برنامه‌های رژیمی بر مبنای روزه‌های مقطعی، مدت‌هاست که وارد قلمروی خطرناک رژیم‌های لاغری شده‌اند. اما تعداد روزافزونی از دانشمندان مدعی‌اند که برخی از انواع روزه‌های کنترل‌شده می‌توانند برای سلامتی مفید بوده و در کاهش وزن مؤثر باشند.
تحقیقاتی جدید از دانشگاه ایلینوی شیکاگو، نوعی از روزه‌ی محدود به زمان که به نام 16:8 شناخته می‌شود را مورد آزمایش قرار داده و به این نتیجه رسیده‌اند که این نوع روزه می‌تواند در کاهش وزن مؤثر باشد.
در حال حاضر محبوب‌ترین نوع روزه‌های مقطعی روزه‌ی 5:2 است. این رژیم به معنای مصرف عادی غذا در پنج روز هفته و محدودیت شدید غذایی در دو روز باقی‌مانده است. اکثر تحقیقات اخیر در ارتباط با رژیم‌های بر مبنای روزه‌های مقطعی، حول محور روزه‌ی 5:2 بوده و با توجه به کاهش چربی و میزان انسولین، نتایج به‌طورکلی قابل‌قبول بوده‌اند.
نوعی جدید از روزه در سال‌های اخیر محبوب شده که برخی مدعی هستند دنبال کردن این رژیم بسیار ساده‌تر از نوع 5:2 است. این متد 16:8 نام دارد و اساساً خورد و خوراک شخص را محدود به هشت ساعت در روز می‌کند. پس نهایتاً شخص روزی حداقل 16 ساعت روزه است.
تحقیقات در ارتباط با این رژیم غذایی هنوز در مراحل اولیه است اما نتایج اولیه قابل‌توجه هستند. تحقیقاتی که در سال 2016 اثرات الگوی رژیمی 16:8 را بر مردانی که تمرینات مقاومتی انجام می‌دادند بررسی می‌کرد، فقط پس از 8 هفته بهبودهایی در نشانگرهای زیستی سلامتی و همچنین کاهش چربی نشان داد.
تحقیقات اخیر در دانشگاه ایلینوی شیکاگو برای اولین بار بر روی تأثیرات رژیم‌های 16:8 بر کاهش وزن در افراد دارای اضافه وزن تمرکز کرده است. این تحقیقات گسترده نبود و شامل 23 مورد دارای اضافه وزن با متوسط سنی 45 سال می‌شد. این افراد در مقابل گروه کنترلی دیگری که قبلاً توسط همین تیم در آزمایش کاهش وزن استفاده شده بودند، قرار گرفتند.
به این افراد رژیم‌های کنترلی داده نشده بود بلکه از آن‌ها خواسته بودند تا خورد و خوراک عادی خود را به بازه‌ی زمانی 10 صبح تا 6 عصر محدود کنند. پس از 12 هفته نتایج این آزمایش به شکل جالبی مشخص کرد که گروه آزمایشی 16:8 میزان 300 کالری از مصرف روزانه‌ی خود کم کرده و وزن کلی بدن آن‌ها نیز نسبت به گروه کنترلی، 3 درصد کاهش پیدا کرده است.
در دیگر تحقیقاتی که حول محور انواع دیگر روزه و همچنین روزه‌ی 5:2 بودند، افراد مورد آزمایش طی 12 هفته به‌طور متوسط چهار و یا شش درصد کاهش وزن را نشان دادند، در نتیجه این نوع جدید از روزه، نسبت به انواع دیگر، تأثیر بلندمدت‌تری دارد اما محققان معتقدند که رژیم 16:8 برای افراد قابل‌تحمل‌تر بوده و در طولانی‌مدت، اجرایی‌تر است.
به گفته‌ی کریستا وارادی (Krista Varady)، یکی از محققان این تحقیق:
نتایج این تحقیقات شباهت زیادی با نتایجی که قبلاً در تحقیقات انواع دیگر روزه به دست آورده بودیم دارد. ولی یکی از برتری‌های رژیم 16:8 می‌تواند قابل‌تحمل‌تر بودن این رژیم برای شخص باشد. نسبت به دیگر تحقیقات انجام‌شده، شرکت‌کنندگان کمتری از این تحقیقات خارج شدند.
کلام آخر
این تحقیقات، محدودیت‌های زیادی داشته و همین موضوع رسیدن به نتیجه‌ای کلی در ارتباط با کارآمدی این رژیم را سخت کرده است. گروه شرکت‌کنندگان در این تحقیقات، خودشان میزان غذا و زمان‌بندی را گزارش داده‌اند که به گفته‌ی محققان می‌تواند ارزش اطلاعات به‌دست‌آمده را پایین بیاورد. همچنین موضوعات مهمی از جمله، تأثیر زمان‌بندی کوتاه‌تر برای خورد و خوراک و یا تأثیر جابه‌جایی زمان خورد و خوراک هنوز مورد بررسی قرار نگرفته‌اند. برای مثال، آیا تخصیص 6 ساعت برای خورد و خوراک بین ساعت‌های 8 صبح تا 2 ظهر نسبت به رژیم 8 ساعته تأثیر بهتری در کاهش وزن دارد؟
تعداد قابل توجهی از تحقیقات اخیر نشان داده‌اند که زمان خوردن، به‌اندازه‌ی نوع غذایی که خورده می‌شود مهم است. مشخص است که در سرتاسر جهان افراد مختلف، الگوهای غذایی متفاوتی دارند و ممکن است یک رژیم غذایی برای همه مؤثر عمل نکند، ولی این‌طور که به نظر می‌رسد، آنهایی که بیشتر میزان کالری مصرفی خود را در ساعات اولیه‌ی روز مصرف می‌کنند، کاهش وزن بیشتری داشته و همچنین سطح قند خون پایین‌تری دارند.
برای رسیدن به یک دیدگاه علمی قابل‌قبول در ارتباط با تأثیر الگوهای مختلف روزه بر متابولیسم کلی بدنمان، نیاز به تحقیقات وسیع‌تری داریم، اما نتایج مقدماتی مشخصاً قابل‌توجه هستند. شاید این نوع رژیم‌های بر پایه‌ی روزه‌های مقطعی، در سراشیبی تبدیل شدن به یک مد زودگذر فرهنگی باشند، ولی شواهدی که اشاره بر مؤثر بودن این رژیم‌ها بر سلامتی بدن دارند، روزبه‌روز در حال افزایش هستند. در بخش نظرات، دیدگاه خود را با ما به اشتراک بگذارید.