فیلم های اقتباس شده از کتاب علاوه بر مخاطبان سینما، عاشقان کتاب و رمان را هم به خود جذب می‌کنند. در این مقاله 10 فیلم بر اساس کتاب را به شما معرفی می‌کنیم.
اقتباس ادبی، نقش به‌سزایی در خلق شاهکارهای تاریخ سینما دارد؛ فیلم‌هایی که می‌توان گفت جزئی از زندگی مردم شده است و شاید خیلی‌ها سینما را با همین فیلم‌های اقتباسی بشناسند. بیش از 70 درصد فیلم‌هایی که در طول 80 سال فعالیت آکادمی اسکار، برنده‌ی اسکار بهترین فیلم شده‌اند، از فیلم‌نامه‌های اقتباسی سود برده‌اند که همین امر، نشان‌دهنده‌ی اهمیت ادبیات در سینما و نقطه‌ی اتصال این دو هنر است. البته اقتباس ادبی می‌تواند برای خود ادبیات هم اهمیت داشته باشد. اگر فیلم اقتباس شده موفق و پرفروش باشد، می‌تواند نویسنده را به نگارش دنباله آن رمان ترغیب کند.
در ادامه می‌خوانید:
بهترین فیلم های اقتباس شده از کتاب و رمان
فیلم‌های اقتباسی، دارای فیلم‌نامه‌هایی هستند که با اقتباس از رمان‌های مشهور یا غیرمشهور اما دارای ساختار محکم، نوشته شده‌اند. در این مقاله، برخی از این فیلم‌ها را که در میانشان، آثار ماندگار تاریخ سینما هم به چشم می‌خورد، معرفی می‌کنیم.
1. فیلم رستگاری در شاوشنک (The Shawshank Redemption – 1994)
«رستگاری در شاوشنک» به کارگردانی فرانک دارابونت که سال‌هاست در میان 250 فیلم برتر سایت IMDb، رتبه‌ی نخست را در اختیار دارد، از روی رمان کوتاه «ریتا هیورث و رستگاری در شاوشنک» (Rita Hayworth and the Shawshank Redemption) نوشته‌ی استیفن کینگ ساخته شده است. این رمان کوتاه، بخشی از مجموعه‌ی «فصول مختلف» اوست که شامل چهار رمان کوتاه است که سه تای آن به فیلم تبدیل شده است.
«رستگاری در شاوشنک»، در شصت و هفتمین مراسم اسکار در سال 1995، نامزد هفت جایزه شد ولی نتوانست هیچ جایزه‌ای کسب کند. مورگان فریمن در مصاحبه‌ای اظهار کرد که این رمان کوتاه، کتاب موردعلاقه‌ی اوست.
2. فیلم پدرخوانده (The Godfather – 1972)
به جرات می‌توان گفت که «پدرخوانده»، مهمترین فیلم مافیایی تاریخ سینماست. این فیلم به کارگردانی فرانسیس فورد کوپولا، بر اساس رمان پرفروشی به همین نام از ماریو پوزو که در سال 1969 نگارش شده، ساخته شده است. ماریو پوزو در نگارش فیلم‌نامه‌ی این اثر هم با فرانسیس فورد کوپولا همکاری داشته است. پدرخوانده، از پرفروش‌ترین کتاب‌های تاریخ نشر آمریکاست و در تاریخ نشر جهان نیز در رتبه‌های نخست قرار دارد. این رمان، به مدت 67 هفته در فهرست پرفروش‌ترین کتاب‌های نیویورک تایمز بود و بیش از 9 میلیون نسخه از آن در دو سال به فروش رفت.
فیلم «پدرخوانده»، در چهل و پنجمین مراسم اسکار در سال 1973، نامزد یازده جایزه شد و توانست سه جایزه‌ی اسکار، شامل بهترین فیلم، بهترین بازیگر نقش اول مرد و بهترین فیلم‌نامه‌ی اقتباسی را از آن خود کند.
3. فیلم مسیر سبز (1999 – The Green Mile)
«مسیر سبز» به کارگردانی فرانک دارابونت، بر اساس رمانی به همین نام که استیفن کینگ در سال 1996 به نگارش درآورد، ساخته شده است. این رمان، نمونه‌ای از رئالیسم جادویی است و توانست در سال 1996، جایزه‌ی برام استوکر را از آن خود کند. همچنین در سال 2003 توانست در فهرست نظرسنجی The Big Read بی بی سی برای محبوب‌ترین رمان انگلستان قرار بگیرد.
فیلم «مسیر سبز»، در هفتاد و دومین مراسم اسکار در سال 2000، نامزد چهار جایزه از جمله بهترین فیلم‌نامه‌ی اقتباسی شد، ولی نتوانست جایزه‌ای کسب کند.
4. فیلم اقتباسی ارباب حلقه‌ها (2001 – The Lord of the Rings)
«ارباب حلقه‌ها» به کارگردانی پیتر جکسون، بر اساس رمانی به همین نام، نوشته‌ی جان رونالد روئل تالکین، ساخته شده است. سبک این رمان، خیال‌پردازی حماسی است. این کتاب در طول 12 سال از سال 1937 تا 1949 که بیشتر آن در زمان جنگ جهانی دوم بوده، به رشته‌ی تحریر درآمده است. فیلم «ارباب حلقه‌ها: یاران حلقه»، یکی از 100 فیلم برتر تمام ادوار از نگاه بنیاد فیلم آمریکا است.
این سه قسمت، مجموعا 17 اسکار را برای عوامل این فیلم به ارمغان آورد که سهم «ارباب حلقه‌ها: بازگشت پادشاه» 11 اسکار، «ارباب حلقه‌ها: یاران حلقه» 4 اسکار و «ارباب حلقه‌ها: دو برج» 2 اسکار بود. «ارباب حلقه‌ها: بازگشت پادشاه» توانست با فروش 1/1 میلیارد دلاری خود ششمین فیلم پر فروش تاریخ سینمای جهان تا سال 2003 شود.
5. فیلم اقتباسی دیوانه از قفس پرید (1975 – One Flew Over the Cuckoo’s Nest)
«دیوانه از قفس پرید» به کارگردانی میلوش فورمن، در سال 1975 بر اساس کتاب One Flew Over the Cuckoo’s Nest، نوشته‌ی کن کیسی ساخته شده است. این رمان، در سال 1962 نگاشته شده است و به نقد مکتب روان‌شناسی رفتارگرایی می‌پردازد و اصول انسانی را می‌ستاید. مجله‌ی تایم این رمان را جزو 100 رمان برتر انگلیسی زبان بین سال‌های 1923 و 2005 انتخاب کرده است. این رمان همچنین توانست در سال 2003 در فهرست نظرسنجی The Big Read بی بی سی برای محبوب‌ترین رمان انگلستان قرار بگیرد.
فیلم «دیوانه از قفس پرید»، در چهل و هشتمین مراسم اسکار در سال 1976، نامزد نه جایزه شد و توانست پنج جایزه‌ی اسکاراز جمله بهترین فیلم‌نامه‌ی اقتباسی را از آن خود کند.
6. فیلم سکوت بره‌ها (1991 – The Silence of the Lambs)
«سکوت بره‌ها» به کارگردانی جاناتان دمی، بر اساس رمانی به همین نام نوشته‌ی توماس هریس ساخته شده است. این رمان در سال 1988 نوشته شده و به هانیبال لکتر، نابغه‌ی روان‌پزشکی، آدم‌خوار و آدم‌کش زنجیره‌ای می‌پردازد. این اثر در سال 1988 موفق به کسب جایزه‌ی برام استوکر شد و در سال 1989 توانست جایزه‌ی آنتونی را از آن خود کند. نشریه ایندیپندنت این رمان را «به شدت مهیج» خواند.
فیلم «سکوت بره‌ها»، در شصت و چهارمین مراسم اسکار در سال 1992، توانست پنج جایزه‌ی اسکار از جمله بهترین فیلم‌نامه اقتباسی را از آن خود کند. این فیلم، تنها فیلم برنده جایزه‌ی اسکار بهترین فیلم در ژانر وحشت است.
7. فیلم فارست گامپ (1994 – Forrest Gump)
«فارست گامپ» به کارگردانی رابرت زمکیس، برپایه‌ی رمانی به همین نام اثر وینستون گروم ساخته شده است. پیش از اسکاری شدن فیلم، رمان آن 30000 نسخه به فروش رسید. فیلم «فارست گامپ»، یک موفقیت عظیم تجاری بود؛ به طوری که مجموعا توانست 677 میلیون دلار در گیشه‌ی جهانی کسب کند و تبدیل به پرفروش‌ترین فیلم آمریکا در آن سال شود. این فیلم با فیلم موفق «رستگاری در شاوشنک» و «داستان عامه پسند» در یک سال ساخته شد و تقریباً در تمامی جایزه‌های اسکار با آنها رقیب بود و توانست در همه‌ی رقابت‌ها پیروز شود.
این فیلم در شصت و هفتمین مراسم اسکار در سال 1995، نامزد دریافت 13 جایزه‌ی اسکار شد و از این تعداد، 6 جایزه را از جمله اسکار بهترین فیلم، بهترین جلوه‌های ویژه، بهترین کارگردانی، بهترین تدوین، بهترین بازیگر نقش اول مرد و بهترین فیلم‌نامه‌ی اقتباسی از آن خود کرد.
8. فیلم ذهن زیبا (2001 – A Beautiful Mind)
«ذهن زیبا» به کارگردانی ران هاوارد، بر اساس کتابی به همین نام، نوشته‌ی سیلویا ناسار ساخته شده است. این کتاب در سال 1999 درباره‌ی زندگی جان نَش، ریاضیدان برنده‌ی جایزه‌ی نوبل اقتصاد و مسائلی که به دلیل بیماری اسکیزوفرنی با آنها مواجه می‌شود، نوشته شده است. این اثر ادبی در سال 1998 برنده‌ی جایزه‌ی شورای منتقدین کتاب ملی (NBCC) در زمینه‌ی زندگینامه شد و در فهرست پرفروش‌ترین کتاب‌های نیویورک تایمز در زمینه‌ی زندگینامه قرار گرفت.
فیلم «ذهن زیبا» در هفتاد و چهارمین مراسم اسکار در سال 2002، موفق به کسب چهار جایزه‌ی اسکار از جمله بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین بازیگر نقش مکمل زن و بهترین فیلم‌نامه‌ی اقتباسی شد.
9. فیلم جزیره‌ی شاتر (2010 – Shutter Island)
«جزیره‌ی شاتر» به کارگردانی مارتین اسکورسیزی، بر پایه‌ی رمانی به همین نام، نوشته‌ی دنیس لهان ساخته شده است. این رمان مهیج جنایی، در آوریل سال 2003 منتشر شد. این رمان، ساختار محکم‌تری نسبت به رمان قبلی او یعنی «رودخانه‌ی مرموز» دارد.
فیلم «جزیره‌ی شاتر»، با استقبال خوبی از سوی منتقدین مواجه شد و هیئت ملی بازبینی فیلم (NBR)، آن را به عنوان یکی از ده فیلم برتر سال 2010 انتخاب کرد. به دلایل مالی، پارامونت اکران این فیلم را به اوایل 2010 یعنی فصل بهار موکول کرد و «جزیره‌ی شاتر» عملاً شانس خود را برای حضور در اسکار از دست داد. سود ناخالص این فیلم در سراسر جهان، بیش از 294 میلیون دلار بود.
10. فیلم دشمنان ملت (2009 – Public Enemies)
«دشمنان ملت» به کارگردانی مایکل مان، اقتباسی از کتاب تحلیلی برایان بیورو درباره‌ی تبهکاری به نام جان دیلینجر است. عنوان کتاب، «دشمنان مردم: بزرگ‌ترین موج جنایی آمریکا و تولد اف‌بی‌آی از 1933 تا 1934 است». بورو، دو سال را صرف نگارش این کتاب کرد و کتاب در تابستان سال 2004 منتشر شد. بورو گفت که فیلم، صد در صد منطبق بر تاریخ نیست، اما در میان فیلم‌هایی که در هالیوود ساخته شده، نزدیک‌ترین چیز به واقعیت است و به همین دلیل او توامان هیجان‌زده و آسوده‌خاطر است.
در ابتدا قرار بود دیکاپریو نقش اول فیلم را ایفا کند، اما او بعدا ترجیح داد به فیلم «جزیره‌ی شاتر» بپیوندد و سرانجام این نقش به جانی دپ رسید.
11. فیلم پارک ژوراسیک (1993 – Jurassic Park)
«پارک ژوراسیک» یکی از بهترین فیلم های اقتباس شده از کتاب است که به کارگردانی استیون اسپیلبرگ، بر پایه‌ی رمانی به همین نام، نوشته‌ی مایکل کرایتون، ساخته شده است. این کتاب، بسیار پرفروش و به مشهورترین رمان کرایتون بدل شد و تحسین بسیاری از منتقدین را برانگیخت. این رمان پس از اکران فیلم، مشهورتر هم شد و توانست بیش از یک میلیارد دلار سود ناخالص به دست آورد.
فیلم «پارک ژوراسیک»، پرفروش‌ترین فیلم کل کارنامه‌ی استیون اسپیلبرگ از قدیم تا به حال بدون محاسبه‌ی نرخ تورم محسوب می‌شود. این فیلم در شصت و ششمین مراسم اسکار در سال 1994، برنده‌ی سه جایزه شد.
12. فیلم گرگ و میش (2008 – Twilight)
«گرگ و میش» به کارگردانی کاترین هاردویک، بر اساس اولین رمان خون‌آشامی در سال 2005 از مجموعه‌ی محبوب و پرفروشی به همین نام، نوشته‌ی استفنی میر ساخته شده است.
این اولین فیلم از مجموعه فیلم‌های «حماسه‌ی گرگ و میش» است. برای نقش ادوارد بیش از پنج هزار نفر تست بازیگری دادند که در آخر رابرت پتینسون از انگلیس برای این نقش انتخاب شد. او در مصاحبه‌ای گفته است که این اولین نقش آمریکایی است که بازی کرده و هیچ تمرین رسمی هم برای لهجه‌ی آمریکایی انجام نداده است.
13. فیلم مه (2007 – The Mist)
«مه» به کارگردانی فرانک دارابونت، براساس داستان کوتاهی به همین نام اثر استیفن کینگ ساخته شده است. کینگ در مصاحبه‌ای اعلام کرد که فیلم به مراتب قوی‌تر و تأثیرگذارتر از خود کتاب است.
پس از «رستگاری در شاوشنک» و «مسیر سبز»، این سومین فیلمی است که فرانک دارابونت فیلمنامه‌اش را بر اساس یکی از رمان‌های استیون کینگ نوشته و کارگردانی کرده است. پایان فیلم با پایان کتاب به‌طور کل متفاوت است و چند شخصیت هم توسط خود دارابونت به فیلم‌نامه اضافه شده اند.
اگرچه عده‌ی زیادی معتقدند که نمی‌توان فیلمي را پیدا کرد که بتواند داستانی را بهتر از قلم نویسنده خلق کند و در تمام مواردی که از روی کتاب‌ها فیلم ساخته شده، نسخه‌ی کتاب بسیار زیباتر بوده است، باید همچنان این تعامل بین ادبیات و سینما ادامه یابد تا شاهد خلق آثار ماندگار دیگری باشیم. در این مقاله نمونه‌هایی از فیلم های اقتباس شده از کتاب را به شما معرفی کردیم.