‌اند. به همین دلیل خرید روغن موتور مناسب برای خودرو در نگاه اول می‌تواند کار بسیار پیچیده و وقت گیری به نظر بیاید، اما قدم اول برای خرید روغن موتور آنقدرها سخت نیست و فقط کافی است به دفترچه خودروی خود نگاهی بیندازید. در این دفترچه می‌توانید جدول روغن موتور مناسب خودرو خود با گران‌روی پیشنهادی مانند 10W-30 یا غیره را مشاهده کنید که برای خودروی شما توصیه می‌شود.

موارد بعدی نشانی است که گواهی می‌کند آن روغن موتور توسط موسسه نفت آمریکا (API) مورد بررسی و آزمایش قرار گرفته است که با دو حرف نشان داده می‌شود. در حال حاضر آخرین استاندارد این موسسه SL است. اما این‌ها تنها دو مورد مهمی بودند که هنگام خرید روغن موتور باید به آن‌ها توجه کنید.

آنچه در ادامه می‌خوانید:

• راهنمای خرید روغن موتور خودرو
  • شاخص گرانروی روغن موتور
• انواع روغن موتور
• افزودنی های با کیفیت ترین روغن موتور
• قیمت روغن موتور در بازار ایران

راهنمای خرید روغن موتور خودرو

هنگام خرید روغن موتور شما می‌توانید برچسب زیر را بر روی بسته‌بندی هر روغن موتور معتبری پیدا کنید. این برچسب شامل کدهای روغن موتور است که اطلاعات مهمی از روغن را به اطلاع شما می‌رسانند. اولین مورد که درست در وسط برچسب قرار گرفته میزان گرانروی روغن را بر اساس استاندارد انجمن مهندسان خودرو (SAE) به اطلاع شما می‌رساند. دومین مورد دسته‌ای که روغن در آن قرار گرفته را بر اساس استانداردهای جدول روغن موتور موسسه نفت آمریکا به شما نشان می‌دهد.

این دسته‌بندی با دو حرف نشان داده می‌شود. اگر در ابتدای این دو حرف S باشد، این به این معنی است که آن روغن برای خودروهای بنزینی مناسب است و اگر حرف C قرار گرفته باشد یعنی آن روغن برای خودروهای دیزلی است. اما حرف دوم نشان دهنده مدل و سال ساخت روغن است و اهمیت زیادی دارد. برای مثال استاندارد SA در سال 1930 برای خودروهای ما قبل آن سال توسط API معرفی شده است. پس از آن استانداردهای SB ،SC ،SD ،SE ،SF ،SG ،SH ،SJ ،SL و SM معرفی شدند، اما جدیدترین استانداردی که برای خودروهای امروزی پیشنهاد می‌شود SN است.

این استانداردها تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند و برای مثال تفاوت روغن SM با SL در این است که SL به دلیل تفاوت‌هایی که در مواد افزودنی و دیگر شاخص‌ها دارد بیشتر برای خودروهای ماقبل سال 2004 و روغن SM برای خودروهای ماقبل 2010 توصیه می‌شود. استاندارد SN نیز برای خودروهای جدیدتر که از سال 2011 به بعد تولید شدند پیشنهاد می‌شود.

هنگام خرید روغن موتور باید توجه زیادی به این استاندارد داشته باشید تا اشتباها از روغن موتوری که برای خودروهای چندین دهه قبل ساخته شده است استفاده نکنید؛ چرا که این روغن‌ها با موتورهای امروزی سازگاری ندارند و می‌توانند به خودرو آسیب بزنند. این روغن‌ها هنوز هم در برخی مغازه‌ها قابل خریداری هستند و معمولا هم قیمت استاندارد قبلی یعنی SM و در بسته‌بندی‌های شیک و جذاب به فروش می‌رسند.

شاخص گرانروی روغن موتور

شاخص گرانروی روغن موتور نشان دهنده میزان مقاومت روغن در برابر حرکت یا شارش است. در روغن موتور این شاخص در دمای صفر درجه فارنهایت (عددی که بعد از W نوشته می‌شود) و 212 درجه فارنهایت (عدد دوم) اندازه‌گیری می‌شود. این شاخص با زیاد و کم شدن دما تغییر پیدا می‌کند. در دمای بالا روغن رقیق‌تر شده و در دمای پایین روغن غلظت بیشتری پیدا می‌کند.

روغن در دمای پایین باید آنقدر رقیق باشد که بتواند به جریان دربیاید و موتور را هنگام استارت روغن کاری کند، اما در عین حال باید آنقدر غلظت خود را حفظ کند که بتواند در دمای بالا از موتور خودرو محافظت کند. بنابراین اگر می‌خواهیم از یک روغن در دماهای متفاوت استفاده کنیم، باید تغییرات آن در شاخص گرانروی تا جایی که امکان دارد کم باشد.

اگر غلظت روغن بیش از اندازه باشد، موتور برای چرخاندن میل‌لنگ به انرژی بیشتری نیاز خواهد داشت؛ زیرا بخشی از این قطعه در داخل روغن موتور قرار گرفته است. در نتیجه مصرف سوخت شما نیز بالاتر می‌رود. به همین دلیل در زمستان‌ها توصیه می‌شود از روغنی با شاخص 5W استفاده شود. با این حال روغن‌های پایه سنتتیک می‌توانند به گونه‌ای فرمول‌بندی شوند که حتی در دماهای پایین نیز به راحتی به حرکت دربیایند. از همین رو این روغن‌ها می‌توانند از آزمایشاتی که برای شاخص 0W از روغن گرفته می‌شود با موفقیت بیرون بیایند.

به محض اینکه موتور شروع به کار کرد، دمای روغن نیز بالا می‌رود. در اینجا عدد دوم در شاخص گرانروی روغن موتور مثلا عدد 40 در 10W-40 به شما می‌گوید این روغن در دماهای بالا به نسبت یک روغن با شاخص 10W-30 بیشتر غلظت خود را حفظ خواهد کرد. هنگام انتخاب شاخص گرانروی روغن موتور همیشه بهتر است از شاخصی که شرکت سازنده در دفترچه خودرو به آن اشاره کرده استفاده کنید.

انواع روغن موتور

در ادامه این راهنمای انتخاب و خرید روغن موتور باید به انواع روغن موتور بپردازیم. روغن‌های موتور در انواع مختلفی به فروش می‌رسند که هرکدام از آن‌ها برای مصارف خاصی مناسب هستند. مثلا موتورهای مدرن و جدید، خودروهای صفر کیلومتر، خودروهایی که مسافت بالایی طی کرده‌اند، خودروهای آف‌رود و… هرکدام نیاز به روغن موتور مخصوصی دارند که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.

روغن موتور پایه معدنی

این روغن‌ها روغن استاندارد و مناسب برای خودروهای صفر کیلومتر به حساب می‌آیند. تمامی برندهای معتبر تولید روغن موتور حداقل یک مدل روغن موتور معدنی با استاندارد SL و با گرانروی مختلف به فروش می‌رسانند. شرکت‌های تولیدکننده خودرو معمولا روغن‌هایی با شاخص گرانروی روغن موتور 5W-20 یا 5W-30 را برای مناطقی که دمای پایینی دارند و روغن‌هایی با شاخص 10W-30 را به عنوان گزینه پیشنهادی برای دمای بالا پیشنهاد می‌کنند. این چند شاخص تقریبا برای استفاده سبک در شهر و جاده مناسب هستند.

اما نکته مهمتر تعویض به موقع روغن و فیلتر آن است. معمولا توصیه می‌شود در هر 5 هزار کیلومتر یا هر 5 ماه یک بار روغن و فیلتر روغن تعویض شوند. حداکثر زمانی که شما بدون نیاز به تعویض روغن می‌توانید از آن استفاده کنید هر یک سال دو بار است. اما اگر در صفحه آمپر خودرو، آمپر روغن روشن شده است بهتر است آن را نادیده نگیرید.

روغن موتور تمام سنتتیک

روغن موتورهای تمام سنتتیک برای خودروهایی که از موتورهای مدرن و پیشرفته استفاده می‌کنند ساخته شده است؛ مانند خودروهای مرسدس بنز و شورلت کوروت. این روغن‌ها اگر بتوانند با موفقیت آزمایشات لازم را پشت سر بگذارند به این معنی است که در تمامی جنبه‌ها از شاخص گرانروی گرفته تا محافظت از موتور در برابر ته‌نشینی مواد مختلف عملکرد بهتری نسبت به سایر روغن‌ها دارند. این روغن‌ها در دمای پایین بهتر به حرکت درمی‌آیند و در دمای بالا نیز به خوبی از موتور محافظت می‌کنند.

حتما این سوال برایتان پیش آمده که اگر این روغن‌ها اینقدر خوب هستند، چرا همه از آن‌ها استفاده نمی‌کنند؟ پاسخ این است که این روغن‌ها قیمت بالایی دارند و هر موتوری هم به آن‌ها نیاز ندارد. مثلا ممکن است موتور خودروی شما نیاز به افزودنی‌هایی در روغن داشته باشد که در روغن‌های تمام سنتتیک وجود ندارند. به همین دلیل باز هم بهتر است برای انتخاب نوع روغن موتور به دفترچه خودرو مراجعه کنید.

روغن موتور نیمه سنتتیک

این روغن‌ها ترکیبی از روغن‌های معدنی و سنتتیک هستند و به گونه‌ای ساخته شدند که مناسب دمای بالا و وزن زیاد هستند. این به این معنی است که این روغن‌ها هدر رفت کمتری دارند در نتیجه کمتر تبخیر شده و مصرف سوخت را کاهش می‌دهند. این روغن‌ها انتخاب اول صاحبان خودروهای شاسی‌بلند یا وانت‌ها هستند. همچنین قیمتشان هم از روغن‌های تمام سنتتیک کمتر است و فقط کمی از روغن‌های معدنی گرانتر هستند.

روغن موتور مناسب کیلومتر بالا (High Mileage Oil)

خودروهای امروزی طول عمر بیشتری نسبت به قبل دارند و اگر شما از آن دسته افرادی هستید که می‌خواهید چند صد هزار کیلومتر با خودروی خود رانندگی کنید، برای خرید روغن موتور یک انتخاب دیگر هم دارید و آن روغن‌هایی هستند که برای خودروهای با کیلومتر بالا طراحی شدند. تقریبا دو سوم خودروهای جاده‌ای کیلومتری بالای 120 هزار دارند؛ بنابراین سازندگان روغن موتور روغن‌هایی مخصوص را برای این خودروها پیشنهاد می‌کنند.

زمانی که چندین سال از سال ساخت خودروی شما بگذرد یا مسافت طی شده زیادی داشته باشد، ممکن است متوجه چندین لکه روغن در پارکینگ خانه شوید. در این صورت باید تقریبا یک لیتر بیشتر روغن در موتور بریزید؛ زیرا ممکن است کاسه نمد میل‌لنگ خراب شده و نشت داشته باشد. روغن موتور مناسب کیلومتر بالا نرم‌کننده‌هایی دارند که با وارد شدن به منافذ کاسه نمد آن‌ها را به شکل و انعطاف پذیری قبل خود بازمی‌گردانند.

شما همچنین ممکن است با گذشت زمان متوجه افت قدرت و افزایش سر و صدای موتور نیز شده باشید. با استفاده از روغن موتورهایی که مناسب کیلومترهای بالا هستند فاصله بین پیستون و سیلندر را بهتر پوشش می‌دهند و مانع از اصطکاک آن‌ها می‌شوند. اگر شما یک خودرو با کیلومتر بالا دارید، ممکن است تمام این موارد اهمیت زیادی برایتان داشته باشد و به جای خرید روغن موتور تمام سنتتیک با پرداخت هزینه کمتر روغن بهتری خریداری کنید.

افزودنی های با کیفیت ترین روغن موتور

استفاده از افزودنی‌ها یکی از راه‌های بهبود کیفیت و عملکرد روغن موتور است. موتورهای گرم در کنار رطوبت، بنزین نسوخته، زنگ زدن، خوردگی، ذراتی مخرب و اکسیژن می‌توانند سبب ایجاد لجن و پوسیدگی در داخل موتور شوند. افزودنی‌ها نه‌تنها در روغن‌کاری موتور موثر هستند، بلکه از ایجاد لجن و کثیفی نیز جلوگیری می‌کنند. در ادامه به چند افزودنی کلیدی و نقش مهم آن‌ها اشاره خواهیم کرد.

• بهبود دهنده شاخص گرانروی روغن موتور: از رقیق شدن بیش از حد روغن در دماهای بالا جلوگیری می‌کند.
• پاک‌کننده: برخلاف نمونه‌های خانگی، پاک‌کننده‌های روغن موتور، سطوح موتور را جلا نمی‌دهند، بلکه برخی مواد عمدتا جامد که ته‌نشین شدند را از بین می‌برند. اما وظیفه اصلی آن‌ها تمیز نگه‌داشتن سطوح مختلف موتور با جلوگیری از ته‌نشین شدن مواد، رسوبات و خوردگی‌ها است.
• پراکنده ساز: وظیفه پراکنده کردن ذرات جامد را دارد تا مانع از به هم پیوستن آن‌ها و تشکیل لجن و اسید در موتور شود. برخی از افزودنی‌ها هم وظیفه پاکسازی و هم پراکنده‌سازی را به طور همزمان انجام می‌دهند.

• مواد ضدخوردگی: در برخی مواقع ممکن است مواد روان‌کننده به خوبی عمل نکنند. در اینجا مواد ضدخوردگی وارد عمل می‌شوند تا از سطوح آهنی موتور محافظت کنند. روی و یک ماده فسفری به نام ZDDP مدت‌ها است به عنوان افزودنی‌هایی برای جلوگیری از خوردگی قطعات موتور در روغن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

• اصلاح کننده‌های اصطکاک: این افزودنی‌ها مانند مواد ضدخوردگی عمل نمی‌کنند و وظیفه‌شان کاهش اصطکاک موتور است تا در نتیجه مصرف سوخت کاهش پیدا کند. گرافیت، مولیبدن و دیگر مواد برای این کار مورد استفاده قرار می‌گیرند.
• کاهنده نقطه ریزش: اینکه شاخص گرانروی روغن موتور در دمای 0 درجه فارنهایت پایین است، به این معنی نیست که روغن در همان ابتدای کار و در دمای پایین برای حرکت درآمدن آماده است. روغن حاوی ذرات موم مانندی است که می‌توانند سبب احتقان روغن شوند. برای همین از این افزودنی برای جلوگیری از این مورد استفاده می‌شود.

• آنتی اکسیدان‌ها: همزمان که دمای موتورها به منظور کاهش آلاینده‌ها افزایش پیدا می‌کند، باید از آنتی اکسیدان‌ها نیز برای جلوگیری از اکسیداسیون و غلیظ شدن روغن استفاده کرد. البته برخی دیگر از افزودنی‌ها مثل مواد ضدخوردگی نیز کار آنتی اکسیدان‌ها را انجام می‌دهند.
• ضدکف: حرکت میل‌لنگ در داخل روغن می‌تواند باعث ایجاد کف شود. کف روغن برخلاف کف یک ماده تماما مایع آنقدرها به عنوان یک روان‌کننده کاربرد ندارد. برای همین از ضدکف برای از بین بردن حباب‌ها استفاده می‌شود.

قیمت روغن موتور در بازار ایران

روغن موتور در بازار کشورمان نیز در مدل‌ها و قیمت‌های مختلفی به فروش می‌رسد. در ادامه به چند روغن موتور پرفروش کشور و قیمت فعلی آن‌ها اشاره خواهیم کرد.

روغن موتور کاسترول Magnatec

• قیمت حدودی: 200 هزار تومان

روغن موتور Magnatec توسط کاسترول که از دید بسیاری بهترین مارک روغن موتور به شمار می‌آید ساخته شده است. این روغن از نوع نیمه سنتتیک بوده و با شاخص 10W40 تولید شده است. این روغن توانسته استاندارد SM را از API کسب کند و جزو پرفروش‌ترین روغن‌های ایران به حساب می‌آید.

روغن موتور ادینول 10W-40

• قیمت حدودی: 450 هزار تومان

این روغن موتور ساخت شرکت ادینول آلمان است و از جدیدترین استاندارد موسسه نفت آمریکا یعنی استاندارد SN پیروی می‌کند. این شرکت یکی از نام‌های معتبر در زمینه خودروسازی به شمار می‌آید که با استفاده از جدیدترین فناوری‌های روز به طراحی و تولید روغن موتور با کیفیت بالا مشغول است.

روغن موتور خودرو توتال Quartz 9000

قیمت حدودی: 750 هزار تومان

روغن موتور توتال Quartz 9000 دارای شاخص گرانروی 5W40 و همچنین استاندارد SN است. این روغن از نوع تمام سنتتیک بوده و برای موتورهای مدرن و همچنین دمای بالا کاربرد دارد.

در نهایت مهمترین چیزی که هنگام خرید روغن موتور باید به آن توجه داشته باشید، روغنی است که از سوی کارخانه سازنده خودرو و داخل دفترچه و در جدول روغن موتور مناسب خودرو به شما توصیه شده است. همچنین حتما به استاندارد و برچسب روی بسته‌بندی روغن نیز دقت کنید و ترجیحا آخرین استاندارد، یعنی SN را خریداری کنید.