بدون شک یکی از مهم‌ترین معیارها در زندگی افراد موفق، دید مثبت و البته واقع‌گرایانه به اتفاقات است. دوری از افکار منفی بسیار دشوار بوده و به عنوان یکی از بزرگ‌ترین عوامل شکست افراد در زندگی به حساب می‌آید.
افکار منفی به قسمتی جدانشدنی از زندگی بسیاری از افراد تبدیل شده‌اند. ریشه این تفکرات را می‌توان در اتفاقات ناگوار زندگی و روحیه انسان‌ها پیدا کرد. ذهن آدمی یکی از بیرحم‌ترین بخش‌های وجود او است که تمامی اعمال و افکار او را زیر تیغ انتقاد می‌برد. در واقع بسیاری از انسان‌ها در اعمال و تصمیمات خود به صورت ناخودآگاه به دنبال نقاط ضعف می‌گردند. شاید بتوان بزرگ‌ترین مشکل را قبول افکار منفی به عنوان بخشی ثابت از زندگی دانست. در این مطلب سعی می‌کنیم به دلایل پدیداری افکار منفی و راه‌های مقابله با آن‌ها بپردازیم.
آنچه در این مقاله می‌خوانید:
- چگونه افکار منفی را شناسایی کنیم؟
- چرا منفی فکر می کنیم؟
- ترس از آینده
- اضطراب از موقعیت کنونی
- شرم از گذشته
- روش های مقابله با افکار منفی
چگونه افکار منفی را شناسایی کنیم؟
اگر حس می‌کنید به صورت ناخودآگاه تمامی تصمیم‌هایتان را زیر سوال می‌برید یا در مورد هر مسئله کوچکی نگران می‌شوید، احتمالا از افکار منفی رنج می‌برید. احساس ناراحتی از اتفاقی غم‌انگیز امری عادی است. علاوه بر این استرس و نگرانی ناشی از مشکلات مالی و عاطفی نیز کاملا منطقی محسوب می‌شود. بخش اعظمی از انسان‌ها در مقطعی از زندگی خود درگیر روابط ناموفق شده و در تامین مخارج خود دچار مشکل می‌شوند.
اگر احساس استرس و ناراحتی فرد از این مسائل حالتی دائمی پیدا کند، شاهد بروز مشکلات روحی و روانی متعددی خواهیم بود. افکار منفی به الگویی از تصورات فرد در مورد خود و محیط اطرافش گفته می‌شود. این تفکرات در دید فرد نسبت به زندگی شخصی و حرفه‌ای خود تاثیرات مخرب فراوانی گذاشته و حتی گاهی منجر به بروز بیماری‌هایی چون افسردگی و شیزوفرنی می‌گردد.
چرا منفی فکر می‌کنیم؟
دلایل متنوعی برای بروز افکار منفی در افراد وجود دارد. این تفکرات می‌توانند نشانه‌ای از بیماری‌های روانی چون وسواس شدید فکری (OCD) یا اختلال اضطراب فراگیر (GAD) باشند. همچنین نباید احتمال ابتلای فرد به افسردگی را رد کرد. در ادامه به شناخته‌شده‌ترین دلایل ایجاد افکار منفی در افراد می‌پردازیم.
ترس از آینده
بسیاری از آدم‌ها ترسی کاملا منطقی از ناشناخته‌ها و خصوصا آینده دارند. این ترس معمولا منجر به شکل‌گیری استرس و اضطرابی شدید در آن‌ها می‌شود. در این حالت افراد مدام انتظار وقوع فاجعه‌ای حتمی را می‌کشند. این ترس منجر به هدر رفتن زمان و انرژی فرد می‌شود. راه غلبه بر این ترس، قبول نقش محدود ما در رقم زدن اتفاقات پیش رو و خودداری از اندیشیدن بی حد و اندازه به آن است.
اضطراب از موقعیت کنونی
کمتر کسی است که به دلایل مختلف از اضطراب رنج نبرد. ابتلا به استرس یکی از شایع‌ترین مشکلات روحی افراد در دنیای مدرن به حساب می‌آید. ترکیب این اضطراب با افکار منفی می‌تواند منجر به بروز مشکلاتی در زندگی فرد شود.
کسانی که از این مشکل رنج می‌برند در هر شرایطی انتظار بدترین نتیجه را دارند. افراد می‌توانند با پیروی از الگوی زندگی روزانه یا مراجعه به مشاور با این استرس مقابله کنند.
شرم از گذشته
در طول زندگی انسان اتفاقات مختلفی پیش می‌آیند که بنا به دلایلی تا مدت‌ها بر ذهن و روحیه او تاثیرگذار خواهند بود. احساسات شرم‌گونه و منفی ناشی از این اتفاقات فارغ از زمان و مکان منجر به بروز افکار منفی در افراد خواهند شد. موثرترین راه مقابله با این مشکل قبول کردن اتفاقات گذشته و تمرکز بر حال و آینده است.
روش های مقابله با افکار منفی
هیچ‌کس در مورد افکار منفی مقاوم نیست. خوشبختانه محققان و فعالان حوزه سلامت روان در سال‌های گذشته درمان‌ها و روش‌های مختلفی را برای مقابله با آن کشف کرده‌اند. در ادامه راه‌های رهایی از فکر منفی را بررسی می‌کنیم.
قدردان بخش های مثبت زندگی تان باشید
انسان‌ها به راه‌های مختلفی قدردانی خود از محیط اطراف، موقعیت شغلی، وضعیت خانوادگی و مالی زندگی‌شان را نشان می‌دهند. این کار می‌تواند به سادگی انداختن نگاهی به پیرامون و لیست کردن جنبه‌های مثبت زندگی باشد. این جنبه‌ها می‌توانند تختی راحت، سقفی محکم یا لباسی زیبا باشند. ابعاد قدردانی و خوشحالی شما تنها محدود به خلاقیت و قدرت تصورتان است.
محدوده کنترل خود بر اتفاقات زندگی را قبول کنید
یکی از دلایل عمده بروز افکار منفی در افراد مختلف ناتوانی آن‌ها در درک تسلطشان بر رخدادهای غیر قابل پیش‌بینی زندگی است. قبول کردن این اتفاقات و شناخت نقش خود در آن‌ها قدمی مثبت در راستای رهایی از تفکرات منفی به حساب می‌آید.
بسیاری از آدم‌ها با اطلاع از اخبار غم‌انگیز به احساس عصبانیت و ناراحتی عظیمی دچار می‌شوند. این احساسات بدون شک منبعی قدرتمند برای بروز افکار منفی هستند. برای مقابله با این احساسات باید قبول کنید که این اتفاقات از محدوده کنترل شما خارج بوده‌اند.
از منابع انرژی منفی دوری کنید
بخش اعظمی از افکار منفی ناشی از حضور شما در کنار منابع تراوش انرژی منفی هستند. از برجسته‌ترین این منابع می‌توان به اخبار روزانه دنیا، شبکه‌های اجتماعی و روابط دوستانه و عاشقانه سمی اشاره کرد. پیشنهاد می‌کنیم برای رهایی از فکر منفی تا جای ممکن از این موارد دوری کنید. هر چه بیشتر در معرض آن‌ها قرار گیرید، افکار منفی بیشتری به سراغتان خواهند آمد. این کار بدون شک مشکل خواهد بود، اما نباید از تاثیر مخرب این منابع بر وضعیت روحی خود غافل شوید.
آرامش ذهنی را تمرین کنید
طبیعتا هیچ‌کس نمی‌تواند در تمامی زمان‌ها از افکار منفی دوری کند. چنین انتظاری کاملا بی‌منطق و حتی غیر انسانی است. در این‌جا است که مدیتیشن و راه‌های مختلف آن به میان می‌آیند. افرادی که به صورت مرتب از روش‌های متنوع مدیتیشن برای آرامش بخشیدن به ذهن خود بهره می‌برند، از افکار جدا شده و آن‌ها را همچون سیری گذرا از وقایع می‌بینند. شاید در ابتدا غیر واقعی به نظر بیاید، اما مدیتیشن راهی کاملا علمی برای رهایی از فکر منفی است.
افراد می‌توانند با جدایی از افکار و احساسات خود آن‌ها را به صورتی منطقی بررسی کرده و سپس روش‌هایی مناسب برای مقابله با آن‌ها را پیدا کنند. این راه را می‌توان یکی از موثرترین روش‌ها برای مقابله با افکار منفی به حساب آورد.
روزمرگی هایتان را بنویسید
یکی از دلایل پدیداری افکار منفی در افراد، شلوغی بیش از اندازه ذهن آن‌هاست. در این حالت مقابله با این احساسات و تفکرات بسیار دشوار بوده و تنها منجر به خستگی روحی آن‌ها خواهد شد. برای جلوگیری از این مشکل بهتر است ابتدا نفسی عمیق کشیده و سپس با نگارش روزانه احساسات، افکار، شادی‌ها، ناراحتی‌ها و استرس‌های خود آن‌ها را مدیریت کنید.
این عمل منجر به مرتب شدن ذهن فرد می‌شود. او با مشاهده افکار، مشکلات و احساسات خود بر روی کاغذ به خوبی از آن‌ها آگاه شده و بدین ترتیب بهترین راه برای مقابله با آن‌ها را پیدا می‌کند. علاوه بر این بسیاری از موارد در ذهن افراد حالتی برجسته‌تر و وخیم‌تر از صورت عادی خود پیدا می‌کنند.
لبخند بزنید، حتی به زور
یکی از کلیشه‌ای‌ترین و در عین حال کاربردی‌ترین راه‌های مقابله با افکار منفی، لبخند زدن است. این عمل تاثیری غیر قابل انکار بر حس و حال فرد دارد. محققان ثابت کرده‌اند که روزانه لبخند زدن به مدت چند ثانیه به کلی ساختار ذهن انسان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در واقع با این کار مقادیر قابل توجهی سروتونین و دوپامین به مغزتان تزریق خواهید کرد. این دو محرک عصبی نقش موثری در تغییر افکار منفی شما دارند.
غذاهای سالم مصرف کنید
یکی از راه‌های طبیعی رهایی از فکر منفی خوردن غذاهای سالم و غنی است. بر اساس تحقیقات بخش سلامت دانشگاه هاروارد، تاثیر رژیم غذایی سالم بر مغز ناشی از عصب رابط بین روده و مغز بوده و به این دلیل مصرف غذاهای مقوی و کامل تاثیر مستقیمی بر حال روحی فرد خواهد داشت. غذاهایی چون اسفناج، صدف و سبزی‌های آبی از بزرگ‌ترین دشمنان افسردگی به حساب می‌آیند.
ورزش کنید
یکی دیگر از راه‌های ساده و طبیعی مبارزه با افکار منفی ورزش روزانه است. ورزش تصور منفی فرد از خود را به کلی تغییر داده و علاوه بر فواید فیزیکی فراوان، تحولی قابل توجه در ذهن او نیز ایجاد می‌کند. برای این کار تنها نیاز به اندکی حوصله و یک جفت کفش ورزشی دارید. مقالات علمی فراوانی پیرامون تاثیر قابل توجه ورزش بر حالت روحی فرد در سطح اینترنت وجود دارد. ورزش منجر به افزایش ترشح سروتونین، تقویت سیستم ایمنی بدن، افزایش سطح اندورفین‌ها و تنظیم الگوی خواب فرد می‌شود.
در این مطلب به راه‌های مقابله با افکار منفی پرداختیم. آیا شما از روش‌های دیگری برای مقابله با این تفکرات استفاده می‌کنید؟ نظرات و تجربیاتتان را در بخش کامنت‌ها با ما به اشتراک بگذارید.