جیمز کامرون یکی از موفقترین کارگردانان سینما است که او را با آثاری مانند تایتانیک، آواتار و بیگانگان میشناسیم. در این مقاله با بیوگرافی این کارگردان بزرگ آشنا میشویم.
جیمز فرانسیس کامرون (James Francis Cameron) متولد 16 آگوست 1954 (25 مرداد 1333) فیلمساز، هنرمند و طرفدار محیط زیست کانادایی است که بیشتر بخاطر ساخت فیلمهای علمی-تخیلی و حماسی در هالیوود معروف است. جیمز کامرون اولین بار با ساخت فیلم نابودگر (The Terminator) در سال 1984 به رسمیت شناخته شد.
او در ادامه با ساختن فیلمهایی نظیر بیگانگان (Aliens) در سال 1986، پرتگاه (The Abyss) در سال 1989، نابودگر 2: روز رستاخیز (Terminator 2: Judgment Day) در سال 1991 و دروغهای حقیقی (True Lies) در سال 1994 از سمت منتقدین و در گیشه به موفقیتهای زیادی دست یافت. از جمله فیلمهایی که او با بودجه هنگفتی ساخته میتوان به فیلم تایتانیک (Titanic) محصول سال 1997 و آواتار (Avatar) محصول سال 2009 اشاره کرد. جیمز کامرون برای فیلم تایتانیک برنده 11 جایزه اسکار و برای فیلم آواتار برنده 3 جایزه اسکار شده است.
جیمز کامرون همچنین بنیانگذار شرکتهای لایتستورم اِنترتینمنت (Lightstorm Entertainment)، دیجیتال دومین (Digital Domain) و ارثشیپ پروداکشن (Earthship Productions) است. او در کنار فیلمسازی، جهانگرد فعالی است و در کشف اعماق دریاها خدمات زیادی انجام داده است. از فعالیتهای کامرون در این زمینه میتوان به همکاری در ساخت دوربینهای فیلمبرداری کنترل از راه دور در زیر دریا اشاره کرد.
بطور کلی فیلمهای جیمز کامرون در دنیا بیش از 6 میلیارد دلار فروش داشته است. فیلمهای آواتار و تایتانیک با فروش 2.78 و 2.19 میلیارد دلاری به ترتیب دومین و سومین فیلمهای پرفروش دنیا محسوب میشوند. او دارای رکورد کارگردانی 2 فیلم از 5 فیلم دنیاست که بیش از 2 میلیارد دلار فروش داشتهاند. در سال 2010 مجله تایمز (Times) کامرون را به عنوان یکی از 100 فرد تاثیرگذار در دنیا انتخاب کرده است. در ادامه با زندگینامه و فیلمهای این کارگردان بیشتر آشنا خواهیم شد.
آنچه در این مقاله میخوانید:
- بیوگرافی جیمز کامرون
- اوایل زندگی
- حرفه فیلمسازی
- زندگی شخصی
- فیلم های جیمز کامرون
- جوایز و افتخارات جیمز کامرون
- نکات جذاب درباره جیمز کامرون
بیوگرافی جیمز کامرون
در ادامه به بیوگرافی جیمز کامرون میپردازیم.
اوایل زندگی
جیمز کامرون در تاریخ 16 آگوست 1954 (25 مرداد 1333) در شهر کپوسکسینگ (Kapuskasing) واقع در انتاریو (Ontario) در کانادا به دنیا آمد. پدر او، فیلیپ کامرون (Philip Cameron)، مهندس برق و مادرش شرلی (Shirley) هنرمند و پرستار است. جیمز بزرگترین فرد در بین 5 فرزند بود. او ابتدا به دانشکده کالج استنفورد رفت و سپس در سن 17 سالگی به صورت خانوادگی به ایالت کالیفرنیا نقل مکان کردند. همکلاسیهایش او را فردی توصیف میکردند که طرفدار ورزش نبود، اما علاقه داشت چیزهایی بسازد که یا خیلی بلند هستند یا خیلی عمق دارند.
او در سال 1974 ترک تحصیل کرد و به شغلهای نامرسوم روی آورد. او مدتی راننده تریلی و سرایدار بود و در اوقات فراغتش نویسندگی میکرد. علاقه او به صنعت فیلمسازی از دورانی شروع شد که نوشتههای دانشآموزان و تاثیرات آن بر مخاطب را در کتابخانه بررسی میکرد. پس از این اتفاق در سال 1977 او محو تماشای فیلم «جنگ ستارگان» (Star Wars) شد و اشتیاقی که دیدن این فیلم در او به وجود آورد باعث شد که از شغل راننده تریلی بودن استعفا دهد تا به صنعت فیلمسازی ورود کند.
حرفه فیلمسازی
سال های 1978 تا 1983: شروع کار
اولین کارگردانی جیمز کامرون در سال 1978 اتفاق افتاد. او با قرض کردن پول از شرکتهای دندان پزشکی، یاد گرفت که چگونه کارگردانی، تهیهکنندگی و نویسندگی را انجام دهد. سرانجام با کمک دوست خود در سال 1978 فیلم کوتاه علمی-تخیلی «زینو جنسیس» (Xenogenesis) را ساخت. پس از ساخت فیلم گفت که تجربه ساخت این فیلم مانند دکتری بوده که اولین عمل جراحی خود را انجام داده است.
سپس او تصمیم گرفت به عنوان کمک تهیهکننده در فیلم «مدرسه راک اند رول» (Rock and Roll High School) حضور پیدا کند. پس از آن به عنوان طراح مدلهای مینیاتوری در استودیو راجر کورمن (Roger Corman) مشغول به کار شد. سپس او به عنوان کارگردان هنری در فیلم «جنگ ماورای ستارگان» (Battle Beyond the Stars) انتخاب شد. پس از آن در فیلم «فرار از نیویورک» (Escape from New York) به عنوان طراح جلوههای ویژه در سال 1981 حضور داشت و بعد از آن به عنوان طراح در فیلمهای «منظومه وحشت» (Galaxy of Terror) و «اندروید» (Android) حضور پیدا کرد.
کامرون به عنوان طراح جلوههای ویژه در فیلم «پیرانا 2: تخمریزی» (Piranha II: The Spawning) در سال 1982 حضور داشت. کارگردان اصلی آقای میلر دریک (Miller Drake) به دلیل اختلاف نظر با همکار خود یعنی «اویدیو اسونیتیس» (Ovidio Assonitis) از پروژه کنارهگیری کرد و این اتفاق باعث شد تا فرصت خوبی برای جیمز فراهم شود تا خود را به عنوان یک کارگردان در اولین فیلم بلند خودش ثابت کند. البته او بعدها اعلام کرد که کارگردانی آن فیلم به او حس «اولین فیلم» را نمیداد؛ زیرا او نیز با اسونیتیس اختلاف نظر داشت. کامرون به علت تب ناشی از سرما خوردگی و فشار کاری در رم، یک شب خواب دید که ربات قاتلی از آینده برای کشتن او فرستاده شده است. همین کابوس باعث شد تا فیلم «نابودگر» (The Terminator) پایهگذاری شود.
سال های 1984 تا 1992: دستیابی به موفقیت
با الهام گرفتن از فیلم (Halloween) محصول سال 1978 و تعدادی فیلم علمی-تخیلی دیگر، جیمز کامرون فیلمنامه «نابودگر» را کامل کرد. او سعی داشت متن فیلمنامه را به استودیو بفروشد تا بتواند خودش کارگردانی آن را بر عهده بگیرد. استودیوهای زیادی تمایل به متن کار نشان دادند، ولی نمیتوانستند به کارگردان تازهکاری مانند او برای ساخت این فیلم اعتماد کنند. سرانجام «گال ان هورد» (Gale Anne Hurd) همکار و بنیانگذار استودیو Pacific Western Productions راضی شد تا با قیمت یک دلار فیلمنامه را بخرد به شرطی که خود جیمز کارگردانی آن را برعهده بگیرد.
سپس او توانست رئیس شرکت Hemdale Pictures را راضی کند تا اسپانسر مالی فیلم باشد، کامرون کارگردانی کند و هورد نیز تهیهکننده باشد. ابتدا برای نقش اول لنس هندریکسن (Lance Henriksen) را در نظر گرفته بودند، اما کامرون اصرار کرد که «آرنولد شوارتزنگر» (Arnold Schwarzenegger) بخاطر فیزیک بدنیای که دارد برای این نقش مناسبتر است. این فیلم برخلاف تصورات، در گیشه فروش بسیار خوبی داشت، درحالی که استودیوهای دیگر فکر میکردند مدت کوتاهی بر روی پرده سینما دوام بیاورد. بودجه ساخت فیلم 6.5 میلیون دلار و فروش جهانی آن 75 میلیون دلار بود.
جیمز کامرون سپس دنباله فیلم «بیگانه» را در سال 1986 با نام «بیگانگان» (Aliens) ساخت. این فیلم در گیشه با فروش 130 میلیون دلاری، موفقیت خوبی داشت و در اسکار نیز در 7 بخش کاندید شد. پس از این فیلم، کامرون به همراه هورد تصمیم گرفتند تا فیلم پرتگاه (The Abyss) را بسازند. ایده این فیلم در زمان دبیرستان بخاطر علاقه کامرون به اقیانوس به ذهنش رسیده بود. فیلمبرداری این فیلم برای بازیگران بسیار طاقتفرسا و خستهکننده بود. کامرون نیز به سختگیری در حین فیلمبرداری بسیار معروف است. این فیلم با بودجه 41 میلیون دلاری ساخته شد و توانست در گیشه 90 میلیون فروش کند و در اسکار نیز در 4 بخش نامزد شود.
اواخر دهه 1980 بود که جیمز کامرون تصمیم گرفت دنباله نابودگر را با نام نابودگر 2: روز رستاخیز (Terminator 2: Judgment Day) بسازد. این فیلم همانطور که حدس زده میشد به یکی از پرهزینهترین فیلمهای کامرون با بودجه 94 میلیون دلاری تبدیل شد. موفقیت این فیلم در گیشه بینظیر بود و با فروش 200 میلیون دلاری در شمال آمریکا و 300 میلیون دلاری در جهان توانست رکوردهای زیادی را جابجا کند. نابودگر 2 در اسکار 4 جایزه را از آن خود کرد.
سال های 1993 تا 2001: موفقیت تایتانیک
طی این سالها کامرون برنامه داشت تا دنباله نابودگر را بسازد، اما کمپانی صاحب اثر طی یک ورشکستگی مجبور به فروش امتیاز این عنوان شد. بنابراین کامرون با شوارتزنگر برای فیلم دروغهای حقیقی (True Lies) همکاری سوم خود را آغاز کردند. این فیلم با بودجه 100 میلیون دلاری ساخته شد و توانست در گیشه 232 میلیون دلار بفروشد. دروغهای حقیقی در اسکار کاندید بهترین جلوههای ویژه شد و در گلدن گلوب نیز «جیمی لی کورتیز» (Jamie Lee Curtis) برنده جایزه بهترین بازیگر زن فیلم کمدی/موزیکال شد.
فیلم بزرگ بعدی کامرون، تایتانیک محصول سال 1997 بود که براساس واقعه غرق شدن کشتی در سال 1912 بر اثر برخورد با کوه یخ ساخته شده است. با بودجه 200 میلیون دلاری، تایتانیک یکی از پرهزینهترین فیلمهایی بود که تا آن زمان ساخته شده بود. تهیهکنندگان بخاطر این بودجه سنگین ریسک زیادی را متحمل شدند. با یک ماه تاخیر در 19 دسامبر 1997 این فیلم منتشر شد و توانست نظر تمامی منتقدین را به خود جلب کند.
فروش آن نیز به حدی بالا بود که تا 12 سال رکورد پرفروشترین فیلم دنیا متعلق به تایتاینک بود تا اینکه در سال 2009 جیمز کامرون با فیلم آواتار رکورد تایتانیک را شکست. این رکوردشکنی فقط متعلق به گیشه نبود. تایتانیک در اسکار نیز کاندید 14 جایزه شد که توانست 11 عدد از این عناوین را از آن خود کند. پس از موفقیت این فیلم، کامرون تا مدت 10 سال در عرصه فیلمسازی کم کار شد. فیلم تایتانیک در فهرست بهترین فیلمهای عاشقانه به انتخاب پلازامگ قرار گرفته که از اینجا میتوانید به آن مقاله هم سری بزنید.
2009: موفقیت آواتار
با اینکه فیلمنامه آواتار در سال 1995 نوشته شده بود، اما دلیل صبر کردن جیمز کامرون، پیشرفت تکنولوژی برای فیلمبرداری بود. در سال 2005 کامرون اعلام کرد که دو فیلم را در برنامه دارد؛ «آلیتا: فرشته جنگجو» و آواتار. قرار بود اول آلیتا: فرشته جنگجو ساخته شود، اما در سال 2006 این دو فیلم جای خود را با یکدیگر عوض کردند. بودجهای که برای ساخت آواتار در نظر گرفته بودند مرز 300 میلیون دلار را رد میکرد.
آواتار اولین فیلمی بود که با تکنولوژی سه بعدی ساخته شد. تاخیر چند ماهه نیز به بهبود فیلم در بخشهایی که مربوط به تکنولوژی سه بعدی بود کمک بسیاری کرد. در تاریخ 18 دسامبر 2009 بود که جیمز کامرون توانست بار دیگر رکوردها را اینبار با فیلم جدید خود یعنی آواتار جابجا کند. این فیلم در آمریکا و کانادا 749.7 میلیون دلار و در جهان 2.9 میلیارد دلار فروش داشت. این اثر در اسکار کاندید 9 جایزه شد و توانست 3 عنوان از جوایز را از آن خود کند. برای آشنایی بیشتر با فیلم سینمایی آواتار میتوانید به این مقاله مراجعه کنید.
2011 به بعد
طی این سالها جیمز کامرون کمتر در عرصه فیلمسازی فعال بود و بیشتر به عنوان تهیهکننده یا نویسنده حضور داشت. از کارهای شاخص این دوره میتوان به فیلم «آلیتا: فرشته جنگجو» (Alita: Battle Angel) و «نابودگر: سرنوشت تاریک» (Terminator: Dark Fate) اشاره کرد که در هر دو فیلم به عنوان نویسنده و تهیهکننده حضور داشت. در سال 2013 کامرون اعلام کرد که قصد دارد دنباله آواتار را برای انتشار در سالهای 2016 و 2017 و 2018 برنامهریزی کند، اما این تاریخ به سالهای 2021، 2023، 2025 و 2027 معوق شد. با این که نسخههای 4 و 5 نیز تایید شده، اما کامرون تاکید کرد که انتشار این دو نسخه بستگی به موفقیت نسخههای 2 و 3 دارد.
زندگی شخصی
جیمز کامرون در طول زندگی خود 5 بار ازدواج کرد. اولین ازدواج او با «شارون ویلیامز» (Sharon Williams) از سال 1978 تا 1984 دوام داشت. یک سال پس از جدایی با «گال ان هورد» تهیهکننده فیلمهایش ازدواج کرد و در سال 1989 نیز از یکدیگر جدا شدند. او در همان سال با کارگردانی به نام «کاترین بیگلو» (Kathryn Bigelow) آشنا شد و با او در سال 1989 ازدواج کرد؛ اما 2 سال بعد یعنی در سال 1991 طلاق گرفتند.
او سپس رابطه خود را با بازیگر فیلم نابودگر یعنی «لیندا همیلتون» (Linda Hamilton) آغاز کرد. دخترشان در سال 1993 به دنیا آمد و سپس در سال 1997 ازدواج کردند. سوءظنهایی مبنی بر رابطه کامرون با مدل و بازیگری به نام «سوزی امیس» (Suzy Amis) وجود داشت. همین دلیل باعث شد تا 2 سال بعد همیلتون و کامرون از یکدیگر جدا شوند. کامرون در سال 2000 با امیس ازدواج کرد و آنها اکنون یک پسر و دو دختر از این ازدواج دارند.
در سال 1993 سر ضبط فیلم «کرونوس» (Cronos)، کامرون با «گیلرمو دل تورو» (Guillermo del Toro) آشنا شد که رفاقت خیلی نزدیکی نیز با هم پیدا کردند. در سال 1998 پدر گیلرمو در شهری در مکزیک دزدیده شد. کامرون مبلغ یک میلیون دلار پول نقد به دل تورو داد تا بتواند پدرش را نجات دهد.
بخاطر فیلمهای پرتگاه (The Abyss) و تایتانیک (Titanic) و علاقهای که در بچگی نسبت به کشتیهای غرق شده داشت، کامرون تبدیل به یک متخصص در کشف اعماق دریاها شد. او در سال 2011 به عضویت نشنال جئوگرافی درآمد و با زیردریایی «چالشگر اعماق دریا» (Deepsea Challenger) توانست پس از 19 روز به عمیقترین بخش درازگودال ماریانا (Mariana Trench) برسد. او به مدت سه ساعت مشغول اکتشاف در اعماق دریا بود و تبدیل به اولین فردی شد که تنهایی به این نقطه قدم گذاشته است. او در آنجا گونههای جدیدی از خیار دریایی، کرم ماهی مرکب و جانور تک سلولی بزرگ آمیبی را توانست کشف کند.
فیلم های جیمز کامرون
در این بخش میتوانید فهرست فیلمهایی که جیمز کامرون در آنها به عنوان کارگردان، نویسنده یا تهیهکننده حضور داشته است را مشاهده کنید.
نام فیلم | سال انتشار | نقش | نمره IMDb |
---|---|---|---|
Xenogenesis | 1978 | کارگردان، نویسنده، تهیهکننده | 5.4/10 |
Piranha II: The Spawning | 1981 | کارگردان و نویسنده | 3.7/10 |
The Terminator | 1984 | کارگردان و نویسنده | 8/10 |
Rambo: First Blood Part II | 1985 | نویسنده | 6.5/10 |
Aliens | 1986 | کارگردان و نویسنده | 8.3/10 |
The Abyss | 1989 | کارگردان و نویسنده | 7.6/10 |
Terminator 2: Judgment Day | 1991 | کارگردان، نویسنده، تهیهکننده | 8.5/10 |
Point Break | 1991 | تهیهکننده | 7.3/10 |
True Lies | 1994 | کارگردان، نویسنده، تهیهکننده | 7.2/10 |
Strange Days | 1995 | نویسنده و تهیهکننده | 7.2/10 |
Titanic | 1997 | کارگردان، نویسنده، تهیهکننده | 7.8/10 |
Solaris | 2002 | تهیهکننده | 6.2/10 |
Ghosts of the Abyss | 2003 | کارگردان، نویسنده، تهیهکننده | 6.8/10 |
Volcanoes of the Deep Sea | 2004 | تهیهکننده | 6.9/10 |
Aliens of the Deep | 2005 | کارگردان و تهیهکننده | 6.4/10 |
Avatar | 2009 | کارگردان، نویسنده، تهیهکننده | 7.8/10 |
Sanctum | 2011 | تهیهکننده | 5.9/10 |
Cirque du Soleil: Worlds Away | 2012 | تهیهکننده | 6.8/10 |
Deepsea Challenge 3D | 2014 | تهیهکننده | 6.8/10 |
The Game Changers | 2018 | تهیهکننده | 8/10 |
Alita: Battle Angel | 2019 | نویسنده و تهیهکننده | 7.3/10 |
Terminator: Dark Fate | 2019 | نویسنده و تهیهکننده | 6.3/10 |
Avatar 2 | 2021 | کارگردان، نویسنده، تهیهکننده | – |
Avatar 3 | 2023 | کارگردان، نویسنده، تهیهکننده | – |
جوایز و افتخارات جیمز کامرون
تاکنون جیمز کامرون برای 69 جایزه برنده شده و 68 نامزدی را در فهرست خود دارد. وی همچنین برنده 3 اسکار است. در جدول زیر میتوانید برخی از مهمترین جوایز را مشاهده کنید.
نام فیلم | سال انتشار | اسکار | بفتا | گلدن گلوب |
---|---|---|---|---|
Aliens | 1986 | 7 نامزدی و 2 جایزه | 4 نامزدی و 1 جایزه | 4 نامزدی |
The Abyss | 1989 | 4 نامزدی و 1 جایزه | — | — |
Terminator 2: Judgment Day | 1991 | 6 نامزدی و 4 جایزه | 3 نامزدی و 2 جایزه | — |
True Lies | 1994 | 1 نامزدی | 1 نامزدی | 1 نامزدی و 1 جایزه |
Titanic | 1997 | 14 نامزدی و 11 جایزه | 10 نامزدی | 8 نامزدی و 4 جایزه |
Avatar | 2009 | 9 نامزدی و 3 جایزه | 8 نامزدی و 2 جایزه | 4 نامزدی و 2 جایزه |
نکات جذاب درباره جیمز کامرون
در این قسمت با برخی از نکات جالب و جذاب زندگی جیمز کامرون آشنا خواهیم شد.
- اولین کارگردانیست که فیلمهایی با بودجه 100 میلیون دلاری (نابودگر 2) و 200 میلیون دلاری (تایتانیک) را کارگردانی کرده است.
- در هنگام فیلمبرداری تایتانیک، یک تیغ را به کامپیوتر ویرایش فیلم چسبانده بود و زیر آن نوشته بود «در هنگام مزخرف بودن فیلم از آن استفاده شود»!
- اولین همسرش یعنی شارون ویلیامز فقط 1200 دلار از او بابت طلاق گرفت.
- با آرنولد شوارتزنگر بسیار صمیمی است.
- برای فیلم مرد عنکبوتی (2002) فیلمنامه نوشته بود، اما استودیو آن را به دلیل خشونت بالا رد کرد. در عوض فیلمنامه سم ریمی پذیرفته شد.
- تاکنون با یکی از تهیهکنندهها و دو تن از بازیگرانش ازدواج کرده است.
- طرفدار پروپاقرص انیمههای ژاپنی است.
- اصرار دارد که هر بازیگری باید برای نقشهای فیلمش تست بدهد؛ حتی بازیگران بزرگ و مطرح.
- مجلهای در دهه 1980 ادعا کرد که جیمز کامرون در خانه خود 3 میز داشت. روی یک میز درحال نوشتن فیلمنامه نابودگر 1 بود. روی میز دیگر فیلمنامه رمبو 2 و روی میز سوم فیلمنامه «بیگانگان» را مینوشت.
- او چپ دست است. در فیلم تایتانیک او تصویر رز (کیت وینسلت) را با دست چپ کشید، اما تصویر را چرخاندند تا طوری باشد که انگار دیکاپریو در حال طراحی است.
- اولین کارگردانیست که دو فیلمش بیش از 1 میلیارد فروش داشته است (تایتانیک و آواتار).
در این مقاله سعی کردیم تا اطلاعات جامعی از زندگی و فیلمهای موفقی که توسط جیمز کامرون کارگردانی شده را به شما ارائه دهیم. فیلم آواتار او که در سال 2009 منتشر شد یکی از بزرگترین موفقیتهای سینمایی را که آرزوی هر کارگردانیست برای او رقم زد. او اکنون 4 دنباله دیگر از این فیلم را برای ساخت در برنامه دارد. فکر میکنید نسخههای بعدی آواتار نیز میتوانند موفقیت نسخه اول خود را تکرار کنند؟ نظرات خود را با ما در بخش کامنتها در میان بگذارید.